Nieuwe stap militaire ruimtesamenwerking Nederland en Noorwegen

De Nederlandse en Noorse krijgsmacht lanceren medio december 2 identieke nano-satellieten. Met deze kleine en goedkope satellieten houden Nederland en Noorwegen hun zelfstandige informatiepositie. Ze zijn ontwikkeld in het MilSpace2-programma samen met de Nederlandse kennisinstituten NLR en TNO en het Noorse FFI. Om de zaken rond de lancering  en satellietgebruik in goede banen te leiden, tekenden beide ministeries gisteren een document om hun voornemens vast te leggen.

Vergroot afbeelding De nanosatelliet van de Koninklijke Luchtmacht, de BRIK II.
Vorig jaar lanceerde Nederland voor het eerst met succes een militaire satelliet, de BRIK II.

In deze memorandum of understanding (MoU) beloven Nederland en Noorwegen elkaar om hun gezamenlijke ruimtevaartactiviteiten veilig en verantwoord te doen, volgens de ruimterechtelijke verdragen.

Detecteren en identificeren

Het te lanceren systeem bestaat uit de microsatellieten Huygens (Nederland) en Birkeland (Noorwegen). Ze vliegen in tandemformatie op zo’n 550 kilometer hoogte in een baan om de aarde, op een onderlinge afstand van 15 à 25 kilometer. Hierdoor kunnen de satellieten tegelijk signalen opnemen en specifieke radarsystemen detecteren en identificeren.

Groeiende dreiging

De groeiende dreiging van staten die andere staten de vrije toegang tot de ruimte ontzeggen, vraagt om weerbare en betaalbare ruimtecapaciteiten. Nederland ontwikkelt dit samen met kennisinstituten en internationale partners binnen de NAVO, EU en/of samen met een ander land. Nederland en Noorwegen zijn strategische partners en hebben beide een hoogtechnologische industrie. Dit leidde tot de ontwikkeling en lancering van microsatellieten. Hiermee demonsteren de landen nu hun research en development-capaciteiten. Uiteindelijk moeten deze middelen ook inzetbaar worden voor operationeel militair gebruik.  

Voordelen microsatellieten

Vanwege de beperkte omvang en het gewicht van deze satellieten zijn de lanceerkosten aanzienlijk lager dan de traditionele grote en dure satellieten. Tegelijkertijd kunnen deze microsatellieten kwalitatief hoogwaardige, militair relevante informatie verzamelen. Nederland en Noorwegen zijn wereldwijd voorlopers in kennis en technologie op het gebied van microsatellieten.

De satellieten worden vanuit Noorwegen bestuurd en krijgen taken van Noorse en Nederlandse operators. Het MilSpace2-project zorgt op termijn voor een strategische en operationeel relevante nichecapaciteit. Deze draagt dan bij aan de onafhankelijke inlichtingenpositie van beide landen.

Onmisbaar

Ruimtetoepassingen zijn onmisbaar voor krijgsmachten. Denk aan navigatie, positie-en tijdsbepaling, communicatie, observatie en intelligence, surveillance and reconnaissance. Militaire operaties gebeuren steeds meer op basis van informatiegestuurde netwerken, met daaraan gekoppeld de genoemde functies. Satellieten en/of satellietsystemen zijn daarin een cruciaal onderdeel.