Weekoverzicht Defensieoperaties

Nederland heeft Zr.Ms. Karel Doorman voor operatie Aspides ingezet. Vanaf dit marineschip stuurt een internationale staf onder leiding van commandeur George Pastoor de operatie op tactisch niveau aan.

Onder de vlag van EU-Operatie Aspides worden koopvaardijschepen beschermd tijdens hun vaartocht door de Golf van Aden en de Rode zee.

Zr.Ms. Karel Doorman voorziet marineschepen in het gebied van brandstof, monitort de scheepvaart in het gebied en biedt indien nodig medische zorg.

Berging vliegtuigwrakken

Defensie is in de gemeente Noordoost-Friesland begonnen met het bergen van 2 vliegtuigwrakken uit de Tweede Wereldoorlog. Het gaat om een Vickers Wellington HE346 van de Royal Air Force en een Messerschmitt Bf 109 van het Duitse Jagdgeschwader. In de wrakstukken van beide toestellen liggen vermoedelijk de stoffelijke resten van 6 bemanningsleden.

Irak

De Amerikaanse basis Al Asad Airbase in Irak is met meerdere raketten bestookt. Dat leidde tot beperkte materiële schade. Vanaf de basis in Irak opereert ook een Nederlands luchtmachtdetachement met 3 Chinook-transporthelikopters. De aanvallen passen in het normale dreigingsbeeld dat de afgelopen maanden varieert. Recent is het vrij rustig geweest. De militairen zijn alert en zich bewust van de omgeving. Hier zijn ze in Nederland al grondig op voorbereid. De praktijk in Irak toont het belang aan van genoeg ruimte om te kunnen trainen.

Het helikopterdetachement, met een mandaat voor maximaal 120 militairen, ondersteunt de NAVO-missie in Irak (NMI) en de tegen de Islamitische Staat gerichte Operatie Inherent Resolve (OIR). De Chinooks worden ingezet voor bevoorrading en verplaatsing van adviseurs, eenheden en materieel.

Verder is in Irak een eenheid van 11 Luchtmobiele Brigade, met een mandaat voor maximaal 145 militairen. De Rode Baretten zijn met Spaanse en Poolse eenheden verantwoordelijk voor de force protection binnen de NMI. De compagnie beveiligt in en rond Bagdad militaire en civiele adviseurs. NMI is bedoeld om de veiligheid en stabiliteit in Irak te versterken en terroristische dreiging te verminderen. Dat gebeurt door het trainen, adviseren en assisteren van de defensie- en veiligheidssector. In de staf werken 5 Nederlandse militairen en 5 medewerkers van Buitenlandse Zaken als adviseur.

In het Iraakse Erbil werken nog 5 Nederlandse militairen als adviseur voor de Koerdische strijdkrachten in de strijd tegen ISIS. Zij zijn onderdeel van OIR. Aan het hoofdkwartier van deze missie zijn 3 stafofficieren toegevoegd: 1 in Koeweit en 2 in Bagdad. Een National Support Element ondersteunt de Nederlandse bijdragen in Bagdad, Erbil en op Al Asad Airbase.

NMI wordt geleid door een Nederlandse commandant. Naast de 5 militaire adviseurs zijn er ruim 10 Nederlandse stafofficieren op het hoofdkwartier van NMI werkzaam.

Trainingen Oekraïense militairen

Het Europese F-16 trainingscentrum in Roemenië heeft de eerste geslaagden afgeleverd. Het gaat om Roemeense vliegers. Zij zijn gevechtsgereed verklaard en nu operationeel inzetbaar.
Nederland speelde een belangrijke rol bij opzetten van het EFTC en levert de in totaal 18 F-16’s. De toestellen zijn bedoeld om Oekraïense en Roemeense vliegers op te leiden. Momenteel doen er 14 Nederlandse gevechtsvliegtuigen dienst in het trainingscentrum in Roemenië.

Voor operatie Interflex geven Nederlandse trainers Oekraïense rekruten in het Verenigd Koninkrijk een basisopleiding. Dat gebeurt op grote schaal. De Oekraïense militairen krijgen onder meer les in tactisch optreden, schieten, wapenkennis en het omgaan met explosieven. Na het 5 weken durende traject vertrekken zij naar het front.

Zo’n 150 militairen van de luchtmobiele brigade trainen Oekraïense eenheden in Duitsland. Dat gebeurt onder de vlag van de Europese trainingsmissie EUMAM. Wapenhandelingen, optreden in verstedelijkt gebied en commandovoering staan hierbij centraal. Defensie levert voor EUMAM 1 officier aan het hoofdkwartier in Brussel. Voor de missie werken verder 6 militairen bij het Special Training Command in het Duitse Strausberg en 1 in het Poolse Żagań. Deze officier werkt bij het Combined Arms Training Command.

Daarnaast levert Nederland enkele militairen voor het hoofdkwartier van de Amerikaans geleide Security Assistance Group Ukraine (SAG-U) en voor het International Donor Coordination Centre (IDCC) in het Duitse Wiesbaden. Hierbij wordt samengewerkt met vooruitgeschoven logistieke werklocaties in het Poolse Rzeszów, waar ook enkele Nederlandse militairen werken.

Verdediging NAVO-verdragsgebied

De krijgsmacht stelt schepen, landmachteenheden en vliegtuigen beschikbaar voor de eerste hoofdtaak van Defensie: bondgenootschappelijke verdediging van het NAVO-verdragsgebied.

Lopende operaties buitenland:

• Nederland draagt in Litouwen sinds 2017 bij aan de vooruitgeschoven aanwezigheid (enhanced Forward Presence) van de NAVO. Defensie levert momenteel 270 tot 300 militairen. De internationale troepenmacht is in het land om te laten zien dat de NAVO hier paraat staat en solidair is met de Litouwse bevolking.
• In het Midden-Oosten werken 10 Nederlandse militairen al langer als waarnemer in de grensgebieden tussen Israël en Libanon en Israël en Syrië. Dit doen ze voor de United Nations Truce Supervision Organization (UNTSO). Een Nederlandse genderadviseur werkt voor de United Nations Interim Force in Lebanon (Unifil) op het hoofdkwartier in het Libanese Naqoura.
• In Jeruzalem en Ramallah zijn 4 Nederlanders betrokken bij de United States Security Coordinator (USSC). Het gaat om 2 burgers en 2 militairen. De missie richt zich op het professionaliseren van de Palestijnse veiligheidssector. USSC probeert bij te dragen aan de levensvatbaarheid van een stabiele Palestijnse staat. De VS coördineert de missie.
• In de Rode Zee en de Golf van Aden is Zr.Ms. Karel Doorman ingezet voor EU-operatie Aspides. Deze heeft als doel de veiligheid en vrije doorvaart in het gebied te bevorderen. Door de Rode Zee loopt namelijk een cruciale scheepvaartroute tussen het Suezkanaal en de Indische Oceaan. Houthi-rebellen vallen er koopvaardijschepen aan met raketten en drones. De Karel Doorman is het vlaggenschip van Aspides. Het schip faciliteert de Nederlandse force commander en zijn internationale staf. Daarnaast voorziet het andere marineschepen van brandstof. Ook biedt het logistieke ondersteuningsschip medische capaciteit en een helikopter voor verkenningsvluchten en medische evacuaties. Defensie draagt daarnaast met 2 stafofficieren bij aan de door de Verenigde Staten geleide operatie Prosperity Guardian.
• Zr.Ms. Groningen vaart als stationsschip in het Caribisch gebied. De taken zijn onder meer ondersteuning van de Kustwacht Caribisch Gebied, humanitaire hulverlening en het uitvoeren van anti-drugsoperaties.
• Een ongeveer 150-koppige compagnie mariniers levert in Bosnië en Herzegovina een bijdrage aan de EU-missie EUFOR Althea. De eenheid heeft meerdere taken: van patrouilles tot ‘crowd and riot control’, en als snelle reactie-eenheid om ergens in het land steun te verlenen. Ook werken 6 Nederlandse stafofficieren en een inlichtingenteam in het land. Zij leveren een bijdrage aan het hoofdkwartier van EUFOR Althea, om de missie goed aan te sturen.
• Met 3 Nederlandse MQ-9 Reapers in Roemenië verzamelt de luchtmacht informatie aan de oostflank van het NAVO-gebied. Zo’n 40 militairen zijn met de MQ-9’s gestationeerd op een militaire basis in de Roemeense gemeente Luna. Zij zorgen voor het onderhoud en de bewaking van de onbemande toestellen en de benodigde verbindingen. Het besturen van de vliegtuigen en verwerking van de verzamelde informatie gebeurt vanaf Vliegbasis Leeuwarden. Daarmee houden zich nog zo’n 100 militairen mee bezig.
• Diensthonden van de luchtmacht speuren sinds 26 juli in het olympisch dorp in Parijs naar mogelijke explosieven. De getrainde viervoeters vormen met hun geleiders bedreven teams. De inzet met het oog op de Olympische Spelen gebeurt op verzoek van Frankrijk.
• Nederlandse militairen leveren ook een bijdrage aan diverse hoofdkwartieren en vooruitgeschoven posten van missies. De geüniformeerden zijn individueel uitgezonden naar het Spaanse Rota (European Union Naval Forces), Bahrein (Combined Maritime Forces), Kosovo (European Union Rule of Law Mission in Kosovo) en Qatar (Operation Inherent Resolve).

Operaties/acties binnenland:

• De EOD vernietigde afgelopen week 33 explosieven. Die zijn verdeeld over het land gevonden.
• De bewaking van het luchtruim van Nederland gebeurt 24/7 door de luchtgevechtsleiding vanaf Air Operations Control Station Nieuw Milligen. Voor de beveiliging van de hele Benelux wordt gebruikgemaakt van afwisselend Nederlandse en Belgische straaljagers. Op dit moment ligt de taak bij België.
• Vanwege het conflict tussen Hamas en Israël staat voor humanitaire hulp of eventuele evacuaties een luchtmacht-detachement paraat in Nederland. Dat geldt ook voor eenheden van de mariniers en de luchtmobiele brigade.
• Defensie draagt bij aan de opvang van Oekraïense en Afghaanse vluchtelingen en asielzoekers uit andere landen. Dat gebeurt in Zeist en op Legerplaats Harskamp in Ede.