Weekoverzicht Defensieoperaties

De Explosieven Opruimingsdienst Defensie (EOD) heeft een Britse vliegtuigbom uit de Tweede Wereldoorlog onschadelijk gemaakt. De 1000-ponder lag op landgoed Marquette in Heemskerk. Het projectiel werd 2 weken eerder gevonden tijdens de aanleg van een moestuin. Een overzicht van Defensieoperaties in de week van 26 juni tot en met 2 juli 2024.

De EOD had een behoorlijke klus aan de bom. Na het ontdekken ervan moest eerst grondwater worden weggepompt. Daarna is de 1000-ponder zoveel mogelijk blootgelegd, gestabiliseerd en vervolgens is er een terp overheen gebouwd. Die moest bij een eventuele ontploffing de scherven tegenhouden. Gisterochtend verwijderde de EOD de ontsteker en bracht het gevaarte naar de duinen bij Castricum. Daar is de bom onder een dikke laag zand tot ontploffing gebracht.

De EOD vernietigde afgelopen week nog 25 explosieven, die verdeeld over het land zijn gevonden.

Litouwen

Een veilige doorgang maken, zodat de infanterie verder kon met het gevecht. Dat was afgelopen week de opdracht aan de pantsergenie van de enhanced Forward Presence in Litouwen. Die vernietigde met explosieven verschillende hindernissen.

De militairen doorbraken onder meer een mijnenveld en een tankgracht met een zogeheten Bangalore-torpedo. Onder dekking bewogen ze zich naar voren om de explosieven te plaatsen. Eenmaal terug op een veilige positie volgde de ontploffing.

Nederland draagt in Litouwen sinds 2017 bij aan de vooruitgeschoven aanwezigheid (enhanced Forward Presence) van de NAVO. Defensie levert momenteel 270 tot 300 militairen. De internationale troepenmacht is in het land om te laten zien dat de NAVO hier paraat staat en solidair is met de Litouwse bevolking.

Trainingen Oekraïense militairen

Binnen operatie Interflex geven Nederlandse trainers Oekraïense rekruten in het Verenigd Koninkrijk een basisopleiding. Dat gebeurt op grote schaal. De Oekraïense militairen krijgen onder meer les in tactisch optreden, schieten, wapenkennis en het omgaan met explosieven. Na het 5 weken durende traject vertrekken zij naar het front.

14 Nederlandse F-16-gevechtsvliegtuigen doen dienst in het F-16-trainingscentrum in Roemenië. De toestellen zijn bedoeld om Oekraïense en Roemeense vliegers op te leiden.

Zo’n 150 militairen van de luchtmobiele brigade trainen Oekraïense eenheden in Duitsland. Dat gebeurt onder de vlag van de Europese trainingsmissie EUMAM. Wapenhandelingen, optreden in verstedelijkt gebied en commandovoering staan hierbij centraal. Defensie levert voor EUMAM 1 officier aan het hoofdkwartier in Brussel. Voor de missie werken verder 6 militairen bij het Special Training Command in het Duitse Strausberg en 1 in het Poolse Żagań. Deze officier werkt bij het Combined Arms Training Command.

Daarnaast levert Nederland enkele militairen voor het hoofdkwartier van de Amerikaans geleide Security Assistance Group Ukraine (SAG-U) en voor het International Donor Coordination Centre (IDCC) in het Duitse Wiesbaden. Hierbij wordt samengewerkt met vooruitgeschoven logistieke werklocaties in het Poolse Rzeszów, waar ook enkele Nederlandse militairen werken.

Verdediging NAVO-verdragsgebied

De krijgsmacht stelt schepen, landmachteenheden en vliegtuigen beschikbaar voor de eerste hoofdtaak van Defensie: bondgenootschappelijke verdediging van het NAVO-verdragsgebied.

Lopende operaties buitenland:

  • In Irak opereert een maximaal 120-koppig helikopterdetachement vanaf Al Asad Airbase met 3 Chinook-transporthelikopters. Het luchtmachtdetachement ondersteunt de NAVO-missie in Irak (NMI) en de tegen de Islamitische Staat gerichte Operatie Inherent Resolve (OIR). De Chinooks worden ingezet voor bevoorrading en verplaatsing van adviseurs, eenheden en materieel.
  • Verder is in Irak een maximaal 145-koppige eenheid van 11 Luchtmobiele Brigade samen met Spanje verantwoordelijk voor de force protection binnen de NMI. De compagnie beveiligt in en rond Bagdad militaire en civiele adviseurs. NMI is bedoeld om de veiligheid en stabiliteit in Irak te versterken en terroristische dreiging te verminderen. Dat gebeurt door het trainen, adviseren en assisteren van de defensie- en veiligheidssector. In de staf werken 5 Nederlandse militairen en 5 medewerkers van Buitenlandse Zaken als adviseur.
  • In het Iraakse Erbil werken nog 5 Nederlandse militairen als adviseur voor de Koerdische strijdkrachten in de strijd tegen ISIS. Zij zijn onderdeel van OIR. Aan het hoofdkwartier van deze missie zijn 3 stafofficieren toegevoegd: 1 in Koeweit en 2 in Bagdad. Een National Support Element ondersteunt de Nederlandse bijdragen in Bagdad, Erbil en op Al Asad Airbase.
  • NMI wordt geleid door een Nederlandse commandant. Naast de 5 militaire adviseurs zijn er ruim 10 Nederlandse stafofficieren op het hoofdkwartier van NMI werkzaam.
  • In het Midden-Oosten werken 10 Nederlandse militairen al langer als waarnemer in de grensgebieden tussen Israël en Libanon en Israël en Syrië. Dit doen ze voor de United Nations Truce Supervision Organization (UNTSO). Voor UNTSO zijn nog 2 militairen geplaatst op het hoofdkwartier in Jeruzalem. Een Nederlandse genderadviseur werkt voor de United Nations Interim Force in Lebanon (Unifil) op het hoofdkwartier in het Libanese Naqoura.
  • In Jeruzalem en Ramallah zijn 4 Nederlanders betrokken bij de United States Security Coordinator (USSC). Het gaat om 2 burgers en 2 militairen. De missie richt zich op het professionaliseren van de Palestijnse veiligheidssector. USSC probeert bij te dragen aan de levensvatbaarheid van een stabiele Palestijnse staat. De VS coördineert de missie.
Vergroot afbeelding Archieffoto van Zr.Ms. Karel Doorman.
Archieffoto van Zr.Ms. Karel Doorman.
  • In de Rode Zee is Zr.Ms. Karel Doorman ingezet voor operatie Aspides. Deze heeft als doel de veiligheid en vrije doorvaart in het gebied te bevorderen. De Rode Zee is namelijk een cruciale scheepvaartroute tussen het Suezkanaal en de Indische Oceaan. Houthi-rebellen bestrijden er koopvaardijschepen met raketten en drones.

De Karel Doorman voorziet de internationale militaire vloot die deze schepen begeleidt van brandstof. Ook biedt het logistieke ondersteuningsschip medische capaciteit. Defensie draagt verder met 2 stafofficieren bij aan de door de Verenigde Staten geleide operatie Prosperity Guardian. Die heeft hetzelfde doel als Aspides.  Verder levert Nederland een Force Commander en een staf aan het hoofdkwartier van Aspides.

  • Zr.Ms. Groningen vaart als stationsschip in het Caribisch gebied. De taken zijn onder meer ondersteuning van de Kustwacht Caribisch Gebied, humanitaire hulverlening en het uitvoeren van antidrugsoperaties.
  • Een ongeveer 150-koppige compagnie mariniers levert in Bosnië en Herzegovina een bijdrage aan de EU-missie EUFOR Althea. De eenheid heeft meerdere taken: van patrouilles tot ‘crowd and riot control’, en als snelle reactie-eenheid om ergens in het land steun te verlenen. Ook werken 6 Nederlandse stafofficieren en een inlichtingenteam in het land. Zij leveren een bijdrage aan het hoofdkwartier van EUFOR Althea, om de missie goed aan te sturen.
  • Met 3 Nederlandse MQ-9 Reapers in Roemenië verzamelt de luchtmacht informatie aan de oostflank van het NAVO-gebied. Zo’n 40 militairen zijn met de MQ-9’s gestationeerd op een militaire basis in de Roemeense gemeente Luna. Zij zorgen voor het onderhoud en de bewaking van de onbemande toestellen en de benodigde verbindingen. Het besturen van de vliegtuigen en verwerking van de verzamelde informatie gebeurt vanaf Vliegbasis Leeuwarden. Daarmee houden zich nog zo’n 100 militairen mee bezig.
  • België en Nederland voeren het commando over de European Maritime Awareness in the Strait of Hormuz (EMASoH). De missie richt zich op het verminderen van de spanningen in de Golfregio. Door een beeld op te bouwen van wat er gebeurt, draagt de operatie ook bij aan een veilige doorvaart voor civiele schepen.
  • Nederlandse militairen leveren ook een bijdrage aan diverse hoofdkwartieren en vooruitgeschoven posten van missies. De geüniformeerden zijn individueel uitgezonden naar het Spaanse Rota (European Union Naval Forces), Bahrein (Combined Maritime Forces), Kosovo (European Union Rule of Law Mission in Kosovo) en Qatar (Operation Inherent Resolve).

Operaties/acties binnenland:

  • De bewaking van het luchtruim van Nederland gebeurt 24/7 door de luchtgevechtsleiding vanaf Air Operations Control Station Nieuw Milligen. Voor de beveiliging van de hele Benelux wordt gebruikgemaakt van afwisselend Nederlandse en Belgische straaljagers. Op dit moment ligt de taak bij België.
  • Vanwege het conflict tussen Hamas en Israël staat voor humanitaire hulp of eventuele evacuaties een luchtmachtdetachement paraat in Nederland. Dat geldt ook voor eenheden van de mariniers en de luchtmobiele brigade.
  • Defensie draagt bij aan de opvang van Oekraïense en Afghaanse vluchtelingen en asielzoekers uit andere landen. Dat gebeurt in Zeist en op Legerplaats Harskamp in Ede. 
  • Defensie heeft met een duikteam militaire bijstand verleend aan een strafrechtelijk onderzoek. Daarvoor is een als vermist geregistreerd voertuig opgespoord en geborgen. Er bevonden zich geen personen meer in de auto.