EU-rapport: Europa moet zich gereedmaken om totale oorlog af te wenden
Versterking van Europa’s civiele en militaire weerbaarheid. Daarover gaat het rapport van de Finse oud-president Sauli Niinistö dat eergisteren verscheen. Hij schreef dat op verzoek van de Europese Raad. Het stuk geeft een brede visie op de voorbereiding op crises, rampen en oorlog in Europa. Niinistö roept ook op tot versterkte samenwerking tussen EU en NAVO.
De EU moet zich gereed maken om een totale en langdurige oorlog af te wenden adviseert hij. Met dat doel moeten de krijgsmachten van lidstaten zich uitbreiden, verdiepen en verbreden. Niinistö legt daarbij grote nadruk op het belang van civiele innovaties voor defensietoepassingen. Volgens hem moet Europa gelijke tred houden met het steeds hogere tempo van defensie-innovatie.
Versterking defensie-industrie
De oud-president beklemtoont de urgentie om de Europese defensie-industrie te versterken. Bij grote projecten moeten landen de handen ineen te slaan, stelt hij. Want bepaalde essentiële capaciteiten zijn te kostbaar om als lidstaat alleen te ontwikkelen of aan te schaffen. Dat geldt zelfs voor landen met het grootste budget.
Een onmisbaar ingrediënt voor snelle wendbare opschaling van krijgsmachten en industrie is volgens hem het aanpassen van wetgeving. Zo noemt hij een volledige herziening van de (defensie)aanbestedingsrichtlijnen. Niinistö vindt het gemiste kans als het lidstaten niet lukt de uitgaven goed te coördineren, juist nu landen meer gaan besteden.
Defensienota
Krijgsmachten moeten ook beter aansluiten op nationale crisisstructuren. Sterkere civiel-militaire samenwerking maakt weerbaarder. Wat Niinistö betreft ligt de oplossing van een weerbaar Europa in een ‘whole of society’ aanpak. In zijn rapport benadrukt hij dan ook de vereiste verandering in collectieve 'mindset'.
Hieraan besteden ook minister Ruben Brekelmans en staatssecretaris Gijs Tuinman ruim aandacht in de in september verschenen Defensienota. Ze schrijven dat de krijgsmacht het bij oplopende spanningen alleen volhoudt als de samenleving robuust is en bijdraagt. Defensie haalt daarom de banden aan met veel partijen: van bedrijven en kennisinstituten tot andere ministeries en lokale overheden. Vele partners kunnen bijdragen aan het voorkomen van nog meer oorlog in Europa. “Dus het is van levensbelang Oekraïne onverminderd te blijven steunen, en te zorgen voor een geloofwaardige afschrikking”, zei Brekelmans eerder.
Beleidsreactie
In januari komt het kabinet met een uitgebreide beleidsreactie op het Niinistö-rapport.