Weekoverzicht Defensieoperaties
Defensie heeft met 2 repatriëringsvluchten ongeveer 350 mensen vanuit de Libanese hoofdstad Beiroet naar Nederland gebracht. Het ging om Nederlanders en personen met andere nationaliteiten. Zij wilden Libanon verlaten vanwege de verslechterde veiligheidssituatie in het land. Een overzicht van Defensieoperaties in de week van 26 september tot en met 8 oktober 2024.
Aan boord van de eerste vlucht zitten onder anderen Kees en Esther van der Knijff. Ze wonen al jaren in Beiroet met hun 3 kinderen. Kees is docent, Esther kinderarts.
“De laatste weken was de sfeer in onze regio ontzettend gespannen”, vertelt Kees terwijl zijn jongste zoon bij ‘m op schoot gaat zitten. “Sinds de aanslag op Nasrallah hoorden we elke nacht bombardementen, zagen we soms de rook. Dat is heftig, confronterend en zorgt voor slapeloze nachten. Het is heel onwerkelijk dat je explosies hoort en je tegelijkertijd realiseert dat er verderop in de stad doden vallen. Daarbovenop heb je overdag het gevoel dat je voortdurend in de gaten wordt gehouden, want het gezoem van drones hoor je op elk moment.”
“We vonden het heel erg fijn dat we de optie kregen om met deze vlucht mee te gaan”, verklaart Esther als het vliegtuig allang boven veilig gebied vliegt. “Anders had het misschien nog weken geduurd voordat we het land konden verlaten. Tickets zijn gewoon niet meer te krijgen. Onze 2 zoontjes vonden het vooral een heel gaaf avontuur, want vliegen met zo’n militair vliegtuig is natuurlijk wel heel bijzonder.”
Kees vult aan: “Toch hebben we wel een heel dubbel gevoel bij ons vertrek. Veel liever waren we gebleven, want Libanon is echt ons thuis. Voor mijn Libanese collega’s is het ook heftig. Ze zien alle westerlingen vertrekken. ‘Je komt toch wel terug?’ Natuurlijk willen we dat, maar wanneer dat kan? Geen idee. Het kan wel maanden duren.”
Esther: “Onze middelste zoon vond het heel indrukwekkend om onderweg naar het vliegveld bundeltjes dekens en luchtbedden op pleinen te zien liggen. Er zijn veel Libanezen die pleinen, stranden of parkeerplaatsen opzoeken om te slapen. Ze durven ’s nachts niet meer thuis te zijn, uit angst dat het gebouw waar ze wonen wordt getroffen door bommen.”
Defensie voerde de vluchten uit met een Airbus A330. Dit is een NAVO-toestel dat onderdeel is van een vliegtuigenpool met 9 tank- en transportvliegtuigen.
Litouwen
De militairen van de enhanced Forward Presence bereidden zich voor op de komende certificeringsoefening Iron Wolf. Verder tilden ze in het ‘shoothouse’ hun schietvaardigheid naar een hoger niveau. Daarbij trainden ze de procedures bij zogenoemd ‘optreden in verstedelijkt gebied’.
Defensie levert 270 tot 300 militairen aan de vooruitgeschoven aanwezigheid (eFP) van de NAVO in Litouwen. De focus van de enhanced Forward Presence (eFP) ligt op het afschrikken van Rusland om tot agressieve acties over te gaan. Een ander hoofddoel is het geruststellen van de bevolking.
Drugsvangsten Caribisch gebied
Zr.Ms. Holland is als stationsschip in het Caribisch gebied aanwezig. Het schip heeft de afgelopen maand bij 5 vangsten meer dan 7.750 kilo drugs onderschept. De laatste keer was 2 weken geleden, een vangst die pas op 8 oktober bekend is gemaakt. Daarbij nam de Zr.Ms. Holland 2.285 kilo in beslag en werden 5 smokkelaars aangehouden.
Zeemijnen Vlissingen
De Explosieven Opruimingsdienst Defensie (EOD) takelde 3 zware zeemijnen uit de binnenhaven van Vlissingen. De explosieven uit de Tweede Wereldoorlog werden op de Noordzee tot ontploffing gebracht.
De EOD vernietigde op het land nog eens 45 explosieven.
Trainingen Oekraïense militairen
Voor operatie Interflex geven Nederlandse trainers Oekraïense rekruten in het Verenigd Koninkrijk (VK) een basisopleiding. Dat gebeurt op grote schaal. De Oekraïense militairen krijgen onder meer les in tactisch optreden, schieten, wapenkennis en het omgaan met explosieven. Na het 5 weken durende traject vertrekken zij naar het front.
Militairen van de luchtmobiele brigade trainen Oekraïense eenheden in Duitsland. Dat gebeurt onder de vlag van EUMAM. Wapenhandelingen, optreden in verstedelijkt gebied en commandovoering staan hierbij centraal.
16 Nederlandse F-16-gevechtsvliegtuigen doen dienst in het Europese F-16-trainingscentrum in Roemenië. De toestellen zijn bedoeld om onder anderen Oekraïense vliegers op te leiden. In de staf van het opleidingscentrum werken enkele Nederlandse militairen.
Nederland levert militairen voor diverse hoofdkwartieren. Daaronder het NATO Security Assistance and Training for Ukraine (NSATU) in het Duitse Wiesbaden en het European Union Military Assistance Mission in Support of Ukraine (EUMAM) in Brussel. Nederlandse militairen werken ook bij het EUMAN Special Training Command in het Duitse Strausberg en het EUMAM Combined Arms Training Command in het Poolse Żagań. Verder nemen stafofficieren deel aan internationale zogeheten capability coalitions. Die dragen bij aan de doorontwikkeling van de Oekraïense strijdkrachten op de lange termijn.
Veel van het militair materieel dat Nederland en NAVO-bondgenoten naar Oekraïne sturen wordt geleverd via een knooppunt in Polen. Bij deze internationale hub werken ook Nederlandse militairen. Zij zorgen dat onder meer gedoneerde wapens, munitie en andere spullen op de plekken komen waar ze het hardst nodig zijn.
Verder traint Defensiepersoneel Oekraïense militairen op het gebruik van de grote variatie aan gedoneerd materieel.
Verdediging NAVO-verdragsgebied
De krijgsmacht stelt schepen, landmachteenheden en vliegtuigen beschikbaar voor de eerste hoofdtaak van Defensie: de bondgenootschappelijke verdediging van het NAVO-verdragsgebied.
Lopende operaties buitenland:
Operaties Irak:
- In Erbil werken 5 Nederlandse militairen als adviseur voor de Koerdische strijdkrachten in de strijd tegen ISIS. Zij zijn onderdeel van OIR. Aan het hoofdkwartier van deze missie zijn 3 stafofficieren toegevoegd: 1 in Koeweit en 2 in Bagdad.
- Het Nederlandse helikopterdetachement dat deelneemt aan de NAVO-missie in Irak (NMI) opereert met 3 Chinook-transporthelikopters vanaf Al Asad Airbase. De toestellen worden ingezet voor bevoorrading en verplaatsing van adviseurs, eenheden en materieel. De eenheid, met een mandaat voor maximaal 120 militairen, ondersteunt ook de tegen Islamitische Staat gerichte operatie Inherent Resolve (OIR).
- Binnen NMI is verder een eenheid van 11 Luchtmobiele Brigade samen met Spaanse en Poolse eenheden verantwoordelijk voor de force protection. De compagnie, met een mandaat voor maximaal 145 militairen, beveiligt in en rond Bagdad militaire en civiele adviseurs. NMI is bedoeld om de veiligheid en stabiliteit in Irak te versterken en terroristische dreiging te verminderen. Dat gebeurt door het trainen, adviseren en assisteren van de defensie- en veiligheidssector. In de staf werken 5 Nederlandse militairen en 5 adviseurs van Buitenlandse Zaken.
- NMI wordt geleid door een Nederlandse commandant. Naast de 5 militaire adviseurs zijn er ruim 10 Nederlandse stafofficieren op het hoofdkwartier van NMI werkzaam.
- Een National Support Element ondersteunt de Nederlandse bijdragen in Bagdad, Erbil en op Al Asad Airbase.
Overige operaties:
- Een ongeveer 150-koppige compagnie mariniers levert in Bosnië en Herzegovina een bijdrage aan de EU-missie EUFOR Althea. De eenheid heeft meerdere taken: van patrouilles tot ‘crowd and riot control’, en als snelle reactie-eenheid om ergens in het land steun te verlenen. Ook werken 6 Nederlandse stafofficieren en een inlichtingenteam in het land. Zij leveren een bijdrage aan het hoofdkwartier van EUFOR Althea, om de missie goed aan te sturen.
- In het Midden-Oosten werken 10 Nederlandse militairen al langer als waarnemer in de grensgebieden tussen Israël en Libanon en Israël en Syrië. Dit doen ze voor de United Nations Truce Supervision Organization (UNTSO). Een Nederlandse genderadviseur werkt voor de United Nations Interim Force in Lebanon (Unifil) op het hoofdkwartier in het Libanese Naqoura.
- In Jeruzalem en Ramallah zijn 5 Nederlanders betrokken bij de United States Security Coordinator (USSC). Het gaat om 3 militairen en 2 burgers. De missie richt zich op het professionaliseren van de Palestijnse veiligheidssector. USSC probeert bij te dragen aan de levensvatbaarheid van een stabiele Palestijnse staat. De VS coördineert de missie.
- Marineschepen Zr.Ms. De Ruyter en Zr.Ms. Van Amstel varen voor de Standing NATO Maritime Group 1. Dit is een van de 4 permanente maritieme reactiemachten van de NAVO. Het vlootverband opereert op de Noordzee, Oostzee en Atlantische Oceaan.
- Zr.Ms. Willemstad vaart voor de Standing NATO Mine Countermeasures Group 1. Dit NAVO-vlootverband ruimt onder meer explosieven in de Oostzee.
- Met 3 Nederlandse MQ-9 Reapers in Roemenië verzamelt de luchtmacht informatie aan de oostflank van het NAVO-gebied. Zo’n 40 militairen zijn met de MQ-9’s gestationeerd op een militaire basis in de Roemeense gemeente Luna. Zij zorgen voor het onderhoud en de bewaking van de onbemande toestellen en de benodigde verbindingen. Het besturen van de vliegtuigen en verwerking van de verzamelde informatie gebeurt vanaf Vliegbasis Leeuwarden. Daarmee houden zich nog zo’n 100 militairen bezig.
- Nederlandse militairen leveren ook een bijdrage aan diverse hoofdkwartieren en vooruitgeschoven posten van missies. De geüniformeerden zijn individueel uitgezonden naar het Spaanse Rota (European Union Naval Forces), Bahrein (Combined Maritime Forces), Kosovo (European Union Rule of Law Mission in Kosovo) en Qatar (Operation Inherent Resolve).
Operaties/acties binnenland:
- De bewaking van het luchtruim van Nederland gebeurt 24/7 door de luchtgevechtsleiding vanaf Air Operations Control Station Nieuw Milligen. Voor de beveiliging van de hele Benelux wordt gebruikgemaakt van afwisselend Nederlandse en Belgische straaljagers. Op dit moment ligt de taak van deze quick reaction alert bij Nederland.
- Defensie draagt bij aan de opvang van Oekraïense vluchtelingen. Dat gebeurt nu alleen nog op Legerplaats Harskamp in Ede.