Ollongren: "Nieuw kabinet moet afspraken NAVO-top nakomen"
“Staatsgrepen in de Sahel, de nietsontziende vernietiging die Rusland aanricht in Oekraïne, toenemende spanningen in de Zuid-Chinese Zee.” Het waren niet de vrolijkste woorden waarmee minister Kajsa Ollongren vandaag haar nieuwjaarstoespraak voor haar eigen departement in Den Haag begon. Ze somde op waarom 2023 een keerpunt was. Het jaar waarin de volle omvang van de geopolitieke uitdaging waar Defensie voor staat duidelijk werd.
“Spanningen op de Westelijke Balkan”, vervolgde de bewindsvrouw. “De verschrikkelijke terroristische aanval van Hamas op Israël en de daaropvolgende oorlog die grote delen van Gaza in puin heeft gelegd. Aanvallen op koopvaardijschepen in de Rode Zee. Allemaal bewijs van een wereld die instabieler wordt. Waarin vrijheid, veiligheid en de internationale rechtsorde onder druk staan. Een wereld die meer vraagt van Defensie, van Nederland en van Europa.”
Oorlogsmoe
De minister noemt het beschamend dat er in Europa of in de Verenigde Staten mensen van achter hun veilige bureau de term ‘oorlogsmoe’ durven te gebruiken. “Het zijn Oekraïners die elke dag vechten en sterven voor de waarden waar onze eigen samenleving op rust. Zolang zij vechten, hebben wij de dure plicht ze te blijven helpen. Bij Defensie weten we: juist als het moeilijk wordt, moet je doorbijten, bijschakelen - niet afhaken. Want onze eigen veiligheid, vrijheid en geloofwaardigheid staan op het spel.”
NAVO-top in Vilnius
Ollongren vindt dat een nieuw kabinet de afspraken die gemaakt zijn op de NAVO-top in Vilnius gestand moet doen. Dat wil zeggen dat Nederland de komende jaren structureel minimaal 2% van het bruto binnenlands product aan Defensie moet besteden. “Laten we eerlijk zijn: op termijn is er meer nodig. Zodat Defensie kan doen waar we voor zijn. Dat vraagt om voldoende mensen. Dat vraagt ook om voldoende ruimte en middelen om daarvoor te oefenen. Maar het vraagt ook om een gereedstelling van onze samenleving als geheel. Zodat heel Nederland klaar is om te doen wat nodig is als het erop aan komt. Zodat we weerbaar zijn tegen hybride dreigingen. Zodat we ook kunnen handelen in het schemergebied tussen oorlog en vrede.”
Wat dat betreft had de minister ook iets positiefs te melden. “Er is € 2 miljard meer uitgegeven en € 5 miljard meer verplicht in investering ten opzichte van 2022.“
Verschrompelde Europese defensie-industrie
Volgens de bewindsvrouw moet Nederland meer samenwerken met haar partners. “Nederland speelt een hoofdrol in het versterken van Europese samenwerking en dat moeten we blijven doen. Hoe de Amerikaanse verkiezingen ook verlopen, Europa moet de eigen kastanjes uit het vuur kunnen halen. Een randvoorwaarde daarvoor is dat de verschrompelde Europese defensie-industrie nieuw leven wordt ingeblazen. Zodat we meer en sneller kunnen produceren. Voor onszelf en voor Oekraïne.”
Volgens de minister kunnen we ons niet terugtrekken achter de dijken. “We mogen niet onze kop in het zand steken en hopen dat de boze buitenwereld aan ons voorbijgaat.”