Ieder jaar in september start de opleiding Military Strategic Studies (MSS) aan de Faculteit Militaire Wetenschappen. Dit is een Engelstalige wetenschappelijke masteropleiding in deeltijd. De master biedt jaarlijks plaats aan ongeveer 45 studenten.
Inhoud master
De masteropleiding bekijkt de rol van krijgsmachten binnen de huidige veiligheidspolitiek vanuit een westers perspectief. De master analyseert moderne strategische veiligheidsvragen. De studie kijkt onder meer naar de rol van inlichtingen(organisaties) op het veiligheidsbeleid. Ook wordt er gekeken naar de samenhang tussen veiligheidsvraagstukken en het strategische beleid. Verder komen ook ethische en juridische vragen aan bod rondom de inzet van de krijgsmacht. Andere actuele onderwerpen die aan bod komen zijn: cyberoperaties, (contra)terrorisme, en hoe oorlogvoering verandert. Tenslotte is er aandacht voor de economische en logistieke uitdagingen van een krijgsmacht in de conflict- en vredessituaties.
Opzet master
De master duurt 2 jaar en is in deeltijd. Het eerste jaar heeft 3 semesters van 10 weken met elk 2 vakken. Het tweede jaar heeft 2 semesters waarin 3 vakken behandeld worden en waarin een Individual Research Plan (de thesisopzet) wordt opgesteld. Het laatste semester is de thesisperiode. De studie brengt, naast een verplichte collegedag, een grote zelfstudielast met zich mee van ongeveer 20 uur per week. De colleges (2 x 3 uur per week) zijn op vrijdagen in Breda.
Toelatingseisen
Een relevante afgeronde universitaire bachelor- of masteropleiding.
Het denk- en werkniveau is over het algemeen belangrijker dan de inhoud van de afgeronde opleiding.
Voor officieren en burgermedewerkers in vaste dienst bij Defensie: minimaal een universitaire bacheloropleiding of een opleiding aan de KMA/KMI langmodel of Hogere Defensie Vorming. Plus enkele jaren werkervaring.
Een hbo-bachelor aangevuld met een afgerond MSS deficiëntieprogramma zoals vastgelegd in het examenreglement (Teaching and Examination Regulations chapter 3, article 6, sub 4g).
Taaltest of bewijs van vaardigheid Engelse taal (taalcertificaat).
Je kunt een vrijstelling krijgen als je studeert of hebt gestudeerd aan een native English speaking university. Je kunt een vrijstelling krijgen als je een volledig Engelstalige studie volgt of hebt gevolgd (Bachelor of Master) aan een non-native English speaking-instituut.
Een taalcertificaat betaal je zelf. Maak daarom pas een afspraak voor het afleggen van de test als je zekerheid hebt over je toelating. Er is meestal dan nog genoeg tijd om het certificaat te halen.
Meer informatie over de taaleisen en vrijstellingsmogelijkheden vind je in de Teaching and Examination Regulations (TER) (zie hieronder). Of vraag een document op met praktische informatie over de taalexamens die je kunt afleggen om een taalcertificaat te verkrijgen. Mail daarvoor naar master.mssx@mindef.nl. Vermeld duidelijk in de onderwerpregel van je mail: taalexamen Engels MSS.
Begrijpen en verstaan van de Nederlandse taal (passive language skills Dutch).
Details van de taaleis staan in artikel 7, sub 6 van de Teaching and Examination Regulations (TER).
Een Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG).
De VOG is alleen geldig voor het doel waarvoor ze is aangevraagd. Een VOG is dus niet opnieuw te gebruiken.
Als je wordt toegelaten, vragen wij de VOG voor je aan.
Meer informatie over de opleiding en de toelatingseisen kun je terugvinden in de het examenreglement: de Teaching and Examination Regulations (TER). Deze kun je opvragen door een mail te sturen naar: master.mssx@mindef.nl. Vermeld in de onderwerpregel van je mail: TER MSS.
Disclaimer: een passende vooropleiding en taalcertificaat zijn geen garantie voor toegang tot de opleiding.
Aanmelden
Elk jaar is in het voorjaar een voorlichtingsavond over het MSS-programma. Op deze avond gaan we dieper in op de eisen, de verwachtingen en ervaringen van de opleiding.
De voorlichting voor collegejaar 2025/2026 is op donderdagavond 13 maart op de Kromhoutkazerne in Utrecht van 19.00 tot 21.00 uur. Je kunt je inschrijven voor de voorlichting door een mail te sturen naar master.mssx@mindef.nl. Vermeld in de onderwerpregel van je mail de tekst: voorlichting master MSS 2025.
Je kunt je voor collegejaar 2025-2026 inschrijven van 1 februari tot en met 31 mei 2025. Latere inschrijvingen nemen we niet meer mee.
Wil je je inschrijven voor de opleiding? Mail naar master.mssx@mindef.nl. Vermeld in de onderwerpregel van je mail de tekst: inschrijven master 2025. We sturen je een inschrijfinstructie toe waarin staat welke gegevens en documenten je moet opsturen om je in te schrijven voor de studie.
Je kunt je niet zelf inschrijven via Studielink. Het onderwijsbureau regelt deze inschrijving voor je.
Toelating
De opleiding is opgezet vanuit Defensie. Daarom is 50% van de studenten afkomstig van Defensie en 50% van buiten Defensie.
De masteropleiding is in eerste instantie bedoeld voor:
Nederlandse officieren met een vaste aanstelling.
Burgermedewerkers in vaste dienst bij Defensie.
Daarnaast is de master ook toegankelijk voor:
Officieren van bondgenoten of partnerlanden.
Militairen met een aanstelling bij het reservepersoneel (reservisten en Defensity College-studenten).
Medewerkers van andere ministeries (of niet-gouvernementele organisaties, ngo’s) in vaste dienst die door hun werk met militaire organisaties samenwerken.
Gewone (‘civiele’) studenten met een relevante universitaire opleiding (zie kopje ‘Toelatingseisen’).
De selectiecommissie zoekt elk jaar naar een zo breed mogelijke mix van studenten, onder meer gebaseerd op gevolgde studie, studieresultaten, motivatie, werkervaring en andere capaciteiten.
We ontvangen meer aanmeldingen dan dat er opleidingsplaatsen beschikbaar zijn. We kunnen het aantal plaatsen in het eerste jaar niet verhogen. Helaas verkleint dit de kansen voor alle kandidaten. Jaarlijks moeten we daarom studenten teleurstellen. Wij kunnen geen advies over of inzicht geven in de manier waarop studenten zich beter kunnen voorbereiden voor deze opleiding.
Als je niet wordt toegelaten, kun je het een jaar later weer proberen. We kunnen je dan op de reserve-/wachtlijst zetten. Dit gaat niet automatisch, dus geef dit zelf aan. We zetten je op 1 september op de wachtlijst, nadat we eventuele naplaatsingen hebben afgewacht.
Als je nu toelaatbaar bent (als je voldoet aan de toelatingseisen), dan zal dat volgend jaar niet veranderen. We kunnen we geen uitspraken doen over je kansen voor het volgende jaar of wat je zou moeten doen om je kansen op toelating te vergroten. Omdat we van tevoren niet weten hoeveel kandidaten zich volgend jaar aanmelden en welke achtergronden en kwalificaties zij hebben. De wachtlijst heeft geen volgorde en zegt niet automatisch iets over je kansen voor het volgende studiejaar.
Programma
Bij je aanmelding maak je een keuze voor een van de drie studierichtingen (tracks):
War Studies;
Intelligence and Security;
Managing and Organising in the Military.
Je kunt de studiegids en jaarplanning met vakken opvragen via master.mssx@mindef.nl. Vermeld in de onderwerpregel van je mail de tekst: studiegids MSS.
Het is niet mogelijk gelijktijdig meerdere tracks te volgen. De tracks worden op dezelfde momenten gegeven en aanwezigheid bij de colleges is verplicht. Je kunt wel een jaar later extra vakken uit een andere track volgen.
Er geldt een aanwezigheidsplicht bij de colleges. Je mag alleen aan de tentamens deelnemen als je aanwezig bent geweest bij meer dan 75% van de colleges.
De colleges zijn alleen in fysieke vorm, op locatie. De meerwaarde wordt bereikt door interactie tussen docent en student en tussen studenten onderling. Studeren op afstand is op dit moment niet mogelijk.
Naast de vakken uit je track kun je één keuzevak (elective) kiezen. De keuzevakken kunnen per jaar verschillen, dit hangt onder meer af van het aantal aanmeldingen. Op het programma staan de juiste keuzevakken voor het studiejaar.
Een keuzevak mag uit een andere track komen. Of je dit keuzevak kunt volgen, hangt af van het aantal beschikbare vrije plaatsen. Studenten (met vertraging) uit de betreffende track gaan voor. Aanmelding gaat in nauw overleg met de coördinator van het vak.
Op dit moment bieden we geen pre-master of deficiëntieprogramma (speciaal studieprogramma als je nog niet voldoet aan de toelatingseisen) aan voor de master MSS.
Het is mogelijk om maximaal vier losse vakken te volgen in plaats van de hele opleiding. Hiervoor geldt dezelfde toelatingseis qua vooropleiding als voor de volledige master. Geef minimaal een maand voordat het vak start aan dat je deze wilt volgen.
Of je het vak kunt volgen hangt af van het aantal beschikbare vrije plaatsen. Daarbij gaan reguliere studenten (met vertraging) voor. Aanmelding gaat in nauw overleg met de coördinator van de module.
Let op: als je meer dan 3 vakken volgt, is een taalcertificaat verplicht. Dit kost geld, maak daarom pas een afspraak voor het afleggen van de test als je zekerheid hebt over je toelating.
De studie is zo opgebouwd dat uitstel vanwege werkzaamheden of persoonlijke omstandigheden mogelijk is. Uitstel van de thesis (of van een van de vakken) heeft gevolgen voor je afstudeerdatum. Ook kan het tot financiële gevolgen leiden. Mocht dit het geval zijn, dan kun je samen met de studiecoördinator kijken naar de mogelijkheden. Het kan betekenen dat de feitelijke begeleiding (in geval van een thesis) of de uitgestelde vakken in rekening worden gebracht. Zie ook het kopje Kosten.
Als militair of burgermedewerker van Defensie (in vaste dienst) kun je de studie onderbreken als je werk- en of privésituatie hierom vraagt. Dit heeft verder geen financiële gevolgen.
Kosten
De opleiding is gratis voor de Defensiemedewerkers in vaste dienst (FPS fase 1/2) en buitenlandse militaire studenten.
Voor overige deelnemers (zoals civiele studenten, reservisten, studenten via Defensity College en andere departementen/ngo’s) geldt een instellingstarief.
Volledige studie
€ 2.601 voor collegejaar 2025-2026.
Dit is het wettelijke voltijds collegegeldtarief.
Losse modules
€ 100 per studiepunt (EC).
Standaardvak (5 EC) komt dan neer op € 500.
Als je meerdere vakken volgt binnen 1 academisch jaar, betaal je nooit meer dan het jaarlijkse collegegeld.
Betaal voordat het vak begint.
Volledige studie
€ 5.202 voor collegejaar 2025-2026.
Dit is het wettelijke voltijds collegegeldtarief.
Losse modules
€ 200 per studiepunt (EC).
Standaardvak (5 EC) komt dan neer op € 1.000.
Als je meerdere vakken volgt binnen 1 academisch jaar, betaal je nooit meer dan het jaarlijkse collegegeld.
Betaal voordat het vak begint.
Bij ziekte of andere onvoorzienbare oorzaken kun je vragen of het betalen van collegegeld tijdelijk kan worden stopgezet (opgeschort). Het faculteitsbestuur kan dit onder bijzondere omstandigheden toestaan.
Bij de studiecoördinator geef je de reden en periode van uitstel aan. De studiecoördinator bespreekt je verzoek met het Onderwijsbestuur (OB) van de MSS. De voorzitter van het OB legt dit verzoek voor aan Hoofd Bedrijfsvoering (HBV) van de faculteit. Het hoofd stelt een besluit op en informeert het OB. Het OB informeert jou weer.
Als je wilt kun je het collegegeld in 3 termijnen betalen: op 1 november, 1 januari en 1 maart. Dit wordt opgenomen in je studiecontract.
Als je tegelijk staat ingeschreven voor een andere studie en daarvoor collegegeld betaalt, kun je helaas geen aanspraak maken op de regeling om maar eenmalig collegegeld te betalen.
Dit komt omdat de Faculteit Militaire Wetenschappen niet valt onder het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW), maar een ‘rechtspersoon voor hoger onderwijs bekostigd door het ministerie van Defensie’ is.
Voor deeltijdopleidingen zoals deze master kun je geen studiefinanciering ontvangen. Omdat je tijd overhoudt om te werken. Het is wel mogelijk om bij DUO een ‘levenlanglerenkrediet’ aan te vragen. Neem voor de mogelijkheden zelf contact op met DUO (zie website DUO).
Als je gebruik wilt maken van dit levenlanglerenkrediet kunnen wij het formulier ondertekenen waarmee je kunt bewijzen dat je studeert aan de NLDA. Vraag dit aan de coördinator.
Toestemming Defensiemedewerkers
Als Defensiemedewerker in vaste dienst heb je toestemming nodig van je leidinggevende. Hij of zij moet een rekestformulier (DF56) invullen. Met de toestemming stemt je leidinggevende in met de gevolgen van je studie. Hiermee voorkomen we problemen door toegenomen werkdruk of wijzigingen van leidinggevenden.
Je leidinggevende kan ook instemmen via een persoonlijk opleidingsplan (POP), maar dat is voor de NLDA niet verplicht.
Als jouw defensieonderdeel een POP vereist voor de administratieve vastlegging in Peoplesoft, dan wordt de volgende cursuscode voor de masteropleiding MSS gebruikt: 047085.
Studieboeken
De exacte kosten voor de studieboeken zijn van tevoren niet vast te stellen. Een totaal van € 1.000 (€ 500 per studiejaar) dekt over het algemeen de kosten.
Als Defensiemedewerker in vaste dienst kun je deze kosten (€ 500 per studiejaar) opnemen in je Individueel Opleidingsplan (IOP).
Stage lopen bij MSS
Het komt niet vaak voor, maar het is in theorie mogelijk om bij de NLDA/FMW stage te lopen. Je hebt hiervoor een duidelijk geformuleerd stagedoel nodig. Daarnaast zal een van de hoogleraren die betrokken is bij de master MSS in staat moeten zijn om je te begeleiden.