Weekoverzicht Defensieoperaties
Een C-130 Hercules-transportvliegtuig van de luchtmacht heeft afgelopen dagen voedselpakketten gedropt boven Gaza. Het ging om meer dan 50.000 kilo. Een overzicht van Defensieoperaties in de week van 3 tot en met 9 april 2024.
Net als bij eerdere ‘airdrops’ werkte Nederland bij deze operatie samen met onder meer Jordanië, België en de Verenigde Staten.
De situatie in Gaza is nijpend en er dreigt sterfte door hongersnood en uitdroging. De toegang via land is te beperkt. Daarom gaat humanitaire hulp via de lucht. Israël gaf toestemming voor de operatie.
Vanwege het conflict tussen Hamas en Israël staat er voor humanitaire hulp of eventuele evacuaties een luchtmachtdetachement paraat in Nederland. Dat geldt ook voor eenheden van de mariniers en de luchtmobiele brigade.
Een Defensieteam is in Libanon vanwege de spanningen in het zuiden en in het noorden van Israël. De militairen bieden de Nederlandse ambassade in Beiroet een helpende hand als de veiligheidssituatie in Libanon daarom vraagt. Een team van Defensie ondersteunt ook de ambassade in het Egyptische Caïro.
10 Nederlandse militairen werken al langer als waarnemer in de grensgebieden tussen Israël en Libanon en Israël en Syrië. Dit doen ze voor de United Nations Truce Supervision Organization (UNTSO). Voor UNTSO zijn nog 2 militairen geplaatst op het hoofdkwartier in Jeruzalem.
Een Nederlandse genderadviseur werkt voor de United Nations Interim Force in Lebanon (Unifil) op het hoofdkwartier in het Libanese Naqoura.
In Jeruzalem en Ramallah zijn 6 Nederlanders betrokken bij de United States Security Coordinator (USSC). Het gaat om 2 burgers en 4 militairen. De missie richt zich op het professionaliseren van de Palestijnse veiligheidssector. USSC probeert bij te dragen aan de levensvatbaarheid van een stabiele Palestijnse staat. De VS coördineren de missie.
Alle militairen in de verschillende missies in de regio maken het goed, maar hebben soms minder bewegingsvrijheid.
Bosnië-Herzegovina
Een nieuwe lichting mariniers ging aan de slag voor de EUFOR-missie Althea in Bosnië-Herzegovina. Zij losten de collega’s af die vanuit Sarajevo een half jaar deelnamen aan de operatie.
De ongeveer 150-koppige eenheid heeft meerdere taken: van patrouilles tot ‘crowd and riot control’, en als snelle reactie-eenheid om ergens in het land steun te verlenen. Verder werken nog 4 Nederlandse stafofficieren en een inlichtingenteam in het land. Zij zijn toegevoegd aan het hoofdkwartier van EUFOR Althea.
Nederland levert samen met 20 andere landen een bijdrage aan de stabiliteit op de westelijke Balkan. Tussen de verschillende etnische groepen in Bosnië en Herzegovina zijn veel spanningen. Rusland probeert deze onrust te gebruiken om de invloed in het land te vergroten.
Irak
De eerste van 3 Chinook-transporthelikopters is per Antonov AN-124 in Irak gearriveerd. Het toestel is voor het helikopterdetachement dat vanaf mei een bijdrage levert aan de NAVO-missie (NMI) in het land. Op Al Asad Airbase bouwt een genietaakteam het onderkomen voor deze eenheid van de luchtmacht.
Verder is een 110-koppige eenheid van de luchtmobiele brigade verantwoordelijk voor de force protection binnen de NMI. De compagnie beveiligt in en rond Bagdad militaire en civiele adviseurs. Een National Support Element ondersteunt de luchtmobiele compagnie. NMI is bedoeld om de veiligheid en stabiliteit in Irak te versterken en terroristische dreiging te verminderen. Dat gebeurt door het trainen, adviseren en assisteren van de defensie- en veiligheidssector. In de staf werken 5 Nederlandse militairen en 5 medewerkers van Buitenlandse Zaken als adviseur.
Daarnaast werken in het Iraakse Erbil nog 3 Nederlandse militairen als adviseur voor de Koerdische strijdkrachten in de strijd tegen ISIS. Zij zijn onderdeel van operatie Inherent Resolve. Aan het hoofdkwartier van deze missie zijn 3 stafofficieren toegevoegd: 1 in Koeweit en 2 in Bagdad. Ook hier ondersteunt een National Support Element de Nederlandse bijdragen.
Litouwen
Bushmaster- en Boxer-pantserwielvoertuigen, Fennek-verkenningsvoertuigen, Leopard-tanks en CV90-infanteriegevechtsvoertuigen: een imposante stoet materieel trok door een aantal Litouwse gemeenten voor oefening Eager Leopard. In diverse scenario’s trainden de militairen tactische manoeuvres en snelle inzetten. De oefening die elke rotatie terugkeert, geldt als meetmoment van operationele paraatheid van de enhanced Forward Presence.
Nederland draagt in Litouwen sinds 2017 bij aan de vooruitgeschoven aanwezigheid (enhanced Forward Presence) van de NAVO. Defensie levert momenteel 270 tot 300 militairen. De internationale troepenmacht is in het land om te laten zien dat de NAVO hier paraat staat en solidair is met de Litouwse bevolking.
Trainingen Oekraïense militairen
Binnen operatie Interflex geven Nederlandse trainers Oekraïense rekruten in het Verenigd Koninkrijk een basisopleiding. Dat gebeurt op grote schaal. De Oekraïense militairen krijgen onder meer les in tactisch optreden, schieten, wapenkennis en het omgaan met explosieven. Na het 5 weken durende traject vertrekken zij naar het front.
8 Nederlandse F-16-gevechtsvliegtuigen doen dienst in het F-16-trainingscentrum in Roemenië. De toestellen zijn bedoeld om Oekraïense en Roemeense vliegers op te leiden.
Zo’n 150 militairen van de luchtmobiele brigade trainen Oekraïense eenheden in Duitsland. Dat gebeurt onder de vlag van de Europese trainingsmissie EUMAM. Wapenhandelingen, optreden in verstedelijkt gebied en commandovoering staan hierbij centraal. Defensie levert voor EUMAM 1 officier aan het hoofdkwartier in Brussel. Voor de missie werken verder 6 militairen bij het Special Training Command in het Duitse Strausberg en 1 in het Poolse Zagan. Deze officier werkt bij het Combined Arms Training Command.
Daarnaast levert Nederland enkele militairen voor het hoofdkwartier van de Amerikaans geleide Security Assistance Group Ukraine (SAG-U) en voor het International Donor Coordination Centre (IDCC) in het Duitse Wiesbaden. Hierbij wordt samengewerkt met vooruitgeschoven logistieke werklocaties in het Poolse Rzeszow, waar ook enkele Nederlandse militairen werken.
Verdediging NAVO-verdragsgebied
De krijgsmacht stelt schepen, landmachteenheden en vliegtuigen beschikbaar voor de eerste hoofdtaak van Defensie: bondgenootschappelijke verdediging van het NAVO-verdragsgebied.
Lopende operaties buitenland:
- Met 3 Nederlandse MQ-9 Reapers in Roemenië verzamelt de luchtmacht informatie aan de oostflank van het NAVO-gebied. Zo’n 40 militairen zijn met de MQ-9’s gestationeerd op een militaire basis in de Roemeense gemeente Luna. Zij zorgen voor het onderhoud en de bewaking van de onbemande toestellen en de benodigde verbindingen. Het besturen van de vliegtuigen gebeurt vanaf Vliegbasis Leeuwarden. Daar wordt ook de verzamelde informatie verwerkt.
- Zr.Ms. Tromp is ingezet om raketten en drones van Houthi’s op de Rode Zee te bestrijden. Het luchtverdedigings- en commandofregat neemt deel aan de Amerikaans geleide operatie Prosperity Guardian. De Tromp levert ook steun aan de EU-operatie Aspides. Beide hebben als doel het bevorderen van veiligheid en de vrije doorvaart in het gebied. Aan Prosperity Guardian draagt Defensie ook bij met 2 stafofficieren.
- Zr.Ms. Zierikzee vaart in noordelijke wateren voor het NAVO-vlootverband SNMCMG1. Het onschadelijk maken van explosieven in zee is een van de hoofdtaken van deze groep schepen.
- Zr.Ms. Groningen is op weg naar het Caribisch gebied. Daar wordt het ingezet als stationsschip. De taken zijn onder meer ondersteuning van de Kustwacht Caribisch Gebied, humanitaire hulverlening en het uitvoeren van anti-drugsoperaties.
- België en Nederland voeren het commando over de European Maritime Awareness in the Strait of Hormuz (EMASoH). De missie richt zich op het verminderen van de spanningen in de Golfregio. Door een beeld op te bouwen van wat er gebeurt, draagt de operatie ook bij aan een veilige doorvaart voor civiele schepen.
- Nederlandse militairen leveren ook een bijdrage aan diverse hoofdkwartieren en vooruitgeschoven posten van missies. De geüniformeerden zijn individueel uitgezonden naar het Spaanse Rota (European Union Naval Forces), Bahrein (Combined Maritime Forces), Kosovo (European Union Rule of Law Mission in Kosovo) en Qatar (Operation Inherent Resolve).
Operaties/acties binnenland:
- De Explosieven Opruimingsdienst Defensie vernietigde afgelopen week 46 explosieven in het hele land.
- De bewaking van het luchtruim van Nederland gebeurt 24/7 door de luchtgevechtsleiding vanaf Air Operations Control Station Nieuw Milligen. Voor de beveiliging van de hele Benelux wordt gebruikgemaakt van afwisselend Nederlandse en Belgische straaljagers. Op dit moment ligt de taak bij Nederland.
- Defensie draagt bij aan de opvang van Oekraïense en Afghaanse vluchtelingen en asielzoekers uit andere landen. Dat gebeurt in Zeist en op Legerplaats Harskamp in Ede.
- Uitvoeringsorganisatie Vriezenveen in Almelo verzorgt opslag en overslag van goederen die wachten op overdracht aan Oekraïne. Dat gebeurt op verzoek van de ministeries van Buitenlandse Zaken en Economische Zaken en Klimaat.
- Duikers van Defensie hielpen de politie bij een strafrechtelijk onderzoek.