Verjaardag Geneefse Conventies geen reden voor feest

De Verdragen van Genève bestaan vandaag 75 jaar. De regels van dit humanitair oorlogsrecht zijn nog steeds relevant en moet de wereld koesteren. Dat vindt het Humanitair Oorlogsrecht Platform. Hierin zijn de ministeries van Defensie, van Buitenlandse Zaken en het Rode Kruis vertegenwoordigd.

De verschrikkingen van de Tweede Wereldoorlog brachten landen over de hele wereld destijds samen om regels op te stellen. Daarmee wilden ze het lijden tijdens een gewapend conflict beperken.

De 75e verjaardag is weliswaar een mijlpaal, stelt het platform, maar er is geen reden voor een feestje. Dit vanwege het menselijk lijden in de huidige conflictgebieden. Sommige partijen lappen de regels van de verdragen aan hun laars. Toch benadrukt het overlegorgaan het belang van de zogeheten Geneefse Conventies. Door het bestaan ervan zijn overtreders verantwoordelijk te houden. Daarbij worden veel regels uit de verdragen wèl nageleefd.

Gewonde en/of zieke soldaten

Hierin staat dat strijdende partijen mogen doen wat militair noodzakelijk is om de oorlog te winnen. Maar de menselijkheid moet centraal staan. Dat betekent dat kwetsbaren tijdens de strijd worden beschermd. Het gaat daarbij om gewonde en/of zieke soldaten, krijgsgevangenen en burgers.

De regels zijn nog steeds relevant. Bijvoorbeeld voor de bescherming van krijgsgevangenen in de oorlog tussen Oekraïne en Rusland. Of bij het doorlaten van humanitaire hulp in Gaza. Het naleven van de verdragen vergt kennis en discipline bij de troepen en goed leiderschap. Evenals een systeem dat eventuele schendingen van de regels onderzoekt en zo nodig kan vervolgen. 

Nederlandse militairen krijgen onderwijs in het humanitair oorlogsrecht. Dat gebeurt onder meer op de Nederlandse Defensie Academie.