Generaal Eichelsheim over quantumrevolutie: “Er staat veel op het spel”
“Quantumtechnologie zal hoe dan ook een verstorende werking hebben. We moeten daarom uitvinden welke technologie bijdraagt aan onze veiligheid.” Dat zei Commandant der Strijdkrachten generaal Onno Eichelsheim vandaag in Amsterdam. Hij opende daar het 2-daagse symposium over dit nieuwe onderzoeksgebied in relatie tot defensie en veiligheid. Het ongeveer 300-koppige publiek bestond uit onder anderen wetenschappers, militairen, beleidsmakers en bestuurders van ecosystemen uit diverse landen.
Quantumtechnologie maakt gebruik van deeltjes die kleiner zijn dan atomen (quantummechanica). Die deeltjes hebben bijzondere eigenschappen waardoor ze zijn te benutten voor technologische vernieuwingen. Razendsnelle computers en sensoren bijvoorbeeld. Eichelsheim ging in op zowel kansen als dreigingen.
Er staat veel op het spel
“We zijn beland in de zogenoemde tweede quantumrevolutie. Die valt samen met een steeds onveiligere wereld”, stelde de CDS. Hij benoemde de geopolitieke spanningen, klimaatverandering, hybride oorlogsvoering, ‘fake news’ en een verminderd vertrouwen in voorheen betrouwbaar geachte instituten. Ook de machtsbalans verschuift. “Er staat veel op het spel”, waarschuwde Eichelsheim.
Nieuwe wapens
De eerste quantumrevolutie – of eigenlijk de vooruitgang in nanotechnologie – had grote impact op alle aspecten in de samenleving. Denk aan de ontwikkeling van atoomwapens, laser, chips, computers, mobiele telefoons en precieze navigatie. Eichelsheim verwacht niet dat de tweede leidt tot de introductie van nieuwe wapens. Wel denkbaar is volgens hem een exponentiele versnelling van berekeningen en indrukwekkende toename van sensornauwkeurigheid. En dat kan voordelen opleveren.
Door die exacte sensoren kan een onderzeeboot bijvoorbeeld langer onder water blijven. En kleinere, lichtere en minder stroom verbruikende middelen zijn winst voor de militair. Mogelijk zorgen ze voor een beslissend overwicht. Quantumcomputers helpen eventueel ook bij het overwinnen van logistieke uitdagingen voor militaire mobiliteit.
Migreren
Maar het risico bestaat ook dat quantumcomputers straks onze versleutelde communicatie kraken. Het is daarom van groot belang onze systemen te migreren naar een standaard die ‘quantumsafe’ is, aldus de CDS. Die stelde daarbij dat programmatuur gebaseerd op quantum altijd aanvullend is en nooit een vervanger van defensiecapaciteiten. Ook op quantum geïnspireerde innovaties zijn wat hem betreft een geslaagd resultaat van onderzoek. Het kan het gebruik van bestaande systemen versterken.
Iedereen is het erover eens dat quantumtechnologie een verstorende werking zal hebben, waarschuwde Eichelsheim. We moeten daarom weten welke technologie onze veiligheid dient. Hij onderstreepte hierbij het belang van onderzoek en innovatie.
‘Game-changers’ zullen zich aandienen, daarvan is de CDS overtuigd. We moeten ze op tijd zien te herkennen. Laten we daarom onze krachten bundelen, riep hij zijn publiek op.