Extra miljoenen voor Defensie vanwege verder verslechterende veiligheidssituatie
Hoe worden de extra miljoenen voor Defensie besteed? Dat hebben minister Ruben Brekelmans en staatssecretaris Gijs Tuinman de Kamer vandaag laten weten. Het aanvullende budget is afgelopen september bekend gemaakt, tijdens de presentatie van de Miljoenennota 2025. Het aanvullende bedrag bedraagt €716 miljoen voor Defensie en komt bovenop de investeringen van €2,4 miljard uit het Hoofdlijnenakkoord en de Defensienota 2024.
Hiermee brengt het kabinet de defensie-uitgaven in lijn met de NAVO 2%-norm. De afgelopen maanden is de veiligheidssituatie verder verslechterd. Denk aan de escalatie van de Russische agressie in Oekraïne, sterk oplaaiende conflicten in het Midden-Oosten en toenemende acties op het gebied van hybride oorlogsvoering. Ook de verregaande samenwerking tussen Rusland, China, Iran en Noord-Korea vormt een bedreiging voor de Europese veiligheid.
Deze ontwikkelingen benadrukken de noodzaak van een sterke en slimme krijgsmacht. Eén die de afschrikkende werking van de NAVO versterkt. Dit om nieuwe conflicten en escalatie te voorkomen en indien nodig het gevecht langdurig vol te houden. Daarom heeft het kabinet besloten om verder te investeren in de krijgsmacht.
Lucht- en raketverdediging
Defensie gaat daarom aanvullende Patriot- en Nasams-lanceerinstallaties met munitie en radarsystemen aanschaffen. En voor de multifunctionele ondersteuningsvaartuigen worden extra lanceerinstallaties, luchtdoelraketten en apparatuur voor elektronische oorlogsvoering gekocht. Defensie versterkt daarnaast het Caribisch gebied met onder meer draagbare luchtverdedigingssystemen en systemen die drones kunnen detecteren.
Brekelmans: ‘‘Een robuuste en gelaagde luchtverdediging is essentieel voor onze veiligheid. We zien dagelijks in Oekraïne en het Midden-Oosten dat het letterlijk levens redt. Ook is meer nodig om de infrastructuur van onszelf en onze bondgenoten te beschermen tegen moderne drones en raketten. Defensie investeert daarom hierin structureel €105 miljoen extra.’’
Innovatie en digitale transformatie
Extra geld gaat ook naar innovatie en digitale transformatie. Recente conflicten tonen een sterke digitalisering van oorlogsvoering. Daaraan liggen technologieën zoals kunstmatige intelligentie ten grondslag. Om de tegenstander een stap voor te blijven, investeert Defensie hier structureel €117 miljoen in. Het betreft onder meer de integratie van geavanceerde technologieën in elektronische oorlogsvoering en communicatie- en informatiesystemen. Dat stelt de krijgsmacht in staat effectiever te opereren, ‘real-time’ inlichtingen te verzamelen en sneller beslissingen te nemen op het gevechtsveld. De extra investeringen bevorderen ook de informatie-uitwisseling met bondgenoten. Die zijn zo in staat gecoördineerder op te treden en sneller te reageren op dreigingen.
Innovatie vormt integraal onderdeel van alle investeringsmaatregelen. Aanvullend op de Defensienota 2024 wordt hieraan €7,5 miljoen toegewezen.
Langer inzetbaar
Defensie investeert verder structureel zo’n €343 miljoen in onder meer voorraden, mensen, materieel. Dat is nodig om het gevecht vol te houden. “De oorlog in Oekraïne laat zien hoe snel bijvoorbeeld munitie wordt verbruikt. Deze voorraden zijn doorslaggevend voor de operationele gereedheid en effectiviteit van strijdkrachten”, aldus Tuinman. “Het is essentieel om in te kunnen spelen op onvoorspelbare situaties, waarbij snelle herbevoorrading cruciaal is.”
Defensie moet nog sneller groeien om permanent gereed te zijn voor inzet. Daarom wordt ook aanvullend geïnvesteerd in het Dienjaar, in behoud van personeel en in ondersteuning voor medewerkers in het buitenland.
Nationale veiligheid
€151 miljoen is bestemd voor het versterken van het grensproces en het vergroten van de nationale veiligheid, waaronder capaciteiten van de Koninklijke Marechaussee. Dit wordt in overleg met het ministerie van Asiel & Migratie verder uitgewerkt.
NAVO-norm
De extra miljoenen brengen de defensie-uitgaven in lijn met de NAVO-norm. Daarvan is de ondergrens 2% van het bruto binnenlands product. Met de investeringen wordt ook de vraag van de NAVO beantwoord om meer te investeren en te leveren vanwege de toenemende dreigingen. De investeringen dragen bij aan de ondersteuning en inzetbaarheid van de capaciteiten die de NAVO van Nederland vraagt.