Patriot-eenheid keert met versterkte mindset terug uit Litouwen

Twee weken lang stond de Nederlandse Patriot-eenheid in Litouwen in het middelpunt van de belangstelling. De militairen van het Defensie Grondgebonden Luchtverdedigings Commando namen op Siauliai Air Base deel aan de oefening Baltic Connection 2024. Doel was onder meer om de systemen optimaal te laten werken met die van de collega’s uit Litouwen, maar ook met Spanje en Portugal. Die beveiligen er met gevechtsvliegtuigen het luchtruim.

Vergroot afbeelding Een Patriot-systeem.
De Nederlandse Patriot-eenheid was 2 weken in Litouwen.

Hoewel er niet met de Patriots is gevuurd, waren ze voor de Litouwers een bijzonder welkome verschijning. Het Baltische land beschikt zelf over het NASAM-systeem, maar dat is vooral geschikt voor de middellange luchtverdediging. De Patriot kan langere afstanden afleggen. Gezamenlijk zorgen de systemen dus voor een gelaagde luchtverdediging.

De oefening kende verschillende doelen. Een daarvan was de snelle ontplooiing naar Litouwen met een minimum aan personeel en materieel. Dat verliep allemaal soepel. Eenmaal aangekomen stond alles in het teken van interoperabiliteit en commandovoering. Er werd een week uitgetrokken om alle systemen optimaal te laten samenwerken. Daarna was er ruim tijd om verschillende scenario’s af te werken. Daarbij zijn ook Spaanse F-18’s en Portugese F-16’s van de Baltic Air Policing-missie ingezet.

Vergroot afbeelding Militairen laden materieel uit.
Snelle ontplooiing was een van de doelen.

War fighting mindset

“We hebben optimaal aan onze war fighting mindset kunnen werken”, zegt detachementscommandant Task Force Patriot majoor Kevin. “Dat is ook belangrijk met het oog op onze eigen gereedstelling. We hebben mogen ervaren hoe de Litouwers erin staan en wat hun mindset is. Dat had ook zijn weerslag op ons. Gezien de geografische ligging is de dreiging hier voelbaarder dan in Nederland. We zagen onderweg op een van de bordjes langs de weg dat Kaliningrad maar 150 kilometer daarvandaan was. En ook Wit-Rusland is niet ver.”

De Litouwers hadden bijna niet gastvrijer kunnen zijn, merkt de commandant op. “Ze stonden overal voor open. Als je iets nodig had regelden ze dat meteen.” De taal was geen barrière, de aanwezige Litouwse legertop spreekt uitstekend Engels. “Dat zorgde ervoor dat de samenwerking in elk opzicht bijzonder soepel is verlopen. We hebben al onze doelen behaald.”

Vergroot afbeelding Militairen bouwen een Patriot-systeem op.
Er werd samengewerkt met de Litouwers, Spanjaarden en Portugezen.

NAVO-lidstaten bijstaan

Vanwege de Russische dreiging is het belangrijk dat de NAVO de collectieve luchtverdediging op orde krijgt. Nederland is lid van het Integrated Air and Missile Defence-verband van de alliantie. Hierin is afgesproken dat lidstaten elkaar bijstaan. Ook daarom was het beoefenen van de integratie met de systemen van bondgenoten belangrijk.

Of de oefening in de toekomst een vervolg krijgt, wordt nader bekeken. Ook die evaluatie is een onderdeel van het gereedstellingsproces. Alle partijen kijken voor nu in ieder geval tevreden terug. Majoor Kevin: “We hebben hier 2 weken in het middelpunt van de belangstelling gestaan. De lokale bevolking stond langs de weg te salueren. Hun dankbaarheid was overweldigend. Al met al was dit een unieke ervaring.”