Wapenfeiten van het Korps Mariniers

Sinds de oprichting van het korps in 1665 hebben de mariniers vele roemruchte (zee)slagen uitgevochten en militaire operaties uitgevoerd. Op deze pagina een greep uit de indrukwekkende reeks wapenfeiten op naam van de Nederlands' zeesoldaten.

Vergroot afbeelding Lithografie van de schepen De Ruyter en De Witt.
Beeld: NIMH
De Ruyter en de Witt by Chatham. Lithografie, Marinemuseum Den Helder.

Op 21 juni 1667 gaan zo’n 800 Nederlandse mariniers aan land bij het Engelse fort Sheerness. Het half afgebouwde fort moet de aan de oostkust gelegen monding van de Medway-rivier beschermen. Vanaf het fort wordt gevuurd op de Nederlandse vloot die onderweg is naar Chatham, Engelands belangrijkste marinebasis. De landing van de Nederlandse ‘zeesoldaten’ is voldoende om de bezetting op de vlucht te laten slaan.

In het hart getroffen

Het is het eerste wapenfeit van de voorloper van het Korps Mariniers. De vloot onder leiding van Cornelis de Witt, Michiel de Ruyter en Willem van Ghent kan verder met het gedurfde plan om de Engelse vloot in het hart te treffen. Bij Chatham worden tegen minimale verliezen 3 grote en 10 kleine schepen vernietigd. Ook wordt het vlaggenschip van de Engelse vloot gekaapt. De legendarische Tocht naar Chatham beslist de Tweede Engels-Nederlandse Oorlog in het voordeel van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden.

Slag bij Solebay

Tijdens de Slag bij Solebay, 1672, leveren de mariniers zware strijd tegen de Britse vloot. Van Ghent, de eerste korpscommandant, wordt hierbij dodelijk getroffen. 

Vergroot afbeelding Prent met de Slag bij Seneffe 1674.
Beeld: NIMH
De Slag bij Seneffe. Prent R. de Hooge, 1674, Mariniersmuseum Rotterdam.

Slag bij Seneffe

Onder leiding van stadhouder Willem III vecht een Duits-Nederlands-Oostenrijks-Spaans leger tegen een Frans leger bij Seneffe op 11 augustus 1674. Voor het eerst worden de mariniers op het land ingezet. 2 mariniersregimenten, zo’n 3.000 man, vormen de elite van de Republiek. De slag blijft onbeslist, maar vormt een morele opsteker. Hij staat in gouden letters op het vaandel van het korps. 

Verovering Gibraltar

In 1704 vechten Nederlandse mariniers voor de verandering zij aan zij met de Engelsen. Tijdens een gezamenlijke amfibische actie veroveren zij Gibraltar op Spanje. Volgens de verhalen beklimt een Nederlandse marinier de rots als eerste. 

Bombardementen op Algiers

In 1816 wordt het bataljon mariniers voor het eerst ingezet voor piraterijbestrijding. De internationale  koopvaardijvaart heeft zwaar te lijden onder Algerijnse zeerovers. Tijdens de Bombardementen op Algiers vechten de Nederlanders opnieuw aan de zijde van de Engelsen. De Algerijnen verzetten zich hevig. 4 mariniers krijgen de Militaire Willems-Orde voor hun deelname aan deze strijd.

Over het algemeen ligt het operatieterrein van de mariniers in de 19e en begin 20e eeuw in Nederlands-Indië. Ze zijn betrokken bij meer dan 30 grotere en kleinere oorlogen in het koloniale gebied.

Vergroot afbeelding Mariniers salueren tijdens het spelen van het volkslied.
Archieffoto: Herdenking bij het monument ter nagedachtenis aan het verzet bij de Maasbruggen.

Maasbruggen 1940

Misschien wel het bekendste wapenfeit van het korps is de strijd rond de Rotterdamse Maasbruggen van 10 tot en met 14 mei 1940. De Duitsers krijgen de bruggen de 1e oorlogsdag in handen. Op 13 mei onderneemt een compagnie mariniers als eerste een serieuze tegenaanval. Het lukt ze tijdelijk om de oprit van de Willemsbrug in te nemen en mitrailleurs in stelling te brengen. Ze komen echter zwaar onder vuur te liggen. Er vallen doden en gewonden en de compagnie moet zich terugtrekken. Een deel van de mannen verschanst zich onder het wegdek en de brugpijlers, waar ze tot het bombardement en de daaropvolgende overgave blijven zitten.

Volksoproer Curaçao

En in 1969 herstellen mariniers de orde op Curaçao na ‘Trinta di mei’, een staking van werknemers van de Shell-raffinaderij die uitmondde in een volksopstand.

Kaping De Punt

Op 11 juni 1977 openen scherpschutters van de Bijzondere Bijstandseenheid Mariniers (BBE-M) het vuur op een trein met 9 Zuid-Molukse kapers. Al 20 dagen houden zij 45 passagiers gegijzeld bij het Drentse dorp De Punt. Terwijl Starfighter-gevechtsvliegtuigen laag overvliegen ter afleiding, bestormen mariniers de trein. Ze bevrijden de gijzelaars. Er vallen 2 doden onder de passagiers en 6 onder de kapers. 

Afghanistan

Op 27 september 2001 worden leden van de BBE-M ingezet vanwege dreigende moslimterreur tegen de Coen- en Zeeburgertunnel in Amsterdam en de Beneluxtunnel in Rotterdam. De Unit Interventie Mariniers (UIM), de opvolger van BBE-M, neemt in Afghanistan deel aan gevechtsacties van de Nederlandse special forces task forces Viper en 55. Ook is het korps onderdeel van Task Force Uruzgan. Op 17 april 2010 sneuvelen korporaal van de mariniers Jeroen Houweling en marinier Marc Harders als zij tijdens een operatie op een bermbom rijden.

Beeldtekst:
Somalië 5 april 2010: het Duitse koopvaardijschip Taipan wordt van piraten bevrijd door Hr.Ms. Tromp. De teamcommandant geeft uitleg bij de beelden die tijdens de actie met een helmcamera zijn gemaakt.

---

Wij kregen met ons team de opdracht om motor vessel Taipan te ontzetten van de piraten. Er zaten 10 piraten aan boord, die hadden het schip gekaapt. En er zaten 15 bemanningsleden aan boord, die veilig in de saferoom beneden in het schip zaten.

De sensor operator gooit nu de fast rope line uit de helikopter. Hij zal zometeen ook de personen die langs de fast rope line naar beneden glijden begeleiden. Ikzelf ben op dit moment aan het vuren met de Mag, om dekkingsvuur te geven, zodat de piraten aan boord van de Taipan niet op het dek staan. Zodat die niet de kans krijgen op ons te gaan vuren. Rechts ziet u de Hr.Ms. Tromp.

Vanaf dit moment wordt er, ook vanaf de containers, van het dak van de containers, dekkingsvuur gegeven. Voor de personen die alsnog naar beneden moeten glijden. U ziet ook dat de containers die hier opgestapeld staan voor ons voor best wel wat zichtdekking zorgen. Dus zodra er bijvoorbeeld een houder gewisseld moet worden kunnen ze opzij stappen, kunnen ze onder dekking hun houder wisselen. En daarna kunnen ze weer terug het vuren overnemen op de brug. En van daaruit zijn we naar achter gegaan, naar het achterschip. En zijn we naar de brug gegaan om de Taipan te bevrijden.

Daar aangekomen hebben we eerst 6 piraten aangehouden. Die zaten op het benedendek. Die hebben we uit het raam laten komen. Het raam was kapot, daar zagen we personen bewegen. Die zijn aangesproken en we hebben daar 6 piraten naar buiten laten komen en die hebben we alle 6 geboeid. En die hebben we veiliggesteld.

Op een gegeven moment, op het achterdek werden stemmen gehoord door een van mijn teammembers. En op een gegeven moment zijn ze daarop gaan reageren, die hebben ze aangesproken. En daar vanaf het achterdek kwamen nog 2 keer piraten de hoek om zetten. Die waren ook ongewapend en die hebben we ook weer aanvat en geboeid. En uiteindelijk hadden we op die bewuste verdieping 8 piraten.

Op dit moment wordt 1 van die piraten gesommeerd om naar beneden te komen. En onder het oog van 1 van de teammembers loopt hij naar beneden, met z'n handen omhoog. Zodra hij beneden is wordt hij aanvat en zullen ze hem gaan boeien. Uiteindelijk hadden we toen 10 piraten.

Met 3 man zijn we naar boven gegaan, naar de brug. De brug, die we nog moesten zuiveren omdat dat ons zwaartepunt is. Toen die clear was zijn we naar beneden gegaan. De accommodatie van de bemanning van het schip hebben we allemaal doorzocht, om te kijken of daar verder nog piraten waren.

Wat ze in de accommodaties hebben gedaan is alles overhoop gehaald. Er lagen overal laptops op de grond. Er waren deuren ingetrapt. Er waren deuren, daar was dwars doorheen geschoten. Dat waren deuren die ze niet open kregen. Ze hebben in die 4 uur tijd behoorlijke ravage aangericht, in het hele schip. Ze waren wel degelijk bewapend. Ze hebben ter plekke alles neergegooid. En dat varieerde van RPG's en RPG-7's en AK-47's tot pistolen.

De Duitse kapitein besloot de deuren open te maken en die kwam naar buiten met zijn hele club. En die waren natuurlijk hartstikke opgelucht. We hebben ze verzameld aan de bakboordzijde van het achterschip. Daar hebben we ze verteld wat er aan de hand was. Hoe we aan boord zijn gekomen. We hebben een applausje in ontvangst genomen. Ja, die waren ontzettend blij om ons te zien.

Taipan

Leden van de UIM komen op 5 april 2010 in actie tegen Somalische piraten die het Duitse koopvaardijschip Taipan hebben gekaapt. Beelden van de spectaculaire actie gaan de hele wereld over.

Vergroot afbeelding Nederlandse mariniers arresteren 2 Irakezen op een wapenmarkt in Irak.
Beeld: NIMH
Nederlandse mariniers rollen een wapenmarkt in het Iraakse As Samawah op.

Recente operaties:

  • Leveren humanitaire en medische hulp na aardbeving Pakistan (2005).
  • Intensieve deelname ISAF in de Afghaanse provincie Uruzgan (2007-2010).
  • Deelname stabilisatiemacht Tsjaad (2008-2009).
  • Bestrijden piraterij voor de Oost-Afrikaanse kust (2008-heden).
  • Escorteren van schepen met noodhulp, onder meer van het Wereldvoedselprogramma van de VN (2008-heden).
  • Escorteren van Nederlandse (koopvaardij)schepen (2008-heden).
  • Deelname ISAF in de Afghaanse provincie Kunduz (2010-2013).
  • Leveren humanitaire en medische hulp na aardbeving Haïti (2010) en orkaan Matthew (2016).
  • Leveren noodhulp (onder meer handhaven openbare orde en opruim- en herstelwerkzaamheden) Sint Maarten na orkaan Irma (2017).