Het Geniemonument
Op verschillende plaatsen in Nederland en daarbuiten worden genisten herdacht die tijdens operaties om het leven zijn gekomen. Het Geniemonument in Vught vormt voor het regiment de centrale herdenkingsplaats.
In de frontlinie
Op het gevechtsveld zijn er altijd genisten in de voorhoede te vinden. Zij banen immers de weg voor andere eenheden. Het werk van genisten is gevaarlijk. Verliezen zijn onvermijdelijk. Daarvan getuigen de verhalen over verschillende conflicten, van de Meidagen 1940 tot de inzet in Afghanistan.
Het Geniemonument in het museumpark van de Stichting Historische Genieverzameling is de centrale plaats om gesneuvelde genisten te herdenken en een moment stil te staan bij de grote risico’s die met het werk gepaard gaan.
Het monument staat voor trouw, voor eer en voor de waarden van het Regiment Genietroepen. Het herinnert genisten aan hun keuze voor het vak en aan wat het kan betekenen om militair te zijn.
Oudste monument
Het huidige Geniemonument heeft een lange voorgeschiedenis. Het eerste monument voor de genie stond op de Kromhout Kazerne in Utrecht. Prins Bernhard onthulde dit gedenkteken op 15 mei 1948, exact 200 jaar na de oprichting van het regiment.
Het was een tijdelijk monument. Eigenlijk niet meer dan een plaquette op de restanten van een monument dat in 1923 ter ere van de dragers van de Militaire Willemsorde was opgericht. Bij de verhuizing van de genie van de kazerne in 1949 raakte de plaquette zoek en deze is nooit meer boven water gekomen.
Indië-monument
De onthulling van een nieuw Geniemonument zou lang op zich laten wachten. Vooral de locatie hield de gemoederen bezig. Werd het Wezep of werd het Vught? Dit onderwerp stond jarenlang op de agenda van de Wapentraditieraad, maar een besluit bleef uit.
Intussen kwam er wel een monument voor de Indiëgangers tot stand. Beeldhouwer C. Stauthamer vervaardigde een plaquette voor de genisten die tijdens de dekolonisatieoorlog in Indonesië sneuvelden. Deze plaquette kreeg in 1952 een plek op de appelplaats van de Koning Willem I-kazerne in Den Bosch. Later verhuisde het monumentje naar de Frederik Hendrikkazerne in Vught en ten slotte kreeg het een plaats op het terrein van het Geniemuseum.
Een praktische oplossing
Genisten zijn praktische mensen. Dat bleek ook uit de oplossing van de impasse rond het Geniemonument. Het monument kwam niet in Wezep en ook niet in Vught, maar op beide locaties. Er werd gekozen voor een mobiel monument: een gedenkboek met de namen van alle gevallen genisten, geplaatst in een glazen kast. Dit besluit viel in de jaren ‘80 van de vorige eeuw.
Om het nog makkelijker te maken werd besloten het mobiele monument gelijk in tweevoud uit te voeren. 1 exemplaar voor Wezep en 1 voor Vught. Waarom moeilijk doen als het ook makkelijk kan.
Naar Vught
In 2000 verhuisden het regimentscommando en de regimentszetel (met het vaandel) van Wezep naar Vught. Hierdoor kwamen beide mobiele monumenten bij elkaar op 1 kazerne. De discussie over de locatie van het Geniemuseum was hiermee natuurlijk ten einde: het werd Vught.
In 2007 kwamen oude plannen van kolonel der genie b.d. Chris Weber voor een monument weer op tafel. Die vormden de basis voor het huidige Geniemonument. Toen eenmaal het besluit was genomen startte de bouw. In mei 2009 kon het worden onthuld. Een tekstbord naar ontwerp van Gerben Klinkerberg verklaart de symboliek achter de elementen van het monument. Zelfs bij de genie heeft goed werk tijd nodig!