Weekoverzicht Defensieoperaties
Twee digitale rechercheurs van de marechaussee zijn teruggekeerd uit Oekraïne. Zij deden daar sinds medio november onderzoek naar mogelijke oorlogsmisdaden. Dat gebeurde onder de vlag van het Internationaal Strafhof. Een overzicht van Defensieoperaties in de week van 11 tot en met 17 december 2024.
De werkzaamheden bestonden uit het veiligstellen van gegevens uit inbeslaggenomen digitale middelen. Die waren aangetroffen op ‘crime scenes’. De forensische experts leveren zo een bijdrage aan de strafrechtelijke vervolging van daders van oorlogsmisdrijven. Deze mogen volgens het kabinet niet onbestraft blijven.
Het was sinds mei 2022 voor de vijfde keer dat marechaussees voor dit doel in Oekraïne waren. Ook dit keer gebeurde dat op verzoek van het door oorlog geteisterde land.
Minister-president bij F-35-detachement in Estland
Premier Dick Schoof bezocht het F-35-detachement op Vliegbasis Ämari in Estland. De toestellen bewaken vanaf hier het luchtruim aan de oostgrens van het NAVO-verdragsgebied.
“Hier aan de grens met Rusland is de dreiging letterlijk heel dichtbij”, zei Schoof. Volgens hem doen de Nederlandse militairen ongelofelijk belangrijk werk. “Voor de veiligheid van de mensen hier, maar ook voor de veiligheid van Nederland. Ik ben hen daar heel dankbaar voor.”
Het luchtmachtdetachement bestaat uit 4 toestellen en zo’n 90 tot 150 militairen.
Trainingen Oekraïense militairen
Voor operatie Interflex geven Nederlandse trainers Oekraïense rekruten een basisopleiding in het Verenigd Koninkrijk. Dat gebeurt op grote schaal. De Oekraïense militairen krijgen onder meer les in tactisch optreden, schieten, wapenkennis en het omgaan met explosieven. Na het 5 weken durende traject vertrekken zij naar het front.
18 Nederlandse F-16-gevechtsvliegtuigen doen dienst in het Europese F-16-trainingscentrum in Roemenië. De toestellen zijn bedoeld om onder anderen Oekraïense vliegers op te leiden. In de staf van het opleidingscentrum werken enkele Nederlandse militairen.
Militairen van 11 Luchtmobiele Brigade trainen Oekraïense eenheden in Duitsland. Dat gebeurt onder de vlag van EU Military Assistence Mission in support of Ukraine (EUMAM). Wapenhandelingen, optreden in verstedelijkt gebied en commandovoering staan hierbij centraal.
Nederland levert militairen voor diverse hoofdkwartieren. Daaronder het NATO Security Assistance and Training for Ukraine (NSATU) in het Duitse Wiesbaden en EUMAM in Brussel. Nederlandse militairen werken ook bij het EUMAM Special Training Command in het Duitse Strausberg en het EUMAM Combined Arms Training Command in het Poolse Żagań. Verder nemen stafofficieren deel aan internationale zogeheten capability coalitions. Die dragen bij aan de doorontwikkeling van de Oekraïense strijdkrachten op de lange termijn.
Veel van het militair materieel dat Nederland en NAVO-bondgenoten naar Oekraïne sturen, wordt geleverd via een knooppunt in Polen. Bij deze internationale hub werken ook Nederlandse militairen. Zij zorgen dat onder meer gedoneerde wapens, munitie en andere spullen op de plekken komen waar ze het hardst nodig zijn.
Verder traint defensiepersoneel Oekraïense militairen om de grote variatie aan gedoneerd materieel goed te gebruiken. Dat doen ze bijvoorbeeld in Zeebrugge. Daar leert het defensiepersoneel toekomstige Oekraïense scheepsbemanningen te opereren met de nog over te dragen mijnenjagers die Nederland heeft toegezegd
Lopende operaties buitenland
Operaties Irak:
Een Nederlandse militair van de NAVO-missie in Irak (NMI) raakte gewond bij een oefening. Zijn situatie is stabiel. (Zie nieuwsbericht.)
De Vaste Commissie voor Defensie was in Irak. De parlementariërs lieten zich bij de Nederlandse eenheden bijpraten over de laatste ontwikkelingen binnen NMI. De missie is bedoeld om de veiligheid en stabiliteit in Irak te versterken en terroristische dreiging te verminderen. Dat gebeurt door het trainen, adviseren en assisteren van de defensie- en veiligheidssector.
- NMI wordt geleid door een Nederlandse commandant. Naast de 5 militaire adviseurs werken 10 Nederlandse stafofficieren op het hoofdkwartier.
- Het Nederlandse helikopterdetachement dat deelneemt aan NMI opereert met 3 Chinook-transporthelikopters vanaf Al Asad Airbase. De toestellen worden ingezet voor bevoorrading en verplaatsing van adviseurs, eenheden en materieel. De eenheid, met een mandaat voor maximaal 120 militairen, ondersteunt ook de tegen Islamitische Staat gerichte operatie Inherent Resolve (OIR).
- Binnen NMI is verder een eenheid van 11 Luchtmobiele Brigade samen met Spaanse en Poolse eenheden verantwoordelijk voor de force protection. De compagnie, met een mandaat voor maximaal 145 militairen, beveiligt in en rond Bagdad militaire en civiele adviseurs.
- In Erbil werken 5 Nederlandse militairen als adviseur voor de Koerdische strijdkrachten in de strijd tegen ISIS. Zij zijn onderdeel van OIR. Op het hoofdkwartier van deze missie werken 3 stafofficieren: 1 in Koeweit en 2 in Bagdad.
- Een National Support Element ondersteunt de Nederlandse bijdragen in Bagdad, Erbil en op Al Asad Airbase.
Overige operaties:
- In het Midden-Oosten werken 11 Nederlandse militairen al langer als waarnemer in de grensgebieden tussen Israël en Libanon en Israël en Syrië. Dit doen ze voor de United Nations Truce Supervision Organization (UNTSO). Een Nederlandse genderadviseur werkt voor de United Nations Interim Force in Lebanon (Unifil) op het hoofdkwartier in het Libanese Naqoura.
- Defensie levert 270 tot 300 militairen aan de vooruitgeschoven aanwezigheid (eFP) van de NAVO in Litouwen. De focus van de eFP ligt op het afschrikken van Rusland, zodat het land niet overgaat tot agressieve acties. Een ander hoofddoel is het geruststellen van de bevolking. Commandant Landstrijdkrachten luitenant-generaal Jan Swillens en zijn Duits collega Alfons Mais bezochten de troepen. Beiden lieten zich informeren over de laatste stand van zaken binnen de eFP.
- In Jeruzalem en Ramallah zijn 6 Nederlanders betrokken bij de United States Security Coordinator (USSC). Het gaat om 4 militairen en 2 burgers. De missie richt zich op het professionaliseren van de Palestijnse veiligheidssector. USSC probeert bij te dragen aan de levensvatbaarheid van een stabiele Palestijnse staat. De Verenigde Staten coördineert de missie.
- Met 3 Nederlandse MQ-9 Reapers in Roemenië verzamelt de luchtmacht informatie aan de oostflank van het NAVO-gebied. Zo’n 40 militairen zijn met de MQ-9’s gestationeerd op een militaire basis in de Roemeense gemeente Luna. Zij zorgen voor het onderhoud en de bewaking van de onbemande toestellen en de benodigde verbindingen. Het besturen van de vliegtuigen en verwerking van de verzamelde informatie gebeurt vanaf Vliegbasis Leeuwarden. Daarmee houden zich nog zo’n 100 militairen bezig.
- Een aantal stafofficieren en een klein team van het National Support Element leveren in Bosnië en Herzegovina een bijdrage aan het hoofdkwartier van EUFOR Althea.
- Nederlandse militairen leveren ook een bijdrage aan diverse hoofdkwartieren en vooruitgeschoven posten van missies. De geüniformeerden zijn individueel uitgezonden naar het Spaanse Rota (European Union Naval Forces), Bahrein (Combined Maritime Forces), Kosovo (European Union Rule of Law Mission in Kosovo) en Qatar (Operation Inherent Resolve).
Operaties/acties binnenland:
- De Explosieven Opruimingsdienst Defensie vernietigde 19 explosieven. Ze zijn verdeeld over het land gevonden.
- De bewaking van het luchtruim van Nederland gebeurt 24/7 door de luchtgevechtsleiding vanaf Air Operations Control Station Nieuw Milligen. Voor de beveiliging van de hele Benelux wordt gebruikgemaakt van afwisselend Nederlandse en Belgische straaljagers. Op dit moment ligt de taak van deze quick reaction alert bij Nederland.
- Defensie draagt bij aan de opvang van Oekraïense vluchtelingen. Dat gebeurt nu alleen nog op Legerplaats Harskamp in Ede.
Dit is het laatste Weekoverzicht Defensieoperaties van 2024. De volgende editie verschijnt op 8 januari.