Nabestaanden bijgepraat over expeditie naar WOII-scheepswrakken in Maleisië
Nederland zet alles op alles om de wraklocaties van gezonken Nederlandse onderzeeboten in Maleisische wateren te beschermen als laatste rustplaats van de bemanning. Dat was vandaag de boodschap op een bijeenkomst voor de nabestaanden. Het gaat om Hr.Ms. O20 en Hr.Ms. KXVI. Beide onderzeeboten gingen in 1941 verloren bij gevechten met Japan tijdens de Tweede Wereldoorlog.
“De locaties van dit soort gezonken schepen moeten worden beschermd”, zei onderwaterarcheoloog Martijn Manders van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE). “Deze plekken zijn een herinnering aan het wrede van de oorlog, maar ook aan geliefden die zijn gesneuveld.”
Het veldonderzoek naar de 2 verdwenen onderzeeboten werd in juli afgerond. Alleen het wrak van Hr.Ms. O20 werd teruggevonden.
Op de plek waar de Hr.Ms. KXVI zonk, troffen duikers grote hoeveelheden dik touw en gaten in de bodem aan. Dat wijst erop dat de onderzeeboot illegaal is geborgen. Daarmee is het oorlogsgraf van de omgekomen bemanning geschonden.
Onderwaterrobots
Tijdens de nabestaandenbijeenkomst toonde Manders foto’s en video’s van de locaties. Ook besprak hij enkele uitdagingen tijdens de inmiddels afgeronde expeditie. “De plekken waar deze onderzeeboten liggen, zijn zeer afgelegen. Alle spullen voor het onderzoek moesten vanuit Nederland op deze plekken terecht komen. Dat is gelukkig allemaal gelukt.”
Omdat de onderzeeboten zo diep onder water liggen, werd er ook fors geïnvesteerd in het meenemen van apparatuur. Zo maakten de onderzoekers gebruik van onderwaterrobots. “Daardoor konden we met een camera lang onder water blijven”, aldus Manders.
Meer scheepswrakken
Volgens Manders biedt de ontdekking van de Hr.Ms. 020 hoop in de zoektocht naar andere gezonken schepen. “We werken al jaren aan het in kaart brengen van Nederlandse scheepswrakken overzee. De verdwenen wrakken geven de urgentie aan van dit onderzoek. Voor je het weet is alles verdwenen. Maar dit is ook een stimulans om door te gaan met de bescherming en het onderzoek van scheepswrakken overzee.”
Nederland werkt op dit moment aan een strategie om scheepswrakken in andere landen beter te beschermen tegen illegale bergingen. Daarover voeren de ministeries van Defensie, Buitenlandse Zaken en Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en de RCE overleg.
Het Nederlandse team, dat bestond uit medewerkers van de RCE, de Dienst Hydrografie en de Defensie Duikgroep, kregen daarnaast hulp van een duikploeg van de Maleisische overheid.