Meldingen chroom-6 uit 2018

Datum en tijd voorval en melding

• Voorval: 22-11-2018 11.30 uur.
• Initiële melding: 22-11-2018 11.52 uur.

Type voorval

• Bedrijfsveiligheid.

Sleutel(s)

• Asbest.
• Gevaarlijke stoffen.
• Infra/installaties.

Soort voorval

Incident.

Omstandigheid

Reguliere bedrijfsvoering.

Locatie voorval

Defensielocatie: Den Hoorn – Joost Dourleinkaz - 0000000165

Toedracht

Bij controle van de gevel van Poseidon is asbest geconstateerd. Tevens is er chroom-6 gevonden in de verflagen van gebouw Poseidon. De controle van de gevel en verflagen is uitgevoerd. Betreft de brandveiligheid van het betreffende gebouw.

Vermoedelijke oorzaak

Onbekend

• Tijdens diensttijd: onbekend.
• Consequenties andere defensieonderdelen: onbekend.

Genomen maatregelen

Geen, is niet benodigd, alleen bij start werkzaamheden. Hoe hiermee om te gaan komt terug in het Plan van Aanpak dat het RVB zal opstellen in de voorbereiding van het opknappen van het gebouw.

Overige van belang zijnde gegevens

Opdrachtgever voor controle gevel en kozijnen: RVB, uitvoering door de firma Heijmans.

Extra info vraag/antwoord

Aan welke risico’s is het personeel blootgesteld?

Geen risico’s; bij de detectie m.b.v. de chromate checker zijn de veiligheidsmaatregelen toegepast.

Welke acties zijn genomen om de risico’s onmiddellijk terug te brengen?

Zie genomen maatregelen

Welke structurele acties staan er op de planning (met tijdschema)?

Een externe firma zal verdere controles uitvoeren met instructies van het RVB.

Is het personeel en het MC geïnformeerd en/of doorverwezen?

Ja.

Heeft er een gezondheidsonderzoek plaatsgevonden en wat is de uitkomst?

Niet van toepassing.

Datum en tijd voorval en melding

• Voorval: 12-11-2018 00.00 uur.
• Initiële melding: 12-11-2018 14:10 uur.

Type voorval

• Bedrijfsveiligheid.

Sleutel(s)

• Gevaarlijke stoffen.

Soort voorval

Incident.

Omstandigheid

Reguliere bedrijfsvoering.

Locatie voorval

Defensielocatie: 0000000491 Hoogerheide - Vlb Woensdrecht

Toedracht

Tijdens werkzaamheden aan het genoemde Part Nummer in het onderwerp is gedetecteerd chroom-6 aanwezig in de primer van de laklaag. Er zou volgens de documentatie geen chroom-6 houdende verf aanwezig zijn in de assembly, echter vooruitlopend op de laswerkzaamheden vertrouwde de medewerker het product niet waarop een test was uitgevoerd. De test bleek positief op aanwezigheid chroom 6. Vervolgstap was te detecteren waar de chroom-6 zich in het product /de laklaag bevindt. Hiervoor werden 3 testen uitgevoerd;

• 1 test op de gele topcoating;
• 1 test op de groene gekleurde primer;
• 1 test op het metaal na een behandeling (Plastic Bead - chroom-6 veilige straalkast) waardoor de transitielaag getest werd.

Het bleek dat de chroom-6 houdende stof zich in de primer laag bevond. Helaas is door (intensief) operationeel gebruik de gele toplaag gehavend en ligt er primer bloot op het product dat ter reparatie was aangeboden.

De afgelopen maanden hebben verscheidene mensen de artikelen in de handen gehad voor de reparatieopties waar mogelijk de coating beschadigd was/is, onwetend dat hier chroom-6 primer bloot lag, hetgeen gezorgd heeft voor contact met de huid. Hoog energetische werkzaamheden zijn alle gedaan in een veilige straalkast.

Vermoedelijke oorzaak

Fabrikant heeft chroom-6 toegepast op het artikel, echter aangegeven dat dit niet is gebeurd.

Na contact met de afdeling MosBlauw werd aangegeven dat in de bestelling van de leverancier vermeld stond dat er geen chroom-6 toegepast mocht worden, hierdoor is niet het vermoeden geweest dat er chroom-6 aanwezig was in het artikel.

• Tijdens diensttijd: ja.
• Consequenties andere defensieonderdelen: ja.

Genomen maatregelen

860 Sqn geïnformeerd Bureau Typemanagement is op de hoogte, en informeert ook de Hangaar 860 SQN Collega's die het artikel in de handen hebben gehad, geïnformeerd binnen 981 SQN PM Mosblauw op de hoogte gesteld en gevraagd naar de vervolgstappen hoe hiermee om te gaan.

Overige van belang zijnde gegevens

Geen

Extra info vraag/antwoord

Aan welke risico’s is het personeel blootgesteld?

Mogelijke blootstelling aan chroom-6 door huidcontact waar men in aanraking is geweest met de blootliggende primer.

Welke acties zijn genomen om de risico’s onmiddellijk terug te brengen?

Zie genomen maatregelen.

Welke structurele acties staan er op de planning (met tijdschema)?

Het chroom-6 regiem wordt nogmaals onder de aandacht gebracht, om deze contacten te voorkomen.

Is het personeel en het MC geïnformeerd en/of doorverwezen?

Ja.

Heeft er een gezondheidsonderzoek plaatsgevonden en wat is de uitkomst?

Aanwezigheid van Cr3, zijnde afbraak van chroom-6 in het lichaam naar de urine dient binnen de 24 uur na mogelijke besmetting te worden geconstateerd. Collega’s die in contact zijn geweest met dit Part Nummer hebben allen geen preventief medisch onderzoek (PMO) ondergaan, dus kan blootstelling niet worden onderbouwd.

Datum en tijd voorval en melding

• Voorval: 08-11-2018 08.30 uur.
• Initiële melding: 09-11-2018 10.33 uur.

Type voorval

• Bedrijfsveiligheid.

Sleutel(s)

• Gevaarlijke stoffen.

Soort voorval

Incident.

Omstandigheid

Reguliere bedrijfsvoering.

Locatie voorval

Defensielocatie: 0000000465 Uden - Dvd Dienstkring Volkel

Toedracht

Na voorbereiding (afplakken e.d.) om F16 te gaan schuren ging betrokkene de schuurmachine aansluiten op de centrale stofzuigerslang. Toen betrokkene afsluitklep opende (boven hoofd) liep er vervuild water uit en kwam dit water in gezicht en mond van betrokkene. Aangezien de centrale stofzuiger normaal het schuurstof opzuigt van F16 (grond)lakken is het zeer aannemelijk dat dit chroom-6 vervuild water is. Betrokkene heeft vervuild water direct uitgespuugd en mond schoongespoeld, het resterende water is opgeruimd en afgevoerd. Betrokkene heeft medisch onderzoek gehad.

Vermoedelijke oorzaak

In behandeling Rijksvastgoedbedrijf (RVB).

• Tijdens diensttijd: ja.
• Consequenties andere defensieonderdelen: nee.

Genomen maatregelen

•  Vervuild water opgeruimd en afgevoerd.
• Centrale stofzuigeraansluitpunt buiten werking gesteld /RVB ingeschakeld voor onderzoek hoe water in afzuigslang komt /DFE 050 opgemaakt /Melding Voorval PeopleSoft (MVPS) gemaakt /Behandeling betrokkene Medische Dienst /Voorval is uitzonderlijk, er zou geen water in het systeem mogen zitten \Systeem buiten werking gesteld \ Externe expertise ingeschakeld om oorzaak te achterhalen.

Overige van belang zijnde gegevens

Centrale stofafzuiging is uit bedrijf genomen /geen werkzaamheden mogelijk tijdelijke uitbesteding wordt onderzocht.

Extra info vraag/antwoord

Aan welke risico’s is het personeel blootgesteld?

Mogelijke blootstelling aan chroom-6 bevattend water, vrijgekomen bij een laagenergetische bewerking

Welke acties zijn genomen om de risico’s onmiddellijk terug te brengen?

zie genomen maatregelen

Welke structurele acties staan er op de planning (met tijdschema)?

Het centrale stofzuigsysteem wordt door een extern bedrijf op juist functioneren afgetoetst voor eind november 2018.

Is het personeel en het MC geïnformeerd en/of doorverwezen?

Ja.

Heeft er een gezondheidsonderzoek plaatsgevonden en wat is de uitkomst?

Aanwezigheid van Cr3, zijnde afbraak van chroom-6 in het lichaam naar de urine, dient binnen de 24 uur na mogelijke besmetting te worden geconstateerd. Betrokkene heeft preventief medisch onderzoek (PMO) ondergaan. PMO uitslag was positief, geen blootstelling geconstateerd aan chroom-6 in urine (Cr3 onder de norm).

Datum en tijd voorval en melding

• Voorval: 08-11-2018 00.00 uur.
• Initiële melding: 08-11-2018 07.45 uur.

Type voorval

• Bedrijfsveiligheid.

Sleutel(s)

• Asbest.
• Gevaarlijke stoffen.

Soort voorval

Onveilige situatie.

Omstandigheid

Reguliere bedrijfsvoering.

Locatie voorval

Defensielocatie: 0000000161 Den Helder - Marinebedrijf.

Toedracht

Het asbest en chroom-6 statusboek wordt niet goed bijgehouden, waardoor medewerkers van CZSK een vergroot risico hebben op blootstelling aan chroom-6 en asbest.

Vermoedelijke oorzaak

Betrokkenen in het proces zijn niet goed op de hoogte van de procedure om het asbeststatusboek bij te houden.

• Tijdens diensttijd: nee.
• Consequenties andere defensieonderdelen: nee.

Genomen maatregelen

Al twee maal de DIRectievertegenwoordiger ARBO & Milieu(DIRAM) aangegeven actie te ondernemen. Tot dusver nog geen reactie gehad en nog geen actie waargenomen.

Overige van belang zijnde gegevens

Geen

Extra info vraag/antwoord

Aan welke risico’s is het personeel blootgesteld?

Geen; dit is een onveilige situatie, dus wordt er een waarschuwing afgegeven.

Welke acties zijn genomen om de risico’s onmiddellijk terug te brengen?

Er waren geen onmiddellijke acties noodzakelijk.

Welke structurele acties staan er op de planning (met tijdschema)?

Handhaving procedures asbest en chroom-6 dient extra aandacht te krijgen.

Is het personeel en het MC geïnformeerd en/of doorverwezen?

Ja.

Heeft er een gezondheidsonderzoek plaatsgevonden en wat is de uitkomst?

Nee, was in deze situatie niet van belang.

Datum en tijd voorval en melding

• Voorval: 14-11-2018 03.00 uur.
• Initiële melding: 14-11-2018 14.29 uur. 

Type voorval

• Bedrijfsveiligheid.

Sleutel(s)

• Gevaarlijke stoffen.

Soort voorval

Onveilige situatie.

Omstandigheid

Reguliere bedrijfsvoering.

Locatie voorval

Geb 820 Vlb Gilze-Rijen

Toedracht

Op 14 - 11 had ik de opdracht om patchwerkzaamheden uit te voeren in geb. 820, kamer 104 (patchruimte) vliegbasis Gilze Rijen. Om in de patchruimte te komen, moet ik door kamer 102. In deze ruimte staat de afzuiginstallatie van geb. 820 en de daarbij behorende filters. Op de deur tussen kamer 79a en kamer 102 hangt een A4 met daarop de volgende tekst:

WAARSCHUWING !!! LET OP !!! Achter deze deur bevinden zich installaties die CHROOM VI houdend stof bevatten. Deze stof is kanker verwekkend !!! Deze ruimte wordt daarom regelmatig geïnspecteerd.. Mocht het zo zijn dat u na het betreden van de deze ruimte overmatige stofophoping constateert, laat dit dan met rust, verlaat de ruimte en meld uw bevindingen bij de HWE of een van de FLOORMANAGERS van dit gebouw. Zij weten hoe te handelen. Mocht u na het lezen van dit bericht twijfelen of u deze ruimte wel of niet moet betreden, neem dan eerst contact op met de HWE of een van de FLOORMANAGERS van dit gebouw.

Ik heb daarop contact opgenomen met de aanvrager (naam bekend, staat in REQ1096537) van de werkzaamheden en ben met hem de ruimte ingegaan, omdat het volgens hem en een collega van hem wel kon, de ruimte ingaan. Daarbij werd door de collega van de aanvrager nog wel de opmerking gemaakt dat het aan mij was om te beslissen om er wel of niet naar binnen te gaan.

Vermoedelijke oorzaak

Nvt

• Tijdens diensttijd: ja.
• Consequenties andere defensieonderdelen: onbekend.

Operationele consequenties

Indien patchruimte niet meer betreden mag / kan worden eventueel geen netwerk beschikbaar (mulan) bij storingen aan netwerkapparatuur. Ook zouden er dan geen reguliere werkzaamheden meer kunnen worden uitgevoerd (patchen, onderhoud netwerkapparatuur).

Extra info vraag/antwoord

Aan welke risico’s is het personeel blootgesteld?

Dit betreft een waarschuwing voor mogelijke blootstelling aan chroom-6 bevattend stof, daar waar dit zich in de lucht zou bevinden. Neergeslagen stof dient gemeden te worden conform het geldend regiem.

Welke acties zijn genomen om de risico’s onmiddellijk terug te brengen?

Zie de waarschuwing bij Toedracht.

Welke structurele acties staan er op de planning (met tijdschema)?

Geen; mits mogelijke opeenhopingen van stof onberoerd worden gelaten, is er geen risico op blootstelling.

Is het personeel en het MC geïnformeerd en/of doorverwezen?

Ja.

Heeft er een gezondheidsonderzoek plaatsgevonden en wat is de uitkomst?

Niet relevant; het betreft een onveilige situatie en geen incident.

Datum en tijd voorval en melding

• Voorval: 06-11-2018 03.00 uur.
• Initiële melding: 06-11-2018 14.29 uur.

Type voorval

• Bedrijfsveiligheid.

Sleutel(s)

• Gevaarlijke stoffen.

Soort voorval

Incident.

Omstandigheid

Reguliere bedrijfsvoering.

Locatie voorval

860 SQ, MVK de Kooy

Toedracht

Ik heb chroom-6 (werknummers id: 00000227374) ontdekt bij controle serienummers van de bouten Tail Rotor Blades.

Vermoedelijke oorzaak

Extra werk tussendoor, heeft plaatsgevonden in hangaar 860SQ.

• Tijdens diensttijd: ja.
• Consequenties andere defensieonderdelen: nee.

Genomen maatregelen

Chroom-6 houdende delen verwijderd met chroom- 6 stofzuiger, m.b.v. nodig beschermende kleding.

Overige van belang zijnde gegevens

Werk werd even stil gelegd.

Extra info vraag/antwoord

Aan welke risico’s is het personeel blootgesteld?

Het personeel is mogelijk blootgesteld aan chroom-6 bevattend stof vanwege laagenergetische werkzaamheden.

Welke acties zijn genomen om de risico’s onmiddellijk terug te brengen?

Werk is stil gelegd en chroom-6 bevattend stof is met HEPA-stofzuiger verwijderd..

Welke structurele acties staan er op de planning (met tijdschema?)

Er dient volgens het chroom-6 regiem te worden gewerkt.

Is het personeel en het MC geïnformeerd en/of doorverwezen?

Ja.

Heeft er een gezondheidsonderzoek plaatsgevonden en wat is de uitkomst?

Nee, aangezien iedereen afdoende was beschermd.

Datum en tijd voorval en melding

• Voorval: 11-10-2018 11.00 uur.
• Initiële melding: 11-10-2018 13.52 uur.

Type voorval

• Bedrijfsveiligheid.

Sleutel(s)

• Biologische gevaren.
• Gevaarlijke stoffen.

Soort voorval

Incident.

Omstandigheid

Reguliere bedrijfsvoering.

Locatie voorval

LCW, Dependance Dongen

Toedracht

Klant was ervan overtuigd dat het materiaal dat gestraald moest worden (totaal 50 stuks) niet chroom-6 houdend was. Oppervlaktebehandelaar heeft steekproeven genomen en deze waren niet chroomhoudend. Tijdens het stralen constateerde oppervlaktebehandelaar, na een aantal gestraald te hebben, er plotseling wel chroom-6 houdend materiaal tussen zat. Klant erbij gehaald en men constateerde dat 5 stuks (afkomstig van GD) wel chroomhoudend waren. Besmetting heeft plaatsgevonden op locatie Dongen geb. B ruimte 33B afdeling systeemintegratie/oppervlaktebehandeling.

Vermoedelijke oorzaak

Nadat steekproeven waren genomen zat er toch chroomhoudend materiaal tussen. Gebleken is dat er antenne-steunen (fysiek identiek) zijn aangeboden van verschillende leveranciers.

• Tijdens diensttijd: ja.
• Consequenties andere defensieonderdelen: nee.

Genomen maatregelen

Straal cabine is een gesloten systeem en is per direct afgesloten, rood lint eromheen en A4 erop met de tekst ‘niet te gebruiken i.v.m. chroom-6 besmetting’. Actie om de cabine schoon te maken is in gang gezet.

Overige van belang zijnde gegevens

Gedurende het incident zijn betrokken medewerkers d.m.v. persoonlijke beschermingsmiddelen (PBMn) beschermd geweest en niet blootgesteld.

Extra info vraag/antwoord

Aan welke risico’s is het personeel blootgesteld?

Vanwege dragen PBMn geen blootstelling aan chroom-6 bevattend schuurstof, vrijgekomen bij een hoogenergetische bewerking.

Welke acties zijn genomen om de risico’s onmiddellijk terug te brengen?

Straalcabine afgesloten en later gereinigd. Geb B ruimte 33B stofbesmet conform regelgeving gereinigd.

Welke structurele acties staan er op de planning (met tijdschema)?

Geen.

Is het personeel en het MC geïnformeerd en/of doorverwezen?

Nee, er was geen sprake van fysieke blootstelling vanwege PBMn.

Heeft er een gezondheidsonderzoek plaatsgevonden en wat is de uitkomst?

Nee, zou overbodig zijn geweest.

Datum en tijd voorval en melding

• Voorval: 11-10-2018 11.00 uur.
• Initiële melding: 11-10-2018 13.52 uur. 

Type voorval

• Bedrijfsveiligheid.

Sleutel(s)

• Gevaarlijke stoffen.

Soort voorval

Incident.

Omstandigheid

Opleiding.

Locatie voorval

Defensielocatie: 0000000472 Vught - Lunettenkazerne.

Toedracht

Op 17 oktober maakt CLAS/OTCO/OTCGENIE/STAF/SIE OST melding bij DMO/B&B/BP&BV/VKAM van mogelijke aanwezigheid van chroom-6 op het huis van een boorbreekhamer van CLAS/OTCO/OTCGENIE/PPS/IP CONSTR/BPV-BGO.

Op 17 oktober geeft DMO/B&B/BP&BV/VKAM advies aan CLAS/OTCO/OTCGENIE/STAF/SIE OST om een test uit te voeren met de Chromate Checker om vast te stellen of er sprake is chroom 6.

Op 17 oktober verzoekt CLAS/OTCO/OTCGENIE/STAF/SIE OST bij CLAS/OTCO/OTCGENIE/STAF/SIE LOG een test uit te voeren met de Chromate Checker om vast te stellen of er sprake is chroom 6.

Op 23 oktober wordt de test uitgevoerd door CLAS/OTCO/OTCGENIE/STAF/SIE LOG en CLAS/OTCO/STAF/AFD LOGZKN/SIE ARBO. Test wordt positief bevonden. Aansluitend worden de instructeurs en gebruikers geïnformeerd en wordt telefonisch de aanwezigheid gemeld bij DMO/B&B/BP&BV/VKAM. Daarnaast wordt de staf van CLAS/OTCO/OTCGENIE/PPS ingelicht middels e-mail. Hierin wordt omschreven dat er geen energetische werkzaamheden (borstelen, lassen, schuren, slijpen, stralen) mogen worden verricht aan de boorbreekhamer en dat de gebruikers de huidige PBM’s (handschoenen / veiligheidsbril / veiligheidsschoenen / helm / gehoorbescherming en in een stoffige werkomgeving het dragen van een mondkapje (FFP3)) moeten blijven gebruiken.

Op 2 november wordt geadviseerd door CLAS/OTCO/STAF/AFD LOGZKN/SIE ARBO de boorbreekhamer te vervangen (vervangingsplicht).

Personeel dat vermoedt blootgesteld te zijn aan chroom-6 wordt geadviseerd een Dfe 050 op te maken: Persoonsregistratie blootstelling gevaarlijke stoffen en fysische processen.

Vermoedelijke oorzaak

Het uitrustingsstuk is na een logistieke omruilruilactie bij het depot in Lettele in gebruik genomen bij het OTCGenie. De boorbreekhamer is vermoedelijk uit de jaren ‘90 waarin de chroom-6 houdende verf is gebruikt.

• Tijdens diensttijd: ja.
• Consequenties andere Defensieonderdelen: ja.

Genomen maatregelen

Zie toedracht. Het is een constatering bij een deel van de boorbreekhamers van het OTCGenie. De boorbreekhamers zijn pas in januari 2019 weer benodigd. Tot die tijd worden ze niet gebruikt. De verwachting is dat er voor die tijd richtlijnen vanuit de Defensieorganisatie komen over gebruiksbeperkingen. Verder gaat de eenheid hier met gezond verstand mee om. Dat wil zeggen dat er niet aan wordt geschuurd, gelast, geslepen of andere activiteiten die tot stofvorming van de verf leiden.

Overige van belang zijnde gegevens

Nvt.

Extra info vraag/antwoord

Aan welke risico’s is het personeel blootgesteld?

Geen; aan de boorbreekhamer zelf zijn nl. geen hoogenergetische werkzaamheden uitgevoerd.

Welke acties zijn genomen om de risico’s onmiddellijk terug te brengen?

Alle aanwezige overige boorbreekhamers getest op mogelijke aanwezigheid van chroom-6. Nergens is chroom-6 gedetecteerd.

Welke structurele acties staan er op de planning (met tijdschema)?

Alle boorbreekhamers bij OTCGN staan op het punt te worden omgewisseld.

Is het personeel en het MC geïnformeerd en/of doorverwezen?

Ja.

Heeft er een gezondheidsonderzoek plaatsgevonden en wat is de uitkomst?

Aanwezigheid van Cr3, zijnde afbraak van chroom-6 in het lichaam naar de urine dient binnen de 24 uur na mogelijke besmetting te worden geconstateerd. Collega’s die in contact zijn geweest met dit arbeidsmiddel hebben allen geen preventief medisch onderzoek (PMO) ondergaan binnen die termijn. Wel is van allen een Dfe050 opgemaakt en toegevoegd aan het persoonlijk dossier.

Datum en tijd voorval en melding

• Voorval: 16-10-2018 00.00 uur.
• Initiële melding: 16-10-2018 13.41 uur.

Type voorval

• Bedrijfsveiligheid.

Sleutel(s)

• Gevaarlijke stoffen.

Soort voorval

Onveilige situatie.

Omstandigheid

Reguliere bedrijfsvoering.

Locatie voorval

Defensielocatie: 0000000143 Den Helder - Marinebasis.

Toedracht

Bij werkzaamheden ter voorbereiding op aanpassingen op het schip is Chroom 6 m.b.v. de detectorpen aangetroffen in verf op meerdere installaties.

Vermoedelijke oorzaak

Installaties zijn in het verleden met chroom-6 houdende verf geschilderd.

• Tijdens diensttijd: ja.
• Consequenties andere defensieonderdelen: nee.

Genomen maatregelen

Personeel geïnformeerd. Tot nader order geen schilder-/schuur-/zaag-/boorwerkzaamheden aan boord, tenzij duidelijk is dat er geen chroom-6 is verwerkt. Tevens Veiligheid & Milieu (V&M) geïnformeerd voor een stappenplan. Daarnaast stiften aangevraagd om andere installaties te onderzoeken op aanwezigheid chroom-6.

Overige van belang zijnde gegevens

Bij aankomende werkzaamheden wordt door Directie Materiële Instandhouding (DMI) een plan van aanpak opgesteld voor het verwijderen van apparatuur welke besmet is met chroom-6.

Extra info vraag/antwoord

Aan welke risico’s is het personeel blootgesteld?

Geen; preventieve constatering, dus onveilige situatie.

Welke acties zijn genomen om de risico’s onmiddellijk terug te brengen?

Bewerkingen aan de verflagen zijn verboden, tenzij er geen Chroom-6 is aangetoond.

Welke structurele acties staan er op de planning (met tijdschema)?

Aanvraag detectorpennen voor nader onderzoek verflagen van andere installaties. Plan van aanpak DMI opgesteld om apparatuur, waar aanwezigheid van chroom-6 wordt aangetoond te verwijderen.

Is het personeel en het MC geïnformeerd en/of doorverwezen?

Ja, preventief.

Heeft er een gezondheidsonderzoek plaatsgevonden en wat is de uitkomst?

Nee, zou overbodig zijn geweest.

Datum en tijd voorval en melding

• Voorval: 06-10-2018 15.49 uur.
• Initiële melding: 18-10-2018 15.56 uur. 

Type voorval

• Bedrijfsveiligheid.

Sleutel(s)

Gevaarlijke stoffen.

Soort voorval

Incident.

Omstandigheid

Reguliere bedrijfsvoering.

Locatie voorval

Defensielocatie: 0000000270 Leeuwarden - Vliegbasis Leeuwarden.

Toedracht

Bij het bouwen van de nieuwe Ult, heeft een werknemer van Lockheed Martin handmatig een stuk uit een onderdeel gezaagd. Toen we dit bij de L2 (ult 2) wilden laten doen door metaalbewerking, werden wij er op geattendeerd door medewerker metaalbewerking dat het vermoedelijk chroom-6 coating betrof. Vervolgens zijn we met het onderdeel naar de schilders geweest om de coating te laten verwijderen. Eerder genoemde onderdeel is geplaatst in L1. Het zagen door Lockheed Martin is gebeurd in de oude ult naast het 322 sq door de werknemer van Lockheed Martin.

Vermoedelijke oorzaak

• Tijdens diensttijd: ja.
• Consequenties andere defensieonderdelen: nee.

Genomen maatregelen

Zie bijlage.

Overige van belang zijnde gegevens

zie bijlage

Extra info vraag/antwoord

Aan welke risico’s is het personeel blootgesteld?

Mogelijke blootstelling aan chroom-6 bevattend schuurstof, vrijgekomen bij een laagenergetische bewerking.

Welke acties zijn genomen om de risico’s onmiddellijk terug te brengen?

Ruimte B503 A afgesloten. Betrokken personeel zich laten registreren met een Dfe 050 in personeelsdossier en MC geïnformeerd.

Welke structurele acties staan er op de planning (met tijdschema)?

Component op transport gezet naar Vlb Volkel voor verdere chromaatbeschermde verwerking op 7 okt, waarna inbouw in de ULT aldaar.
Ruimte B503 A gereinigd met HEPA-stofzuiger op 11 oktober en stofzuigerzak afgevoerd als chemisch afval 12 oktober. Detectorpennen aangevraagd en opleiding personeel daarvoor ingepland in november 2016.

Is het personeel en het MC geïnformeerd en/of doorverwezen?

Ja.

Heeft er een gezondheidsonderzoek plaatsgevonden en wat is de uitkomst?

Aanwezigheid van Cr3, zijnde afbraak van chroom-6 in het lichaam naar de urine, dient binnen de 24 uur na mogelijke besmetting te worden geconstateerd. Mogelijk geneeskundig onderzoek is pas na 7 oktober aangeboden, dus bleek zinloos.

Datum en tijd voorval en melding

• Voorval: 19-10-2018 00.00 uur.
• Initiële melding: 23-10-2018 07.08 uur. 

Type voorval

• Bedrijfsveiligheid.

Sleutel(s)

• Gevaarlijke stoffen.

Soort voorval

Incident.

Omstandigheid

Reguliere bedrijfsvoering.

Locatie voorval

LCW, Dependance Dongen

Toedracht

Tijdens het (droog) zagen in een plaat afkomstig uit een bestaande constructie, ontdekte medewerker dat er een gele ondergrond aanwezig was. Medewerker heeft met een chroom detectorpen test uitgevoerd en toen bleek dat het materiaal chroom-6 houdend was.

Vermoedelijke oorzaak

N.v.t.

• Tijdens diensttijd: ja.
• Consequenties andere defensieonderdelen: nee.

Genomen maatregelen

Besmette ruimte is afgezet. ATB opgestart voor het professioneel laten reinigen van de besmette ruimte. Het gebruik van de chroom-6 pen wordt geregistreerd in SAP. Betrokken 2 personen is opgedragen om een blootstellingsregistratieformulier dfe050 in te dienen. Bij elk materiaal afkomstig uit een bestaande constructie, met een vermoeden tot chroom-6 houdende coating, wordt voortaan een chroom-6 test voorafgaande aan bewerkingen uitgevoerd.

Overige van belang zijnde gegevens

Materiaal was afkomstig uit een bestaande constructie, die wat moest worden aangepast.

Extra info vraag/antwoord

Aan welke risico’s is het personeel blootgesteld?

Mogelijke blootstelling aan chroom-6 bevattend zaagstof vanwege een hoogenergetische bewerking.

Welke acties zijn genomen om de risico’s onmiddellijk terug te brengen?

Besmette ruimte afgesloten en dieptereiniging aangevraagd.

Welke structurele acties staan er op de planning met tijdschema?

Bij elk materiaal, bij vermoeden van chroom-6 houdende coating, wordt een voorafgaande test met detectorpen vastgelegd.

Is het personeel en het MC geïnformeerd en/of doorverwezen?

Ja, waarnaast dfe050 opgemaakt en toegevoegd aan persdossier van 2 betrokken collega’s.

Heeft er een gezondheidsonderzoek plaatsgevonden en wat is de uitkomst?

Nee, preventief medisch onderzoek (PMO) niet binnen 24 uur aangeboden, dus reststof Cr3 in de urine kon niet worden vastgesteld.

Datum en tijd voorval en melding

• Voorval: 23-10-2018 11.00 uur.
• Initiële melding: 24-10-2018 15.20 uur. 

Type voorval

• Bedrijfsveiligheid.
• Gevaarlijke stoffen.

Soort voorval

Incident.

Omstandigheid

Reguliere bedrijfsvoering.

Locatie voorval

Defensielocatie: 0000000161 Den Helder - Marinebedrijf.

Toedracht

Door slijpwerkzaamheden aan torpedokisten welke mogelijk behandeld zijn met chroom-6 houdende verf is medewerker mogelijk blootgesteld aan chroom-6.

Vermoedelijke oorzaak

De aanwezigheid van mogelijk chroomhoudende verf op de munitiekisten van de MK46 torpedo is niet bekend bij medewerker. Hierdoor zijn werkzaamheden uitgevoerd die mogelijke blootstelling aan chroom 6 veroorzaakt kunnen hebben.

• Tijdens diensttijd: ja.
• Consequenties andere defensieonderdelen: onbekend.

Genomen maatregelen

Advies ingewonnen bij de afdeling Integrale Veiligheid en Kwaliteit (IVK), werkzaamheden stilgelegd, onderzoek laten uitvoeren naar overige munitiekisten.

Overige van belang zijnde gegevens

Nvt

Extra info vraag/antwoord

Aan welke risico’s is het personeel blootgesteld?

Mogelijke blootstelling aan chroom-6 bevattend stof vanwege een hoogenergetische bewerking.

Welke acties zijn genomen om de risico’s onmiddellijk terug te brengen?

Besmette ruimte afgesloten en dieptereiniging aangevraagd. Overige munitiekisten onderzocht op aanwezigheid chroom-6 bevattende verf.

Welke structurele acties staan er op de planning (met tijdschema)?

Bij torpedokisten een voorafgaande test met detectorpen vastgelegd.

Is het personeel en het MC geïnformeerd en/of doorverwezen?

Het personeel en het MC zijn geïnformeerd volgens de standaard procedure CZSK/Directie Materiele Instandhouding(DMI).

Heeft er een gezondheidsonderzoek plaatsgevonden en wat is de uitkomst?

Nee, preventief medisch onderzoek (PMO) niet binnen 24 uur aangeboden, dus reststof Cr3 in de urine kon niet worden vastgesteld.

Datum en tijd voorval en melding

• Voorval: 01-10-2018 00.00 uur.
• Initiële melding: 25-10-2018 16.00 uur. 

Type voorval

• Bedrijfsveiligheid.

Sleutel(s)

• Gevaarlijke stoffen.
• Grondgebonden wapensystemen.
• Munitie.

Soort voorval

Incident.

Omstandigheid

Inzet.

Locatie voorval

Defensielocatie: 0000000423 't Harde - Lkol Tonnetkazerne

Toedracht

Van 2005 t/m 2011 ben ik werkzaam geweest als artillerist bij de Landmacht. Periode december 2007 - april 2008 op uitzending in Ururzgan als artillerist. In deze periode heb ik gewerkt met 155mm rookgranaten waarvan in 2017 (zie bijlage) is vastgesteld dat het schuurstof inadembare delen met chroom 6 bevat. Tijdens de uitzending zelfs dagelijks.

Vermoedelijke oorzaak

Prepareren, beladen en afvuren van 155mm rookgranaten veroorzaakt losse verfdelen en schuurstof. Dit heb ik op mijn handen en kleding gekregen tijdens het tillen van de munitie en schoonmaken van de laadinrichting en schietbuis. Dit is een mogelijke verklaring voor mijn eczeemklachten, aangezien mijn eczeem zich op plaatsen bevind waar de handen vaak contact maken met de huid. Bij het afvuren en onderhoud is het zeer waarschijnlijk dat de chroom-6 houdende deeltjes ingeademd worden. Mogelijk dat dit verband houdt met hoofdpijn en vermoeidheidsklachten.

• Tijdens diensttijd: ja.
• Consequenties andere defensieonderdelen: nee.

Genomen maatregelen

zie bijlage.

Overige van belang zijnde gegevens

Vanaf 2007: terugkerend eczeem (steeds ernstiger). Vanaf 2010: vermoeidheid, hoofdpijn.

Extra info vraag/antwoord

Aan welke risico’s is het personeel blootgesteld?

Mogelijke blootstelling aan chroom-6 bevattend stof vanwege functionele omgang met 155mm rookgranaten.

Welke acties zijn genomen om de risico’s onmiddellijk terug te brengen?

Er is januari 2019 contact opgenomen met melder met de volgende vragen:

1. Welke acties heeft u ondernomen n.a.v de medische klachten?
2. Op welke wijze bent u geïnformeerd over de risico' s m.b.t. blootstelling aan chroom-6?
3. Bent u doorverwezen naar het meldpunt chroom-6?
4. Heeft u een DFe 050: ' Persoonsregistratie bedrijfsmatige blootstelling gevaarlijke stoffen en fysische processen' opgemaakt
5. Heeft uw voormalige werkgever u een gezondheidsonderzoek aangeboden?
6. Zijn n.a.v. de blootstelling aan chroom-6 urinemonsters afgenomen?

Hierbij de antwoorden van de melder (BE):

1. BE heeft zich voor zijn medische klachten onder behandeling gesteld bij het CMH Utrecht.
   • De dermatologische klachten hebben volgens de behandelende arts van het CMH geen relatie met blootstelling aan Chroom VI.
     • De voorgeschreven behandeling slaat aan.
   • Voor de andere klachten is BE onder behandeling geweest bij CMH/GGZ.
     • De behandeling is inmiddels beëindigd.
     • De klachten zijn niet geheel verdwenen.
     • Volgens BE kan (mogelijk) geen relatie worden gelegd met blootstelling aan chroom-6 en de lichamelijke klachten.
2. Zijn voormalige werkgever (CLAS) heeft hem, maar ook zijn oud-collega' s niet geïnformeerd over mogelijk blootstelling aan chroom-6. BE heeft op het internet informatie gevonden over dit onderwerp (zie artikel Stentor van 10 okt 2018: Giftig chroom-6 op granaten 't Harde). BE kwam bij toeval een nota van het CLAS tegen over mogelijk blootstelling chroom-6 i.r.t. werken met munitie 155 mm.
3. BE is lid van de Marechausseevereniging (Marver). Via de site van Marver is BE doorverwezen naar het meldpunt chroom-6 en heeft zich daarna bij dit meldpunt aangemeld. De Veiligheid, Kwaliteit, Arbo en Milieu (VKAM)-functionaris van KMar/LTC heeft hem tevens geadviseerd het voorval te melden in PSMV.
4. BE heeft het Dfe050 opgemaakt. Dit is inmiddels toegevoegd aan zijn personeelsdossier.
5. Zijn voormalige werkgever (het CLAS) heeft hem geen gezondheidsonderzoek aangeboden.
6. Bij BE zijn geen urinemonsters afgenomen.

Datum en tijd voorval en melding

• Voorval: 25-10-2018 14.50 uur.
• Initiële melding: 25-10-2018 15.03 uur. 

Type voorval

• Bedrijfsveiligheid.
• Biologische gevaren.
• Gevaarlijke stoffen.

Soort voorval

Incident.

Omstandigheid

Reguliere bedrijfsvoering.

Locatie voorval

Defensielocatie: 0000000491 Hoogerheide - Vlb Woensdrecht

Toedracht

Na aanscherpen van de chroom-6 regels werd er gewerkt volgens procedure en de hangaardeur was gesloten. in dock 4 werd op dat moment nog gewerkt met chroom-6 maar toch werd de hangaardeur geopend.

Vermoedelijke oorzaak

laksheid/tijdsdruk.

• Tijdens diensttijd: ja.
• Consequenties andere defensieonderdelen: nee.

Genomen maatregelen

Melder gesproken en situatie onderzocht door H-VKAM Vlb. Er was sprake van laag energetische werkzaamheden waarbij puntafzuiging werd toegepast, de medewerkers de voorgeschreven persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM’s) droegen, medewerkers niet zijn blootgesteld, de ruimtelijke afzuiginstallatie aan stond, men geen luchtstroming gevoeld heeft, er geen werveling van (chroom-6) stof is waargenomen en er geen vervuiling van de omgeving heeft plaats gevonden. E.e.a. is besproken met betrokken medewerkers, de melder en de dockchief van dock 4.

Overige van belang zijnde gegevens

N.v.t.

Extra info vraag/antwoord

Aan welke risico’s is het personeel blootgesteld?

Het personeel is niet blootgesteld aan chroom-6 bevattend stof, aangezien PBMn werden gedragen.

Welke acties zijn genomen om de risico’s onmiddellijk terug te brengen?

Hangaardeur werd meteen gesloten.

Welke structurele acties staan er op de planning (met tijdschema)?

Indien in dock 4 wordt gewerkt met chroom-6 bevattend materieel, dient de hangaardeur gesloten te blijven..

Is het personeel en het MC geïnformeerd en/of doorverwezen?

Ja, risicobeperkende maatregel is naast rigide toepassen van het regiem afdoende.

Heeft er een gezondheidsonderzoek plaatsgevonden en wat is de uitkomst?

Nee, aangezien iedereen afdoende was beschermd.