Weekoverzicht Defensieoperaties

En wéér begeleidde de marine een Russisch vaartuig op de Noordzee. Net als op 8 oktober ging het om de Soobrazitelny, een oorlogsschip. Een overzicht van Defensieoperaties in de week van 16 tot en met 22 oktober 2024.

Vergroot afbeelding Zwart-witfoto van Russische oorlogsboot op zee.
Het Russische oorlogsschip.

Zr.Ms. Johan de Witt escorteerde de Rus door de Nederlandse exclusieve economische zone. Daarbij zette het ook zijn NH90-maritieme gevechtshelikopters in. Na begeleiding in zuidelijke richting nam het Britse marineschip HMS Tyne de taak over.

Oostvaardersplassen

Militaire drones zijn niet alleen belangrijk in het gevecht. Ook bewijzen ze de natuurstand in Nederland goede diensten. Zo brachten de onbemande toestellen het aantal grote grazers op de Oostvaardersplassen in kaart. Dat gebeurde in opdracht van Staatsbosbeheer. 

Aan de hand van een jaarlijkse telling besluit de natuurorganisatie hoeveel wild er afgeschoten moet worden. Dat gebeurt omdat er in de winter te weinig voedsel is voor alle dieren.

Voorheen gebeurde de telling vanuit een helikopter. Het exacte aantal was op die manier lastig meetbaar. Dit vanwege dubbeltellingen of omdat dieren in moerasgebied moeilijk zichtbaar zijn. De militaire drones maken warmtebeelden, dat maakt de telling veel nauwkeuriger.

Vergroot afbeelding 3 militairen in actie op heuvel.
Militairen in actie tijdens Iron Wolf.

Litouwen

De multinationale ‘battlegroup’ in Litouwen is gereed voor operaties in het hoogste geweldsspectrum. Dat bleek na afloop van certificeringsoefening Iron Wolf. Daarin trainden  Belgische, Duitse, Luxemburgse, Nederlandse, Noorse en Tsjechische militairen uiteenlopende gevechtsscenario’s. Dat gebeurde onder leiding van de Litouwse ‘Iron Wolf’-brigade.

Defensie levert 270 tot 300 militairen aan de vooruitgeschoven aanwezigheid (eFP) van de NAVO in Litouwen. De focus van de enhanced Forward Presence (eFP) ligt op het afschrikken van Rusland om tot agressieve acties over te gaan. Een ander hoofddoel is het geruststellen van de bevolking.

Trainingen Oekraïense militairen

Voor operatie Interflex geven Nederlandse trainers Oekraïense rekruten in het Verenigd Koninkrijk (VK) een basisopleiding. Dat gebeurt op grote schaal. De Oekraïense militairen krijgen onder meer les in tactisch optreden, schieten, wapenkennis en het omgaan met explosieven. Na het 5 weken durende traject vertrekken zij naar het front.

Militairen van de luchtmobiele brigade trainen Oekraïense eenheden in Duitsland. Dat gebeurt onder de vlag van EUMAM. Wapenhandelingen, optreden in verstedelijkt gebied en commandovoering staan hierbij centraal.

16 Nederlandse F-16-gevechtsvliegtuigen doen dienst in het Europese F-16-trainingscentrum in Roemenië. De toestellen zijn bedoeld om onder anderen Oekraïense vliegers op te leiden. In de staf van het opleidingscentrum werken enkele Nederlandse militairen.

Nederland levert militairen voor diverse hoofdkwartieren. Daaronder het NATO Security Assistance and Training for Ukraine (NSATU) in het Duitse Wiesbaden en het European Union Military Assistance Mission in Support of Ukraine (EUMAM) in Brussel. Nederlandse militairen werken ook bij het EUMAN Special Training Command in het Duitse Strausberg en het EUMAM Combined Arms Training Command in het Poolse Żagań. Verder nemen stafofficieren deel aan internationale zogeheten capability coalitions. Die dragen bij aan de doorontwikkeling van de Oekraïense strijdkrachten op de lange termijn.

Veel van het militair materieel dat Nederland en NAVO-bondgenoten naar Oekraïne sturen wordt geleverd via een knooppunt in Polen. Bij deze internationale hub werken ook Nederlandse militairen. Zij zorgen dat onder meer gedoneerde wapens, munitie en andere spullen op de plekken komen waar ze het hardst nodig zijn.

Verder traint Defensiepersoneel Oekraïense militairen om de grote variatie aan gedoneerd materieel goed te gebruiken.

Verdediging NAVO-verdragsgebied

De krijgsmacht stelt schepen, landmachteenheden en vliegtuigen beschikbaar voor de eerste hoofdtaak van Defensie: de bondgenootschappelijke verdediging van het NAVO-verdragsgebied.

Lopende operaties buitenland:

Operaties Irak:

  • In  Erbil werken 5 Nederlandse militairen als adviseur voor de Koerdische strijdkrachten in de strijd tegen ISIS. Zij zijn onderdeel van OIR. Aan het hoofdkwartier van deze missie zijn 3 stafofficieren toegevoegd: 1 in Koeweit en 2 in Bagdad.
  • Het Nederlandse helikopterdetachement dat deelneemt aan de NAVO-missie in Irak (NMI) opereert met 3 Chinook-transporthelikopters vanaf Al Asad Airbase. De toestellen worden ingezet voor bevoorrading en verplaatsing van adviseurs, eenheden en materieel. De eenheid, met een mandaat voor maximaal 120 militairen, ondersteunt ook de tegen Islamitische Staat gerichte operatie Inherent Resolve (OIR).
  • Binnen NMI is verder een eenheid van 11 Luchtmobiele Brigade samen met Spaanse en Poolse eenheden verantwoordelijk voor de force protection. De compagnie, met een mandaat voor maximaal 145 militairen, beveiligt in en rond Bagdad militaire en civiele adviseurs. NMI is bedoeld om de veiligheid en stabiliteit in Irak te versterken en terroristische dreiging te verminderen. Dat gebeurt door het trainen, adviseren en assisteren van de defensie- en veiligheidssector. In de staf werken 5 Nederlandse militairen en 5 adviseurs van Buitenlandse Zaken.
  • NMI wordt geleid door een Nederlandse commandant. Naast de 5 militaire adviseurs zijn er ruim 10 Nederlandse stafofficieren op het hoofdkwartier van NMI werkzaam.
  • Een National Support Element ondersteunt de Nederlandse bijdragen in Bagdad, Erbil en op Al Asad Airbase.

Overige operaties:

  • In het Midden-Oosten werken 11 Nederlandse militairen al langer als waarnemer in de grensgebieden tussen Israël en Libanon en Israël en Syrië. Dit doen ze voor de United Nations Truce Supervision Organization (UNTSO). Een Nederlandse genderadviseur werkt voor de United Nations Interim Force in Lebanon (Unifil) op het hoofdkwartier in het Libanese Naqoura.
  • In Jeruzalem en Ramallah zijn 5 Nederlanders betrokken bij de United States Security Coordinator (USSC). Het gaat om 3 militairen en 2 burgers. De missie richt zich op het professionaliseren van de Palestijnse veiligheidssector. USSC probeert bij te dragen aan de levensvatbaarheid van een stabiele Palestijnse staat. De VS coördineert de missie.
  • Marineschepen Zr.Ms. De Ruyter en Zr.Ms. Van Amstel varen voor de Standing NATO Maritime Group 1. Dit is een van de 4 permanente maritieme reactiemachten van de NAVO. Het vlootverband opereert op de Noordzee, Oostzee en Atlantische Oceaan.
  • Zr.Ms. Holland vaart als stationsschip in het Caribisch gebied. De taken zijn onder meer ondersteuning van de Kustwacht Caribisch Gebied, humanitaire hulverlening en het uitvoeren van antidrugsoperaties.
  • Zr.Ms. Willemstad vaart voor de Standing NATO Mine Countermeasures Group 1. Dit NAVO-vlootverband ruimt onder meer explosieven in de Oostzee.
  • Met 3 Nederlandse MQ-9 Reapers in Roemenië verzamelt de luchtmacht informatie aan de oostflank van het NAVO-gebied. Zo’n 40 militairen zijn met de MQ-9’s gestationeerd op een militaire basis in de Roemeense gemeente Luna. Zij zorgen voor het onderhoud en de bewaking van de onbemande toestellen en de benodigde verbindingen. Het besturen van de vliegtuigen en verwerking van de verzamelde informatie gebeurt vanaf Vliegbasis Leeuwarden. Daarmee houden zich nog zo’n 100 militairen bezig.
  • Nederlandse militairen leveren ook een bijdrage aan diverse hoofdkwartieren en vooruitgeschoven posten van missies. De geüniformeerden zijn individueel uitgezonden naar het Spaanse Rota (European Union Naval Forces), Bahrein (Combined Maritime Forces), Kosovo (European Union Rule of Law Mission in Kosovo) en Qatar (Operation Inherent Resolve).

Operaties/acties binnenland:

  • De EOD vernietigde afgelopen week 53 explosieven. Die zijn verdeeld over het land gevonden.
  • De bewaking van het luchtruim van Nederland gebeurt 24/7 door de luchtgevechtsleiding vanaf Air Operations Control Station Nieuw Milligen. Voor de beveiliging van de hele Benelux wordt gebruikgemaakt van afwisselend Nederlandse en Belgische straaljagers. Op dit moment ligt de taak van deze quick reaction alert bij Nederland.
  • Defensie draagt bij aan de opvang van Oekraïense vluchtelingen. Dat gebeurt nu alleen nog op Legerplaats Harskamp in Ede.