Wet voor versterken, beschermen en op de kaart zetten van defensie-industrie
Defensie wil de Nederlandse defensie-industrie versterken, beschermen en internationaal op de kaart zetten. Defensie werkt daarom samen met het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) aan een wet die dit mogelijk maakt. Het wetsvoorstel staat vanaf 1 juli tot 1 september open voor raadpleging, een zogenoemde internetconsultatie.
De wet bestaat uit 3 onderdelen: een sectorale investeringstoets, een geschiktheidsverklaring en een marktordening.
De sectorale investeringstoets voorkomt dat fusies, overnames en investeringen in leveranciers tot risico’s leiden voor de inzet van de krijgsmacht. Hiermee beschermt de overheid de Nederlandse defensie- industrie. Deze nieuwe wet is een logische vervolgstap op eerdere sectorale wetten over onder meer telecom, gas en elektriciteit. Ook die beschermen de vitale infrastructuur in Nederland.
Ongewenste inmenging
Daarnaast gaat de overheid geschiktheidsverklaringen afgeven aan Nederlandse bedrijven die mee willen dingen naar opdrachten in het buitenland. De firma’s worden onder meer gescreend op ongewenste inmenging van andere landen in hun managementstructuur. Dat draagt bij aan het beter internationaal positioneren van de Nederlandse defensie- en veiligheidsindustrie.
Aanwijzingen aan bedrijven
Verder willen de ministeries de defensie-industrie versterken door marktordening. De ministers van Defensie en EZK krijgen de mogelijkheid om aanwijzingen te geven aan bedrijven. Die gaan dan bijvoorbeeld over de productie en instandhouding van materieel of de samenwerking met onder meer kennisinstellingen. Marktordening biedt ook een juridische basis om de toelevering van defensiematerieel te garanderen. De ministeries willen hiermee de defensie-industrie sneller laten opschalen.
Marktordening in de Europese Unie
Marktordening past binnen de Europese ontwikkelingen. Ook de Europese Unie werkt namelijk aan een verordening hierover. Daarin zitten onderdelen die vergelijkbaar zijn met het wetsvoorstel van Defensie. Denk aan het sturen op strategische voorraden, de bevoorradingsketen en het opschalen van productiecapaciteit. Verder hebben ook andere Europese en bondgenootschappelijke landen onderdelen van marktordening in hun wetgeving. Het gaat daarbij om Canada, Finland, Frankrijk en de Verenigde Staten.
Het wetsvoorstel maakt onderdeel van een actieplan voor het opschalen van de productie en levering van militair materieel.
Na de internetconsultatie gaat het wetsvoorstel voor advies naar de Raad van State. Daarna wordt het voorstel behandeld in de Tweede Kamer.