Speech minister van Defensie Kajsa Ollongren bij Veteranendag 2024

Toespraak | 29-06-2024

Majesteit, Ridders der Militaire Willems-Orde, geachte aanwezigen, en natuurlijk: beste veteranen,

Vandaag vieren we de 20e editie van Veteranendag. De dag waarop we de vlag uitsteken voor onze veteranen, onze trots uiten en erkenning en waardering voor hen uitspreken.

Wat mij betreft, verdienen zij die niet alleen vandaag, maar het hele jaar door. Want onze veteranen hebben zich ingezet voor iets dat groter is dan zijzelf. Zij dienden Nederland onder oorlogsomstandigheden of namen deel aan vredesmissies en stonden op voor de vrede en veiligheid van anderen.

Moeilijk, onbaatzuchtig werk dat ons respect verdient – altijd. Temeer daar de onrust in de wereld toeneemt. We hebben onze militairen hard nodig.

80 jaar na D-Day staat de vrijheid in Europa opnieuw onder druk. De helden van toen dragen het stokje over aan de volgende generatie. Om onze zwaarbevochten vrijheid te koesteren, te beschermen en ervoor op te staan. Veteranen zoals u kennen de waarde van vrede, vrijheid en veiligheid. U hebt allen uw eigen verhaal, uw eigen unieke ervaring.

Nu de dreiging ook voor Nederland en haar partners en bondgenoten toeneemt, gaat het naast erkenning en waardering ook om lering. Lering trekken uit het verleden, lering trekken uit de oorlogen om ons heen. Daar hebben we iedereen bij nodig.

Aan u vraag ik: blijf uw verhalen vertellen, zodat alle Nederlanders ze horen. Niet alleen vandaag, maar ook morgen.

Ondanks bijna 80 jaar vrede is het essentieel dat iedere Nederlander weet wat oorlog is. Om weerbaarder te worden. Om – nu de dreiging groeit – ten volle te beseffen dat ook onze vrijheid en veiligheid niet vanzelfsprekend zijn.

Beste veteranen, aangetreden militairen uit 12 missies,

U vormt onze krijgsmacht. Al uw verhalen zijn uniek. Uw werk doet ertoe, meer dan we 80 jaar lang gewend waren. Een mensenleven later – 80 jaar na de Tweede Wereldoorlog – is de vrede in Europa opnieuw in gevaar. De samenleving moet schouder aan schouder staan met onze veteranen, van hen leren, zich door hen laten inspireren.

Onze vrijheid, democratie en internationale rechtsorde zijn het beschermen waard. Daarbij is het essentieel onze 360 graden blik te behouden. Van Oekraïne tot de Sahel. Van de Noordzee tot de Indo-Pacific.

Dames en heren,

Graag richt ik me tot 6 decorandi in het bijzonder. Allereerst uw aandacht voor:

• de heer Van Amsterdam;
• de heer Van Beelen; en
• de heer De Hek.

U bent allen geboren tijdens de Tweede Wereldoorlog. Tijdens uw dienstplicht werd u uitgezonden naar Nieuw-Guinea.

Meneer Van Amsterdam, u was chauffeur en vervoerde, naast de kolonel, soms krijgsgevangenen.

Meneer Van Beelen, u liep patrouilles en zocht wekenlang naar een vermiste marinier.

Meneer De Hek, met een beperkte geneeskundige opleiding verpleegde u mensen met soms zeer ernstige aandoeningen.

U heeft allen bijgedragen aan de stabiliteit en veiligheid in een regio die toen zeer turbulent was. Om uw inzet te eren ontvangt u zo meteen het Nieuw-Guinea Herinneringskruis.

Ik ga verder naar de heer Antoine Damen.

Meneer Damen, u ontvangt vandaag het Draaginsigne Gewonden.

Het komt u toe. In 1979 bracht u in Libanon zowel fysiek als mentaal een groot offer. Uw fysieke wonden heelden, maar de mentale wonden bleven en kwamen na uw pensioen hard terug. Tot op de dag van vandaag onderhoudt u contact met de moeder van de kameraad die u verloor.

Laat deze onderscheiding een symbool zijn voor de erkenning die u toekomt en een hulpmiddel bij uw verwerking.

Dan ga ik naar Majoor Danny Wolff.

U ontvangt zo meteen een bijzondere Herinneringsmedaille Internationale Missies voor de 6x dat u op uitzending ging: naar Mali, 3x Afghanistan, Cyprus en UNTSO, Israël. Uw eerste missie in Afghanistan had de meeste impact. In Tarin Kowt had u de zware taak search, eerste hulp en triage toe te passen bij de geneeskundige ondersteuning. U zag onnoemelijk veel leed en stond voor zware dilemma’s. Na een diep dal voor u en uw gezin bent u er naar eigen zeggen ‘als mens sterker uit gekomen’. Dat is een prachtige constatering. U bent nog in actieve dienst en ik wens u en uw thuisfront alle goeds.

Als laatste sta ik graag stil bij de onvoorwaardelijke inzet van het thuisfront van onze veteranen.

De Zilveren Anjer die daarvoor symbool staat, reiken we dit jaar uit aan de heer Patrick Brokken, echtgenoot van sergeant der eerste klasse, militair verpleegkundige, Vania Brokken-Van der Meij.

Meneer Brokken,

Uw vrouw was de afgelopen 6 jaar 3x op missie. U bent degene die zich vaak heeft aangepast voor haar werk. U bent bij thuiskomst de uitlaatklep, altijd de rots in de branding. Samen kunt u de wereld aan. Zonder uw steun kan uw vrouw haar belangrijke werk niet doen. Ik wil u – en via u alle partners, kinderen, familie en vrienden van onze veteranen – van harte bedanken voor uw grote bijdrage.

Dames en heren,

Aandacht voor veteranen is een voortdurende missie, waaraan ik als minister 2,5 jaar heb mogen bijdragen. Ik heb verhalen gehoord die mij diep raken. Ik heb mensen ontmoet – helden – die grote offers hebben gebracht. Het was een eer en een voorrecht uw minister te mogen zijn.

Veteranen, aangetreden militairen, dames en heren, jongens en meisjes,

Graag ga ik over tot de uitreiking. Paradecommandant, wilt u het geheel in de houding zetten, zodat mijn adjudant de beschikking kan voorlezen.