Mobilisatiekruis postuum uitgereikt aan nabestaanden sergeant Anthonio

Voor zijn inzet tijdens de Slag om Muar in Malakka ontving sergeant Harvey Alexander ‘Nono’ Anthonio postuum het Mobilisatie Oorlogskruis. Commandant Luchtstrijdkrachten luitenant-generaal Dennis Luyt reikte de onderscheiding uit aan Anthonio’s jongste broer Ruud. Dat gebeurde vandaag in het Nationaal Militair Museum in Soesterberg, precies 80 jaar na dato.

Volgens Luyt heeft het tonen van respect nooit een houdbaarheidsdatum. “Erkenning vraagt van ons, als jongere generaties, een zeker begrip, respect en inlevingsvermogen. Het besef dat onze vrijheid afhankelijk is van de offers van mensen als sergeant Anthonio. Het besef dat sommigen onder ons zich bereid voelen om voor ons allen op te staan.”

Neergeschoten

In de ochtend van 19 januari 1942 maakte sergeant Anthonio deel uit van een bombardementsvlucht naar Muar, aan de westkust van Malakka (het huidige Maleisië). Anthonio nam daaraan deel als 2e bestuurder/mitrailleurschutter van een van de Glenn Martin-bommenwerpers. Ze kwamen daarbij in gevecht met vijandelijke jachtvliegtuigen. Hierbij werd het achterste vliegtuig, met daarin de toen 24-jarige Anthonio, door de Japanners neergeschoten. Met beide motoren in brand stortte het toestel in zee. 

3e vliegtuiggroep

In 1938 stapte Anthonio van de marine over naar de ‘Luchtvaartafdeeling van het Koninklijk Nederlands Indisch Leger (KNIL)’ en volgde er een monteursopleiding. Als sergeant-monteur maakte hij eind 1941 deel uit van de 3e vliegtuiggroep uitgerust met Glenn Martins van het type WH-3 en WH-3A. Op 7 december 1941 vernietigden Japanse strijdkrachten de Amerikaanse Pacific-vloot in Pearl Harbor, waarop de Nederlandse regering Japan de oorlog verklaarde. Onder meer de 3e vliegtuiggroep waartoe Anthonio behoorde, werd naar de regio rond Malakka gestuurd.

Dat Anthonio besefte dat hij mogelijk zou sneuvelen blijkt uit hetgeen hij tegen zijn ouders zei voor hij vertrok. “Ik ga. Ik kom misschien niet meer terug. Zorg goed voor elkaar en de kinderen.” Na deze woorden tijdens zijn afscheid op 1 december 1941, stuurde hij zijn ouders dezelfde maand nog een briefje. Buiten dit blijkt er niets bewaard te zijn gebleven aan persoonlijke herinneringen aan de reis naar Malakka van Nono Anthonio en zijn verblijf in de omgeving.

Mobilisatie Oorlogskruis

Een decoratie als het Mobilisatie Oorlogskruis is een ereteken voor deelname aan operaties onder oorlogs- of crisisomstandigheden. De decoratie helpt bij het zoeken naar zingeving aan het overlijden: erkenning van en waardering voor de bijzondere daden waarbij het hoogste offer werd gebracht.