Bosch hoopt met onderzoek positie van vrouwelijke militair te verbeteren
Hoe manifesteert masculiniteit zich binnen Defensie in het algemeen? En in hoeverre is het van invloed op de rol en positie van vrouwelijke militairen? Jolanda Bosch onderzocht het. Vandaag promoveerde ze op haar proefschrift ‘Masculiniteit als vanzelfsprekendheid’.
Vrouwelijke militairen zijn tegenwoordig in alle geledingen binnen Defensie actief. Ze hebben functies op generaalsniveau en leiden operaties in het buitenland. Toch blijven zij te maken hebben met stagnerende integratie en seksueel grensoverschrijdend gedrag.
Bosch hoopt met haar onderzoek bij te dragen aan hun positieverbetering. Verder streeft ze ernaar de mogelijkheden voor vrouwelijke militairen te vergroten om zich (beter) te kunnen profileren. Bosch wil bovendien het emancipatie- en het inclusiviteitsbeleid binnen de militaire organisatie bevorderen.
Model voor (re)productie van masculiniteit
In haar onderzoek heeft zij op basis van literatuurstudie een model ontwikkeld. Dat illustreert de machtswerking en de (vaak onzichtbare) impact van masculiniteit op het gedrag van mensen en op de genderverhoudingen in de organisatie. Voor de militaire context is het ontwikkelde model in verband gebracht met de ‘warrior’: de militaire professional die gelegitimeerd is (gewapend) geweld te gebruiken.
Ervaringen van vrouwelijke militairen
De onderzoekster beargumenteert dat de masculiene oriëntatie van de organisatie consequenties heeft voor het functioneren van vrouwelijke militairen. Dat baseert ze op interviews met de vrouwen tijdens verschillende missies. Daaruit blijkt onder meer dat zij zichzelf identificeren met het ‘militair-zijn’, maar vaak worden aangesproken op hun ‘vrouw-zijn’. Ze worden regelmatig geconfronteerd met een anti-feminiene houding.
Het trainen van het lichaam en het dragen van een militair uniform zien de vrouwen als een versterking van hun identiteit als militair. Ze lopen daarbij het risico dat ze hun fysieke grenzen negeren. Daarnaast accepteren vrouwelijke militairen de krijgsmacht als een mannenwereld en zijn ze onderling minder solidair. Ze neigen ernaar seksueel grensoverschrijdend gedrag te bagatelliseren. Ze zijn bovendien terughoudend om dat te melden bij de autoriteiten.
Aanbevelingen
De dynamieken die tot genderongelijkheid leiden moeten volgens de onderzoekster worden ontmanteld. Dat kan onder meer door aandacht te besteden aan de vormgeving van de fysieke militaire training. Ze vindt dat er vervolgonderzoek gedaan moet worden naar de ervaringen van mannelijke militairen met masculiniteit. Daarnaast moet de verbinding van masculiniteit met leiderschap en technologische ontwikkelingen verder worden onderzocht.
Defensie is blij dat er onderzoek is gedaan naar dit onderwerp. Het laat zien dat diversiteitsplannen nodig zijn.
Een voorbeeld daarvan is de Kamerbrief diversiteit en inclusiviteit bij Defensie