Het veiligheidsonderzoek

De UVO onderzoekt of het zeker genoeg is dat u onder alle omstandigheden de vertrouwensfunctie trouw zal vervullen. Dat betekent dat u eerlijk, onafhankelijk, loyaal, integer en veiligheidsbewust moet zijn. U leest hier meer over in de Leidraad persoonlijke gedragingen en omstandigheden.

Tijdens het veiligheidsonderzoek is het is belangrijk dat u over alles open en eerlijk bent. Zowel op het vragenformulier als in een mogelijk gesprek. Als de UVO merkt dat u bewust of onbewust niet de waarheid vertelt of niet volledig bent, kan dat betekenen dat u geen Verklaring Geen Bezwaar (VGB) krijgt.

Hoe werkt een veiligheidsonderzoek?

Als u na (sollicitatie)gesprekken en keuringen te horen krijgt dat het ministerie van Defensie u wil aannemen, dan krijgt u een veiligheidsonderzoek. Bent u al in dienst? Dan kan na 5 jaar een herhaalonderzoek worden gedaan. In de tussentijd bent u verplicht veranderingen door te geven.

Aanvragen veiligheidsonderzoek

U kunt een veiligheidsonderzoek niet zelf aanvragen. Dat kan alleen uw (toekomstige) werkgever via de beveiligingsfunctionaris.

Het aanvraagformulier voor werkgevers staat op de pagina Formulieren veiligheidsonderzoek en eOPG.

Stappen veiligheidsonderzoek

Een veiligheidsonderzoek bestaat uit verschillende stappen:

1. Het veiligheidsonderzoek begint met het invullen van een vragenformulier dat u volledig en eerlijk moet invullen. De vragen gaan onder meer over uw burgerlijke staat, uw partner en familierelaties. Maar ook over uw woonplaats, financiële situatie, justitiële gegevens en persoonlijke gedragingen. Bent u ooit in aanraking gekomen met justitie, dan kunt u alsnog solliciteren bij Defensie. Het hangt namelijk van het niveau van de screening af welke periode uit uw leven de UVO onderzoekt. De UVO kijkt vooral of u voldoende integer en in alle gevallen betrouwbaar bent. Ook kijkt de UVO of u deelneemt aan activiteiten die de nationale veiligheid schade kan toebrengen, of deze activiteiten steunt. Of dat u lid bent van organisaties die een gevaar vormen voor de democratische rechtsorde, of deze organisaties steunt. En de UVO kijkt naar  uw persoonlijke gedrag en omstandigheden.
2. Als u het digitale formulier heeft ingevuld en ondertekend gaat het automatisch naar de UVO. Als u een papieren formulier heeft ingevuld, doet u dit met een kopie van uw identiteitsbewijs in een gesloten envelop. Deze geeft u aan de beveiligingsfunctionaris, aan werving en selectie, of het bedrijf waarvoor u werkt.
3. Als de UVO het formulier digitaal of op papier heeft ontvangen, start het veiligheidsonderzoek. Vanaf dat moment duurt het veiligheidsonderzoek maximaal 8 weken. Hierop zijn uitzonderingen. Bent u of is uw partner in het buitenland geweest, dan kan er extra informatie nodig zijn. Een navraag in het betreffende land is mogelijk. Dat kan in sommige gevallen lang duren. Hierdoor is de wettelijke behandeltermijn van 8 weken niet haalbaar. De UVO laat dit in een brief aan u weten. Via de beveiligingsfunctionaris van uw (toekomstige) eenheid, kunt u navragen hoever het veiligheidsonderzoek is. Tip: zeg uw huidige baan nog niet op. Wacht tot het veiligheidsonderzoek klaar is en uw VGB is afgegeven.
4. Als het onderzoek klaar is, zijn er 2 mogelijkheden:
   1. Alles is goed. Uw beveiligingsfunctionaris, werving en selectie of het bedrijf waarvoor u werkt wordt door de MIVD ingelicht. U krijgt een VGB en kunt aan de slag.
   2. Er is een probleem. In dit geval ontvangt u een brief van de secretaris-generaal van Defensie waarin staat waarom u geen VGB krijgt of waarom uw VGB wordt ingetrokken. Lees hieronder wat u kunt doen als u het niet eens bent met de uitslag.

Uitslag onderzoek

Wanneer de minister van Defensie een verklaring van geen bezwaar (VGB) geeft, ontvangt u bericht dat u aan de slag kan.

Het is ook mogelijk dat u geen VGB krijgt. U ontvangt dan eerst een bericht dat de UVO van plan is uw VGB te weigeren. Bijvoorbeeld omdat:

• u in het verleden bent veroordeeld voor bepaalde zaken, of als uw partner dat is;
• u of uw partner ernstige financiële problemen heeft;
• u verslaafd bent aan alcohol, drugs of gokken, of als uw partner dat is;
• u lid bent van een criminele of terroristische organisatie of deze steunt, of dat uw partner dat is of doet;
• u lange tijd in het buitenland bent geweest, of uw partner dat is. En de UVO geen gegevens over die periode kan controleren;
• er andere omstandigheden of gedragingen zijn waardoor u niet in alle gevallen uw functie trouw kunt uitvoeren.

Invloed van de commandant

Bij Defensie mag een commandant zijn mening geven als de UVO van plan is om een VGB van een van zijn medewerkers in te trekken. Deze zienswijze van de commandant wordt dan meegenomen in de beoordeling. Een commandant kan zijn: de commandant van het operationeel commando (krijgsmachtdeel) of van het Defensieonderdeel. Meestal vraagt deze informatie aan de leidinggevende van de medewerker.

Niet eens met de uitslag?

Bent u het niet eens met de uitslag van het veiligheidsonderzoek? Dan kunt u binnen 20 werkdagen schriftelijk uw mening geven op het voornemen tot weigering. Krijgt u alsnog geen VGB en is de weigering definitief? Dan kunt u binnen 6 weken bezwaar maken tegen dit besluit en in een hoorzitting uw verhaal doen. Daarna neemt de minister van Defensie opnieuw een besluit over uw VGB. Als u dan geen VGB krijgt, kunt u nog in beroep gaan bij de rechter.

Informatiebronnen die de MIVD gebruikt

De MIVD kan bij een veiligheidsonderzoek gebruik maken van een groot aantal informatiebronnen.

Zo is er onder meer toegang tot: de Centrale Justitiële Documentatie voor justitiële gegevens, de Basisregistratie Personen (voorheen Gemeentelijke Basisadministratie) voor gegevens over bijvoorbeeld de verblijfplaats en Bureau Kredietregistratie voor kredietinformatie. Ook wordt gekeken naar informatie over u in het eigen MIVD-systeem.

Daarnaast kan een onderzoeker van de MIVD een persoonlijk gesprek met u hebben, of met personen uit uw omgeving.

Ieder veiligheidsonderzoek is maatwerk, omdat een VGB wordt afgegeven voor een bepaalde persoon op een specifieke functie.

Hoe zit het met privacy?

De MIVD mag u niet zomaar onderzoeken. U geeft toestemming voor het veiligheidsonderzoek en voor herhaalonderzoeken. Dit doet u door het vragenformulier in te vullen en te ondertekenen. Uiteraard behandelt de MIVD uw gegevens vertrouwelijk.

Hoe lang is mijn veiligheidsonderzoek geldig?

Uw veiligheidsonderzoek is in principe 5 jaar geldig, en in sommige gevallen 10 jaar. Vertrekt u eerder van de vertrouwensfunctie dan vervalt ook de verklaring van geen bezwaar. U kunt deze niet meenemen naar een andere functie.

Als uw omstandigheden veranderen dan volgt een nieuw veiligheidsonderzoek. Dit kan bijvoorbeeld door een nieuwe partner of door een strafrechtelijke veroordeling. Met de toestemming voor uw eerste onderzoek geeft u automatisch toestemming voor nieuwe onderzoeken.

Bij een nieuwe functie met een ander veiligheidsmachtigingsniveau moet u opnieuw schriftelijk toestemming geven voor het veiligheidsonderzoek.