Vastgoed Defensie: op weg naar een structurele oplossing
Het vastgoed van Defensie gaat op de schop. Letterlijk. Een enorme opgave want Defensie heeft de meeste gebouwen van Nederland. Dat is te vinden op meer dan 450 locaties met in totaal 6 miljoen vierkante meter bebouwing verspreid over heel Nederland. Het gaat om kantoren, kazernes, legeringsgebouwen, magazijnen en nog veel meer. Een heel groot deel hiervan is sterk verouderd, moet worden vernieuwd, verduurzaamd en soms gesloopt.
De oplossing: concentreren, verduurzamen en vernieuwen. Zodat het vastgoed een veilige werkplek biedt, aansluit bij de krijgsmacht van de toekomst en van moderne gemakken is voorzien. Gevechtseenheden en ondersteuning dichter bij elkaar te laten werken en gemakkelijker samen kunnen laten oefenen, verhoogt de operationele inzetbaarheid. Modern en duurzaam vastgoed maakt Defensie bovendien een aantrekkelijkere werkgever.
Sluiten is serieuze optie
Hoe Defensie dat allemaal gaat doen is nog niet precies uitgewerkt. Wel is duidelijk dat concentreren betekent dat Defensie gebouwen en terreinen ook gaat afstoten. Sluiting van bijvoorbeeld kazernes is een serieuze optie. Maar hierover zijn nog geen besluiten genomen. Mogelijk geldt sluiting voor de Johan Willem Frisokazerne in Assen, zoals over bericht in verschillende media. De provincie en gemeente maken zich zorgen over het verlies van banen. Staatssecretaris Christophe van der Maat heeft begrip voor de onrust in Drenthe. “Defensie wil waar mogelijk regionaal concentreren, om zo een optimale werkplek te bieden voor militairen en burgermedewerkers. Regionale concentratie zorgt ervoor dat de impact op personen en werkgelegenheid zo klein mogelijk is. We streven er naar de werkgelegenheid in de regio te behouden. In Drenthe heb ik nadrukkelijk de Commissaris van de Koning en de burgemeester van Assen gevraagd hierover mee te denken en samen met ons breder te kijken dan alleen naar Defensie.”
Er is noodzaak het vastgoed aan te pakken. Het weer gezond en toekomstbestendig maken van het vastgoed is daarom een van de prioriteiten van Van der Maat. Bovendien is dit een opgave voor Defensie in het hele land en daarmee een complexe puzzel. Los van de verkennende regionale gesprekken praat hij ook met collega’s in het kabinet over het vastgoed van Defensie. Dit om te kijken hoe het afstoten ervan maatschappelijke winst oplevert. “Zo komt er ruimte vrij voor bijvoorbeeld de bouw van woningen of de energietransitie”, aldus Van der Maat.
Nog geen besluit
Defensie benadrukt nogmaals dat er nog geen besluiten zijn genomen. Ook wordt er, nog voordat die wel vallen, goed gekeken naar de impact op de werkzaamheden van Defensie. Maar ook met de regionale impact houdt Defensie rekening. Dit doet de organisatie niet alleen, maar samen met de leden van het kabinet.
Niet over een nacht ijs
Volgens het Interdepartementaal Beleidsonderzoek (IBO) moet Defensie 35 tot 40% van het vastgoed reduceren om het betaalbaar te krijgen en te houden. Simpelweg snijden, zoals dat in tijden van bezuinigingen gebeurde, wil Defensie niet. Ook investeren in nieuwe gebouwen is een vereiste voor een toekomstbestendige en duurzame vastgoedportefeuille. Defensie gaat hierbij zeker niet over een nacht ijs, want de gevolgen voor personeel en omgeving zijn mogelijk groot. Ook zijn vastgoedontwikkelingen langjarige projecten.
Naar verwachting kan Defensie haar plannen rond de zomer presenteren. Uiteraard worden ook de eigen defensiemedewerkers betrokken bij de plannen en besluiten.