Scania Gryphus-transportvoertuig
De Scania Gryphus is het nieuwe werkpaard van de krijgsmacht. Het neemt die rol sinds eind 2020 geleidelijk over van de iconische DAF 4- en 10-tonners. De Gryphus neemt de transporttaak over van de vrachtwagens die ruim 30 jaar de logistieke ruggengraat vormden van Defensie. In 2026 moeten alle ruim 2.800 nieuwe voertuigen bij de krijgsmachtdelen binnen zijn. Het overgrote deel is voor de landmacht, ruim 2.400.
Het kan dat actuele informatie nog niet is toegevoegd op deze pagina.
Lees ook: Structurele instroom Scania Gryphus-voertuig van start (1 maart 2021)
Kenmerkend voor de Gryphus is dat het een modulair transportsysteem is. Dit betekent dat de ‘kale’ Gryphus de basis vormt en afhankelijk van de taak wordt daar een bepaalde module op geplaatst. Dit is bijvoorbeeld een personeels-, werkplaats-, brandstof-, uitschuifbare commandovoeringsmodule of een gewone vrachtcontainer. Achter de cabine kan ook nog een kraan, aggregaat of reservewiel worden geplaatst.
Flexibel
Dankzij dit systeem zijn de nieuwe transportvoertuigen flexibel inzetbaar. Toch is het niet de bedoeling dat de modules voortdurend switchen. In principe blijven ze bij dezelfde vrachtwagen en wisselen ze alleen als het echt nodig is. Een ander flexibel aspect aan de Gryphus is de pantsercabine. Mocht de situatie daar om vragen dan is de hele cabine te vervangen door een gepantserd exemplaar. De DAF’s hadden losse ballistische beschermingsplaten.
Verbeteringen
Het nieuwe voertuig heeft talloze verbeteringen ten opzichte van de oude 4- en 10-tonners. Naast de veel grotere terreinvaardigheid en het toegenomen motor- en draagvermogen, is (vrijwel) alles moderner en beter. Vergelijk het met de verschillen tussen een personenauto van 30 jaar geleden en 1 van nu. Zo heeft de Gryphus een regensensor, voorruitverwarming en een geautomatiseerde versnellingsbak.
De standaarduitvoering is 4-assig, 11 meter lang en uitgerust met camera’s voor zicht rondom. Ook voldoet de motor aan de laatste milieueisen. Onder meer dankzij AdBlue. Dit is een vloeistof die in de hete uitlaatgassen wordt gespoten. Stikstofoxiden uit de verbranding worden omgezet in elementair stikstof en water. Dit verkleint de schade aan het milieu.
Versies
Er komen 3 verschillende categorieën draagvermogen. De 50 kN (5 tonner met 4-wielaandrijving), 100 kN (10-tonner met 6- of 8-wielaandrijving) en de 150 kN (15-tonner met 6-wielaandrijving).
De 8-wielaangedreven (4-assig) is de zogenoemde high operational-uitvoering. Deze heeft een grotere terreinvaardigheid dan de 6-wielaangedreven low operational-versies (3-assig). Om met een zware last in het terrein te kunnen rijden is een speciaal bewegelijk frame op het chassis gemonteerd. Lading en chassis kunnen hierdoor vrij van elkaar bewegen.
Een beetje een buitenbeentje is de 2-assige uitvoering van het Korps Mariniers en het mobile air operations team (MAOT) van het Defensie Helikopter Commando. Deze heeft minder draagvermogen, maar wel meer waadvermogen, 1,5 meter in plaats van 0,75.
Van de ruim 2.800 nieuwe exemplaren bestaan zo’n 2.500 uit de 8-wiel aangedreven high operational-uitvoering.
Onder meer de luchtmacht gebruikt de kortere en lichtere low operational. Omdat niet met alle voertuigen off-road hoeft te worden gereden. 68 trucks zijn van de 3-assige low operational-AF-versie (air force). Die komen bij de motorpools van de vliegbases. 26 voertuigen uit deze groep kunnen worden ingezet bij ijsbestrijding op start- en rolbanen. Zij hebben de mogelijkheid aan de voorkant een hydraulisch bedienbaar dozerblad te monteren.
Ook wordt de 3-assige low operational gebruikt als lesvoertuig.
Specificaties Scania high operational (100 kN, 8x8)
- aantal: 2.571 (+ 385 pantsercabines)
- lengte: 10,80 meter
- breedte: 2,55 meter
- hoogte: 3,715
- gewicht (leeg): ruim 18.800 kilo
- motor: 6-cilinder lijnmotor, 13 liter, 500 pk bij 1.600 toeren p/min, turbo
- aandrijving: 8x8 (4 assen)
- laadvermogen: maximaal 100 kN
- bemanning: 2
- brandstof: diesel + AdBlue
- tankinhoud: 2 x 200 liter
- SCR-tank: 39 liter
- actieradius: 850 kilometer
- bodemvrijheid: 37 centimeter
- waadvermogen: 0,75 meter (marine 1,5 meter)
- in gebruik bij:
- Koninklijke Landmacht: 2.245
- Koninklijke Marine: 73
- Koninklijke Luchtmacht: 191
- Koninklijke Marechaussee: 2
- Defensie Ondersteuningscommando : 15
- Overig: 20
