Weekoverzicht Defensieoperaties

Defensie heeft in Maastricht geholpen bij de aanleg van een tijdelijke dam in de Maas. Militairen verplaatsten onder meer zwaar materieel naar de bouwlocatie. Die was door de sterke stroming onbereikbaar geworden. Een overzicht van Defensieoperaties in de week van 3 tot en met 9 januari 2024. 

Vergroot afbeelding Militairen proberen net aan te haken onder Chinook-transporthelikopter.
Militairen bevestigen een net met stenen aan de Chinook.

Verder deponeerden 2 Chinook-transporthelikopters meer dan 400.000 kilo stenen in een gat in een overlaat. Dit is een constructie om hoogwater te reguleren. Door de kracht van het snel stromende water was een deel weggeslagen. Het dichten van het gat lukte alleen vanuit de lucht.

Vergroot afbeelding Kale vlakte met hek en wit gebouw op voorgrond.
Archieffoto: voor UNTSO zien waarnemers toe op een wapenstilstand tussen Israël, Syrië en Libanon in de zogenoemde ‘area of separation’.

Midden-Oosten

Vanwege het conflict tussen Hamas en Israël staan mariniers en een C-130-transportvliegtuig paraat in Nederland. De militairen en het luchtmachtdetachement zijn binnen 72 uur in te zetten voor evacuaties of ondersteuning van humanitaire hulp. Dit voor het geval de situatie in het Midden-Oosten verder verslechtert.

Zr.Ms. Holland vaart in het oostelijk deel van de Middellandse Zee. Het patrouilleschip biedt ondersteuning als evacuaties uit de regio nodig zijn. Een andere optie is een bijdrage leveren aan een maritieme corridor voor de toevoer van hulpgoederen over zee.

Ook in Libanon is uit voorzorg een Defensieteam. Dat is daar vanwege de oplopende spanningen in het noorden van Israël en het zuiden van Libanon. De militairen bieden de Nederlandse ambassade in Beiroet een helpende hand als de veiligheidssituatie in Libanon daarom vraagt. Een team van Defensie ondersteunt ook de ambassade in het Egyptische Caïro.

10 Nederlandse militairen werken al langer als waarnemer in de grensgebieden tussen Israël en Libanon en Israël en Syrië. Dit doen ze voor de United Nations Truce Supervision Organization (UNTSO). Ondanks beperkingen gaat het werk waar mogelijk door. Voor UNTSO zijn nog 2 militairen geplaatst op het hoofdkwartier in Jeruzalem.

Een Nederlandse genderadviseur werkt voor de United Nations Interim Force in Lebanon (Unifil) op het hoofdkwartier in het Libanese Naqoura. Binnen de mogelijkheden gaan ook hier de werkzaamheden door.

In Jeruzalem en Ramallah zijn 6 Nederlanders betrokken bij de United States Security Coordinator (USSC). Het gaat om 2 burgers en 4 militairen. De missie richt zich op het professionaliseren van de Palestijnse veiligheidssector. USSC probeert bij te dragen aan de levensvatbaarheid van een stabiele Palestijnse staat. De VS coördineren de missie. Alle militairen maken het goed, maar hebben soms minder bewegingsvrijheid.

Trainingen aan Oekraïne

Binnen Operatie Interflex voorzien Nederlandse trainers Oekraïense rekruten in het Verenigd Koninkrijk van een basisopleiding. Dat gebeurt op grote schaal. De Oekraïense militairen krijgen onder meer les in tactiek, schieten, wapenkennis en het omgaan met explosieven. Na de 5 weken durende opleiding vertrekken zij naar het front.

5 F-16-gevechtsvliegtuigen doen dienst in het F-16-trainingscentrum in Roemenië. De toestellen zijn bedoeld om Oekraïense en Roemeense vliegers op te leiden.

Nederlandse militairen trainen ook Oekraïense eenheden in Duitsland. Dat gebeurt onder de vlag van de Europese trainingsmissie EUMAM. Wapenhandelingen, optreden in verstedelijkt gebied en commandovoering staan hierbij centraal. Defensie levert voor EUMAM 2 officieren aan het hoofdkwartier in Brussel. Voor de missie werken verder 6 militairen bij het Special Training Command in het Duitse Strausberg en 1 in het Poolse Zagan. Deze officier werkt bij het Combined Arms Training Command.

Daarnaast levert Nederland enkele militairen voor het hoofdkwartier van de Amerikaans geleide Security Assistance Group Ukraine (SAG-U) en voor het International Donor Coordination Centre (IDCC) in het Duitse Wiesbaden. Hierbij wordt samengewerkt met vooruitgeschoven logistieke werklocaties in het Poolse Rzeszow, waar ook enkele Nederlandse militairen werken.

Verdediging NAVO-grondgebied

De krijgsmacht stelt schepen, landmachteenheden en vliegtuigen beschikbaar voor de eerste hoofdtaak van Defensie: bondgenootschappelijke verdediging van het NAVO-verdragsgebied.

Lopende operaties buitenland:

  • In Bosnië en Herzegovina levert een compagnie mariniers een bijdrage aan de EU-missie EUFOR Althea. De eenheid heeft meerdere taken: van patrouilles tot ‘crowd and riot control’, en als snelle eenheid om ergens in het land steun te verlenen. Verder zijn er oefeningen met de Bosnische krijgsmacht. Ook werken 4 Nederlandse stafofficieren en een inlichtingenteam in het land. Zij leveren een bijdrage aan het hoofdkwartier van EUFOR Althea, om de missie goed aan te sturen.
  • Nederland draagt in Litouwen sinds 2017 bij aan de vooruitgeschoven aanwezigheid (enhanced Forward Presence) van de NAVO. Defensie levert momenteel 270 tot 300 militairen. De internationale troepenmacht is in het Baltische land om te laten zien dat de NAVO hier paraat staat en solidair is met de Litouwse bevolking.
  • Vanuit Erbil werken nu nog 3 Nederlandse militairen als adviseur voor de Koerdische strijdkrachten in de strijd tegen ISIS. Aan het hoofdkwartier van de missie (Operation Inherent Resolve) in Koeweit zijn ook 2 Nederlandse stafofficieren toegevoegd. Daarnaast is er 1 gestationeerd in Bagdad. Nederland neemt in Irak verder met 5 militairen deel aan de capaciteitsopbouwmissie van de NAVO (NATO Mission in Iraq). Die is bedoeld om de veiligheidssector te adviseren. Het National Support Element ondersteunt de inzet zowel in Bagdad als in Erbil.
  • Defensie draagt met 2 stafofficieren bij aan Prosperity Guardian, de maritieme operatie voor veiligheid in de Rode Zee.
  • Militairen van het Fleet Marine Squadron van de Koninklijke Marine vormen de zogenoemde vessel protection detachments. Die beveiligen in de Golf van Aden regelmatig Nederlandse schepen tegen piraterij.
  • België en Nederland voeren het commando over de European Maritime Awareness in the Strait of Hormuz (EMASoH) De missie richt zich op het verminderen van de spanningen in de Golfregio. Door een beeld op te bouwen van wat er gebeurt draagt de operatie ook bij aan een veilige doorvaart voor civiele schepen.
  • Nederlandse militairen leveren ook een bijdrage aan diverse hoofdkwartieren en vooruitgeschoven posten van missies. De geüniformeerden zijn individueel uitgezonden naar het Spaanse Rota (European Union Naval Forces), Bahrein (Combined Maritime Forces), Kosovo (European Union Rule of Law Mission in Kosovo) en Qatar (Operation Inherent Resolve).

Operaties/acties binnenland:

  • De Explosieven Opruimingsdienst Defensie vernietigde de afgelopen week 26 explosieven in het hele land.
  • De bewaking van het luchtruim van Nederland gebeurt 24/7 door de luchtgevechtsleiding vanaf Air Operations Control Station Nieuw Milligen. Voor de beveiliging van de hele Benelux wordt gebruikgemaakt van afwisselend Nederlandse en Belgische F-16’s. Op dit moment ligt de taak bij België.
  • Defensie draagt bij aan de opvang van Oekraïense en Afghaanse vluchtelingen en asielzoekers uit andere landen. Dat gebeurt in Zeist en op Legerplaats Harskamp in Ede.
  • Uitvoeringsorganisatie Vriezenveen in Almelo verzorgt opslag en overslag van goederen die wachten op overdracht aan Oekraïne. Dat gebeurt op verzoek van de ministeries van Buitenlandse Zaken en Economische Zaken en Klimaat.