Weekoverzicht Defensieoperaties

De Explosieven Opruimingsdienst Defensie vernietigde in het hele land 43 explosieven. Hierbij zat ook een speciaal geval. Dat was een niet ontplofte vliegtuigbom in een woonwijk in Rotterdam. Een overzicht van Defensieoperaties in de week van 29 mei tot en met 4 juni 2024. 

Vergroot afbeelding De bom is tot ontploffing gebracht op de Maasvlakte.
De bom is tot ontploffing gebracht op de Maasvlakte.

Het projectiel is gecontroleerd tot ontploffing gebracht op de Maasvlakte. Maar daar ging wel het nodige aan vooraf. De bom lag namelijk op 8 meter diep. Voor de militaire specialisten erbij konden, moesten er een aantal panden worden afgebroken en omwonenden moesten hun huizen verlaten. Lees hier het volledige bericht.  

Vergroot afbeelding Het testen van de alarmeringsprocedure.
Het testen van de alarmeringsprocedure.

Litouwen

De enhanced Forward Presence in Litouwen staat continu paraat, dus ook de Nederlanders. Het is zaak altijd scherp te blijven en voorbereid te zijn op alles. Een snelle reactie bij een alarm is cruciaal, zeker in het geval van een daadwerkelijk conflict. Dus wordt regelmatig de alarmeringsprocedure getest. De complete battlegroup moest ook nu zo snel mogelijk gevechtsgereed zijn. Want als het alarm gaat, dienen de militairen binnen een uur met wapens en uitrusting klaar te staan en hun voertuigen gereed maken.

Een dergelijke actie kan zich elk moment voordoen. De oefeningen kondigen zich altijd onverwacht aan en spelen zich af onder hoge tijdsdruk. Zo zorgt de troepenmacht in Litouwen ervoor dat de militairen in de beste positie verkeren om Litouwen en daarmee NAVO-grondgebied te verdedigen.

Nederland draagt in Litouwen sinds 2017 bij aan de vooruitgeschoven aanwezigheid (enhanced Forward Presence) van de NAVO. Defensie levert momenteel 270 tot 300 militairen. De internationale troepenmacht is in het land om te laten zien dat de NAVO hier paraat staat en solidair is met de Litouwse bevolking.

Rode Zee

Zr.Ms. Karel Doorman is ingezet voor operatie Aspides in de Rode Zee. Aspides heeft als doel de veiligheid en vrije doorvaart in het gebied te bevorderen. De Rode Zee is namelijk een cruciale scheepvaartroute tussen het Suezkanaal en de Indische Oceaan. Houthi-rebellen bestrijden er koopvaardijschepen met raketten en drones.

De Karel Doorman voorziet de internationale militaire vloot die deze schepen begeleidt van brandstof. Ook biedt het logistieke ondersteuningsschip medische capaciteit.

Defensie draagt verder met 2 stafofficieren bij aan de door de Verenigde Staten geleide operatie Prosperity Guardian. Die heeft hetzelfde doel als Aspides.

Zr.Ms. Tromp

Zr.Ms. Tromp deed de Zuid-Koreaanse haven Busan aan. Daar kreeg de bemanning bezoek van minister Kajsa Ollongren en Commandant der Strijdkrachten generaal Onno Eichelsheim. Met de inzet van het marineschip in de Indo-Pacific wil Nederland onder meer tonen belang te hechten aan een veilige en vrije doorvaart in de regio. Zr.Ms. Tromp gaat nu via Japan via de Stille Oceaan naar het Panamakanaal. 

Vergroot afbeelding Nederlandse Chinook vliegt boven de Irakese woestijn in de namiddagzon.
Een van de drie Chinooks in Irak.

Irak

Het 120-koppige helikopterdetachement in Bagdad is operationeel. De luchtmachtmilitairen ondersteunen vanaf Al Asad Airbase met 3 Chinook-transporthelikopters de NAVO-missie in Irak (NMI) en de tegen de Islamitische Staat gerichte Operatie Inherent Resolve. De Chinooks worden ingezet voor bevoorrading en verplaatsing van adviseurs, eenheden en materieel. 
Verder is een ongeveer 120-koppige eenheid van 11 Luchtmobiele Brigade samen met Spanje verantwoordelijk voor de force protection binnen de NMI. De compagnie beveiligt in en rond Bagdad militaire en civiele adviseurs. NMI is bedoeld om de veiligheid en stabiliteit in Irak te versterken en terroristische dreiging te verminderen. Dat gebeurt door het trainen, adviseren en assisteren van de defensie- en veiligheidssector. In de staf werken 5 Nederlandse militairen en 5 medewerkers van Buitenlandse Zaken als adviseur.

In het Iraakse Erbil werken nog 5 Nederlandse militairen als adviseur voor de Koerdische strijdkrachten in de strijd tegen ISIS. Zij zijn onderdeel van operatie Inherent Resolve. Aan het hoofdkwartier van deze missie zijn 3 stafofficieren toegevoegd: 1 in Koeweit en 2 in Bagdad. Een National Support Element ondersteunt de Nederlandse bijdragen in Bagdad, Erbil en op Al Asad Airbase.

NMI wordt geleid door een Nederlandse commandant. Naast de 5 militaire adviseurs zijn er ruim 10 Nederlandse stafofficieren op het hoofdkwartier van NMI werkzaam.

Midden-Oosten

Vanwege het conflict tussen Hamas en Israël staat een luchtmachtdetachement voor humanitaire hulp of eventuele evacuaties paraat in Nederland. Dat geldt ook voor eenheden van de mariniers en de luchtmobiele brigade.

10 Nederlandse militairen werken al langer als waarnemer in de grensgebieden tussen Israël en Libanon en Israël en Syrië. Dit doen ze voor de United Nations Truce Supervision Organization (UNTSO). Voor UNTSO zijn nog 2 militairen geplaatst op het hoofdkwartier in Jeruzalem.
Een Nederlandse genderadviseur werkt voor de United Nations Interim Force in Lebanon (Unifil) op het hoofdkwartier in het Libanese Naqoura.

In Jeruzalem en Ramallah zijn 6 Nederlanders betrokken bij de United States Security Coordinator (USSC). Het gaat om 2 burgers en 4 militairen. De missie richt zich op het professionaliseren van de Palestijnse veiligheidssector. USSC probeert bij te dragen aan de levensvatbaarheid van een stabiele Palestijnse staat. De VS coördineert de missie.

Vergroot afbeelding Training van Oekraïense mariniers.
Training van Oekraïense mariniers.

Trainingen Oekraïense militairen

Defensie heeft gedurende 4 maanden 300 Oekraïense mariniers in Nederland opgeleid. Militairen van het Korps Mariniers leerden de Oost-Europese zeesoldaten onder meer amfibische operaties uit te voeren. Ook het optreden in verstedelijkt gebied en in loopgraven werd getraind.

Binnen operatie Interflex geven Nederlandse trainers Oekraïense rekruten in het Verenigd Koninkrijk een basisopleiding. Dat gebeurt op grote schaal. De Oekraïense militairen krijgen onder meer les in tactisch optreden, schieten, wapenkennis en het omgaan met explosieven. Na het 5 weken durende traject vertrekken zij naar het front.

11 Nederlandse F-16-gevechtsvliegtuigen doen dienst in het F-16-trainingscentrum in Roemenië. De toestellen zijn bedoeld om Oekraïense en Roemeense vliegers op te leiden.

Zo’n 150 militairen van de luchtmobiele brigade trainen Oekraïense eenheden in Duitsland. Dat gebeurt onder de vlag van de Europese trainingsmissie EUMAM. Wapenhandelingen, optreden in verstedelijkt gebied en commandovoering staan hierbij centraal. Defensie levert voor EUMAM 1 officier aan het hoofdkwartier in Brussel. Voor de missie werken verder 6 militairen bij het Special Training Command in het Duitse Strausberg en 1 in het Poolse Zagan. Deze officier werkt bij het Combined Arms Training Command.

Daarnaast levert Nederland enkele militairen voor het hoofdkwartier van de Amerikaans geleide Security Assistance Group Ukraine (SAG-U) en voor het International Donor Coördinaten Centre (IDCC) in het Duitse Wiesbaden. Hierbij wordt samengewerkt met vooruitgeschoven logistieke werklocaties in het Poolse Rzeszow, waar ook enkele Nederlandse militairen werken.


Verdediging NAVO-verdragsgebied


De krijgsmacht stelt schepen, landmachteenheden en vliegtuigen beschikbaar voor de eerste hoofdtaak van Defensie: bondgenootschappelijke verdediging van het NAVO-verdragsgebied.

Lopende operaties buitenland:

  • Een ongeveer 150-koppige compagnie mariniers levert in Bosnië en Herzegovina een bijdrage aan de EU-missie EUFOR Althea. De eenheid heeft meerdere taken: van patrouilles tot ‘crowd and riot control’, en als snelle reactie-eenheid om ergens in het land steun te verlenen. Ook werken 6 Nederlandse stafofficieren en een inlichtingenteam in het land. Zij leveren een bijdrage aan het hoofdkwartier van EUFOR Althea, om de missie goed aan te sturen.
  • Met 3 Nederlandse MQ-9 Reapers in Roemenië verzamelt de luchtmacht informatie aan de oostflank van het NAVO-gebied. Zo’n 40 militairen zijn met de MQ-9’s gestationeerd op een militaire basis in de Roemeense gemeente Luna. Zij zorgen voor het onderhoud en de bewaking van de onbemande toestellen en de benodigde verbindingen. Het besturen van de vliegtuigen en verwerking van de verzamelde informatie gebeurt vanaf Vliegbasis Leeuwarden. Daarmee houden zich nog zo’n 100 militairen mee bezig.
  • België en Nederland voeren het commando over de European Maritime Awareness in the Strait of Hormuz (EMASoH). De missie richt zich op het verminderen van de spanningen in de Golfregio. Door een beeld op te bouwen van wat er gebeurt, draagt de operatie ook bij aan een veilige doorvaart voor civiele schepen.
  • Zr.Ms. Groningen is stationsschip in het Caribisch gebied. De taken zijn onder meer ondersteuning van de Kustwacht Caribisch Gebied, humanitaire hulverlening en het uitvoeren van antidrugsoperaties.
  • Nederlandse militairen leveren ook een bijdrage aan diverse hoofdkwartieren en vooruitgeschoven posten van missies. De geüniformeerden zijn individueel uitgezonden naar het Spaanse Rota (European Union Naval Forces), Bahrein (Combined Maritime Forces), Kosovo (European Union Rule of Law Mission in Kosovo) en Qatar (Operation Inherent Resolve).

Operaties/acties binnenland:

  • De bewaking van het luchtruim van Nederland gebeurt 24/7 door de luchtgevechtsleiding vanaf Air Operations Control Station Nieuw Milligen. Voor de beveiliging van de hele Benelux wordt gebruikgemaakt van afwisselend Nederlandse en Belgische straaljagers. Op dit moment ligt de taak bij Nederland.
  • Defensie draagt bij aan de opvang van Oekraïense en Afghaanse vluchtelingen en asielzoekers uit andere landen. Dat gebeurt in Zeist en op Legerplaats Harskamp in Ede. Intranet.