Squadrons Vliegbasis Leeuwarden
Vliegbasis Leeuwarden heeft 1 squadron met F-35-gevechtsvliegtuigen. Daarnaast zorgen ondersteunende squadrons voor onderhoud, logistiek en platformtaken als luchtverkeersleiding, meteo, bewaking en brandweer.
322 Squadron
Het F-35-squadron op Leeuwarden is 322 Squadron. Het squadron bereikte eind 2021 de Initial Operational Capable status. Vanaf dat moment heeft het squadron een zogenoemde Quick Reaction Force taak.
322 Squadron leidt gevechtsvliegers en officieren van ondersteunende diensten op tot wapeninstructeur en ontwikkelt tactieken voor het wapensysteem van de F-35. Het squadron test en evalueert ook operaties van het gevechtsvliegtuig en zorgt het dat squadrons volgens dezelfde afspraken werken. Het squadron beschikt over een eigen testafdeling en werkt nauw samen met 312 Squadron op Vliegbasis Volkel.
322 Squadron is daarmee een kenniscentrum voor tactische gevechtsvliegoperaties in binnen- en buitenland.
Kenniscentrum
Voorgedragen vliegers en officieren van ondersteunende diensten volgen bij 322 Squadron de Fighter Weapons Instructor Training (FWIT). Dit is een training en scholing van wapeninstructeurs. De internationale opleiding duurt 6 maanden. Deelnemers zijn de Belgische, Deense, Nederlandse, Noorse, en Portugese luchtmacht, de zogeheten European Participating Air Forces (EPAF).
Geschiedenis
322 Squadron is 12 juni 1943 in Engeland opgericht. Het heette toen 322 Dutch Squadron Royal Air Force. De vliegers waren Nederlanders die naar Engeland waren gevlucht. 322 Squadron nam onder andere deel aan de Slag om Arnhem en de luchtgevechten om de corridor in Brabant.
322 Squadron nam eind 2014 de taken van 323 Squadron over. Dit squadron was voor de introductie van de F-35 verplaatst naar Edwards Air Force Base in Californië (Verenigde Staten). Het was daar verantwoordelijk voor de operationele test- en evaluatiefase van de F-35.
Polly Grey
Op het embleem van het squadron staat de mascotte van het squadron: Polly Grey, een grijze roodstaartpapegaai. De allereerste Polly Grey werd tijdens de Tweede Wereldoorlog door een squadronvlieger gekocht in London.
323 squadron
Het 323 Air Combat Development Centre (ACDC) is het kenniscentrum van het Air Combat Command (ACC). Het 323 ACDC ontwikkelt, test en traint tactieken, procedures en concepten met de wapensystemen van het ACC.
Eind 2014 is het 323 squadron tijdelijk verhuisd naar Edwards Air Force Base in Californië (Verenigde Staten). Het squadron was daar betrokken bij de operationele test- en evaluatiefase van de F-35. Momenteel is nog een kleine eenheid van het 323 ACDC aanwezig in de Verenigde Staten.
Het 323 ACDC organiseert ook bekende trainingen, zoals Frisian Flag en de Weapons Instructor Course.
Geschiedenis
De wieg van 323 Squadron stond op Vliegbasis Twenthe, toen daar in 1948 de eerste Gloster Meteors Mk4-jachtvliegtuigen binnenkwamen. Ze werden ingedeeld bij de Jachtvliegschool. Het besluit om voor deze nieuwe straalvliegtuigen 323 als jachtvliegsquadron op te richten werd 15 november 1948 definitief.
Naar Leeuwarden
Jachtvliegers van de Jachtvliegschool werden klaargestoomd voor de Meteor, en voor hun verhuizing naar Vliegbasis Leeuwarden. Op 28 januari 1949 werden de eerste 8 Meteors overgevlogen. Leeuwarden werd zo de eerste operationele vliegbasis van Nederland die over straaljagers beschikte.
306 Squadron
Inlichtingenproducten verwerken, exploiteren en verspreiden. Dat doen de beeldanalisten en inlichtingenanalisten van 306 Squadron door de zogeheten PED-cell (processing, exploitation and dissemination). Dit gebeurt zo zorgvuldig mogelijk om burgerslachtoffers en nevenschade te voorkomen. PED-cell ondersteunde de afgelopen jaren missies in Afghanistan (Resolute Support) en Midden-Oosten (Inherent Resolve) .
Het opdoen van ervaring met PED-capaciteit bij 306 Squadron vormt de opmaat voor de komst van onbemande MQ-9 Reaper. Vanaf 2022 beschikt de luchtmacht over deze onbemande vliegtuigen.
306 Squadron werd oorspronkelijk in 1953 opgericht als fotoverkenningseenheid. Het was in de jaren ‘90 onder meer actief tijdens de oorlog in voormalig Joegoslavië. Later was de eenheid belast met opleiding van piloten. Het squadron werd in 2010 gedeactiveerd en in september 2018 heropgericht.
Ondersteunende squadrons
Vliegbasis Leeuwarden heeft 2 ondersteunende squadrons: 921 en 922 Squadron.
921 Squadron
921 Squadron is verantwoordelijk voor het onderhoud van transportmiddelen, mechanische gronduitrusting, communicatie- en informatiesystemen (CIS), elektronische grondapparatuur en de logistieke ondersteuning op Vliegbasis Leeuwarden. Het verzorgt bijvoorbeeld de brandstoftoevoer en het transport op de vliegbasis. Bij grote oefeningen of een uitzending naar een crisisgebied tankt 921 Squadron bijvoorbeeld vliegtuigen af. Ook regelt het opslag, transport en montage van wapens en munitie.
922 Squadron
922 Squadron vervult platformtaken zoals luchtverkeersbeveiliging en meteorologie. Voordat vliegers de lucht in gaan geeft het squadron bijvoorbeeld een uitvoerige briefing over de weercondities tijdens de vlucht. Verder zorgt het squadron voor brandweer en de bewaking van onder meer de vliegbasis en de F-35–gevechtsvliegtuigen. Ook voor uitgezonden eenheden levert het pelotons om mensen en materieel in het missiegebied te bewaken.
