Weekoverzicht Defensieoperaties

De Mossberg-shotgun, het Minimi-licht machinegeweer en het Colt C7-geweer. De Nederlandse militairen in Litouwen troffen doel met vrijwel elk wapensysteem. Zo tilden ze hun schietvaardigheden naar een hoger niveau. Een overzicht van Defensieoperaties in de week van 1 tot en met 7 mei 2024.

Naast reguliere wapens schoten ze ook met de Panzerfaust-3. Met dit antitankwapen zijn grote militaire doelen op een afstand tot 600 meter uit te schakelen. Denk aan tanks of pantservoertuigen.

In Litouwen stond de week ook in het teken van herdenken. Dat gebeurde onder meer met een battlefield tour. Onder leiding van het Nederlands Instituut van Militaire Historie bezochten zo’n 90 militairen locaties die kenmerkend zijn voor de geschiedenis van het land. De oversteek van Napoleon in 1812 bijvoorbeeld en de voormalige executieplaats Paneriai. Hier werden in de Tweede Wereldoorlog tussen de 70.000 en 100.000 mensen vermoord. Ook ging er een excursie naar de televisietoren. Die speelde in 1991 een belangrijke rol tijdens de strijd om de onafhankelijkheid van de Sovjet-Unie. Het begrijpen van de Litouwse geschiedenis zorgt ervoor dat de militairen zich meer bewust zijn van de omgeving waarin ze werken.

Nederland draagt in Litouwen sinds 2017 bij aan de vooruitgeschoven aanwezigheid (enhanced Forward Presence) van de NAVO. Defensie levert momenteel 270 tot 300 militairen. De internationale troepenmacht is in het land om te laten zien dat de NAVO hier paraat staat en solidair is met de Litouwse bevolking.

Nederland blijft in ieder geval tot eind 2026 militairen leveren aan de NAVO-troepenmacht. Dat liet minister Kajsa Ollongren de Tweede Kamer weten.

Ze meldde het parlement eveneens dat Defensie eind dit jaar maximaal 10 F-35-gevechtsvliegtuigen en zo’n 90 tot 150 militairen naar Estland stuurt. Dit om bij te dragen aan de NAVO-luchtruimbewaking- en beveiliging.

Rode Zee

Zr.Ms. Karel Doorman is op weg naar de Rode Zee om aan te sluiten bij de EU-operatie Aspides.

Aspides heeft als doel het bevorderen van de veiligheid en vrije doorvaart in het gebied. Het logistiek ondersteuningsschip voorziet tot uiterlijk eind augustus schepen in de Rode Zee van brandstof. Ook biedt de Karel Doorman medische capaciteit. De bemanning bestaat uit ruim 250 man. 

Defensie draagt verder met 2 stafofficieren bij aan de door de Verenigde Staten geleide operatie Prosperity Guardian. Die heeft hetzelfde doel als Aspides.

Irak

Nederland draagt aan de NAVO-missie in Irak (NMI) bij met onder meer 3 Chinook-transporthelikopters. De toestellen worden ingezet voor bevoorrading en verplaatsing van adviseurs, eenheden en materieel. Het bijbehorend luchtmachtdetachement bestaat uit 120 militairen.

Verder is een 110-koppige eenheid van 11 Luchtmobiele Brigade verantwoordelijk voor de force protection binnen de NMI. De compagnie beveiligt in en rond Bagdad militaire en civiele adviseurs.

NMI is bedoeld om de veiligheid en stabiliteit in Irak te versterken en terroristische dreiging te verminderen. Dat gebeurt door het trainen, adviseren en assisteren van de defensie- en veiligheidssector. In de staf werken 5 Nederlandse militairen en 5 medewerkers van Buitenlandse Zaken als adviseur.  

In het Iraakse Erbil werken nog 3 Nederlandse militairen als adviseur voor de Koerdische strijdkrachten in de strijd tegen ISIS. Zij zijn onderdeel van operatie Inherent Resolve. Aan het hoofdkwartier van deze missie zijn 3 stafofficieren toegevoegd: 1 in Koeweit en 2 in Bagdad.

Een National Support Element ondersteunt de Nederlandse bijdragen in Bagdad, Erbil en op Al Asad Airbase.

Midden-Oosten

Vanwege het conflict tussen Hamas en Israël staat een luchtmachtdetachement voor humanitaire hulp of eventuele evacuaties paraat in Nederland. Dat geldt ook voor eenheden van de mariniers en de luchtmobiele brigade.

In Libanon is een Defensieteam vanwege de spanningen in het zuiden en in het noorden van Israël. De militairen bieden de Nederlandse ambassade in Beiroet een helpende hand als de veiligheidssituatie in Libanon daarom vraagt. Een team van Defensie ondersteunt ook de ambassade in het Egyptische Caïro.

10 Nederlandse militairen werken al langer als waarnemer in de grensgebieden tussen Israël en Libanon en Israël en Syrië. Dit doen ze voor de United Nations Truce Supervision Organization (UNTSO). Voor UNTSO zijn nog 2 militairen geplaatst op het hoofdkwartier in Jeruzalem.

Een Nederlandse genderadviseur werkt voor de United Nations Interim Force in Lebanon (Unifil) op het hoofdkwartier in het Libanese Naqoura.

In Jeruzalem en Ramallah zijn 6 Nederlanders betrokken bij de United States Security Coordinator (USSC). Het gaat om 2 burgers en 4 militairen. De missie richt zich op het professionaliseren van de Palestijnse veiligheidssector. USSC probeert bij te dragen aan de levensvatbaarheid van een stabiele Palestijnse staat. De VS coördineren de missie.

Vergroot afbeelding Gecamoufleerde militair kijkt door het vizier van zijn wapen.
Archieffoto: Oekraïense rekruten krijgen een basisopleiding.

Trainingen Oekraïense militairen

Binnen operatie Interflex geven Nederlandse trainers Oekraïense rekruten in het Verenigd Koninkrijk een basisopleiding. Dat gebeurt op grote schaal. De Oekraïense militairen krijgen onder meer les in tactisch optreden, schieten, wapenkennis en het omgaan met explosieven. Na het 5 weken durende traject vertrekken zij naar het front.

11 Nederlandse F-16-gevechtsvliegtuigen doen dienst in het F-16-trainingscentrum in Roemenië. De toestellen zijn bedoeld om Oekraïense en Roemeense vliegers op te leiden. 

Zo’n 150 militairen van de luchtmobiele brigade trainen Oekraïense eenheden in Duitsland. Dat gebeurt onder de vlag van de Europese trainingsmissie EUMAM. Wapenhandelingen, optreden in verstedelijkt gebied en commandovoering staan hierbij centraal. Defensie levert voor EUMAM 1 officier aan het hoofdkwartier in Brussel. Voor de missie werken verder 6 militairen bij het Special Training Command in het Duitse Strausberg en 1 in het Poolse Zagan. Deze officier werkt bij het Combined Arms Training Command.

Daarnaast levert Nederland enkele militairen voor het hoofdkwartier van de Amerikaans geleide Security Assistance Group Ukraine (SAG-U) en voor het International Donor Coordination Centre (IDCC) in het Duitse Wiesbaden. Hierbij wordt samengewerkt met vooruitgeschoven logistieke werklocaties in het Poolse Rzeszow, waar ook enkele Nederlandse militairen werken.

Verdediging NAVO-verdragsgebied

De krijgsmacht stelt schepen, landmachteenheden en vliegtuigen beschikbaar voor de eerste hoofdtaak van Defensie: bondgenootschappelijke verdediging van het NAVO-verdragsgebied. 

Lopende operaties buitenland:

  • Een ongeveer 150-koppige compagnie mariniers levert in Bosnië en Herzegovina een bijdrage aan de EU-missie EUFOR Althea. De eenheid heeft meerdere taken: van patrouilles tot ‘crowd and riot control’, en als snelle reactie-eenheid om ergens in het land steun te verlenen. Ook werken 6 Nederlandse stafofficieren en een inlichtingenteam in het land. Zij leveren een bijdrage aan het hoofdkwartier van EUFOR Althea, om de missie goed aan te sturen.
  • Met 3 Nederlandse MQ-9 Reapers in Roemenië verzamelt de luchtmacht informatie aan de oostflank van het NAVO-gebied. Zo’n 40 militairen zijn met de MQ-9’s gestationeerd op een militaire basis in de Roemeense gemeente Luna. Zij zorgen voor het onderhoud en de bewaking van de onbemande toestellen en de benodigde verbindingen. Het besturen van de vliegtuigen gebeurt vanaf Vliegbasis Leeuwarden. Daar wordt ook de verzamelde informatie verwerkt.
  • Zr.Ms. Groningen is het stationsschip in het Caribisch gebied. De taken zijn onder meer ondersteuning van de Kustwacht Caribisch Gebied, humanitaire hulverlening en het uitvoeren van antidrugsoperaties.
  • België en Nederland voeren het commando over de European Maritime Awareness in the Strait of Hormuz (EMASoH). De missie richt zich op het verminderen van de spanningen in de Golfregio. Door een beeld op te bouwen van wat er gebeurt, draagt de operatie ook bij aan een veilige doorvaart voor civiele schepen.
  • Nederlandse militairen leveren ook een bijdrage aan diverse hoofdkwartieren en vooruitgeschoven posten van missies. De geüniformeerden zijn individueel uitgezonden naar het Spaanse Rota (European Union Naval Forces), Bahrein (Combined Maritime Forces), Kosovo (European Union Rule of Law Mission in Kosovo) en Qatar (Operation Inherent Resolve).

Operaties/acties binnenland:

  • De Explosieven Opruimingsdienst Defensie vernietigde afgelopen week 38 explosieven in het hele land. 
  • De bewaking van het luchtruim van Nederland gebeurt 24/7 door de luchtgevechtsleiding vanaf Air Operations Control Station Nieuw Milligen. Voor de beveiliging van de hele Benelux wordt gebruikgemaakt van afwisselend Nederlandse en Belgische straaljagers. Op dit moment ligt de taak bij Nederland. 
  • Defensie draagt bij aan de opvang van Oekraïense en Afghaanse vluchtelingen en asielzoekers uit andere landen. Dat gebeurt in Zeist en op Legerplaats Harskamp in Ede.