Militaire bijdrage aan NAVO

Nederland levert ieder jaar militaire capaciteit aan de NAVO, zoals schepen, vliegtuigen en landmachteenheden. Dat hoort bij de eerste hoofdtaak van Defensie: beschermen van het eigen grondgebied en dat van (NAVO)-bondgenoten.

Als de NAVO erom vraagt levert Nederland ook militaire capaciteit aan de NATO Response Force (NRF) en het NATO Readiness Initiative (NRI). Dit gebeurt pas als de Noord Atlantische Raad (NAR) van de NAVO dat beslist, en alleen als alle lidstaten daarmee instemmen. Dus ook Nederland moet goedkeuring geven.

NATO Response Force (NRF)
De NRF is de snelle reactiemacht van de NAVO en bestaat uit:

  • Very High Readiness Joint Task Force (VJTF). De VJTF is het snelst inzetbaar en wordt ook wel flitsmacht genoemd.
  • Initial Follow-on Forces Group (IFFG). De IFFG is minder snel inzetbaar dan de VJTF en bestaat uit eenheden die de VJTF kunnen versterken.
  • Follow-on Forces Group (FFG). De FFG heeft vooraf geen vastgestelde reactietijd.

NATO Readiness Initiative (NRI)
De NRI is er voor het vergroten van de NAVO-pool van eenheden met een ‘verhoogde paraatheid’.

Verdediging NAVO-bondgenootschap
De verdediging van het bondgenootschap richt zich op dit moment voor een groot deel op het ondersteunen van afschrikking tegen Rusland en geruststelling van de oostelijke NAVO-lidstaten. Meer daarover staat op de pagina Versterking oostflank NAVO-gebied.

Nederlandse NAVO-inzet

  • NAVO-vlootverband SNMG1
    Nederland levert 1 fregat met een NH90-boordhelikopter. Standing NATO Maritime Group 1 (SNMG1) is een van de permanente maritieme reactiemachten van de NAVO.

  • NAVO-vlootverband SNMCMG1
    1 mijnenjager bij de Standing NATO Mine Counter Measures Group 1 (SNMCMG1). Dit is een van de permanente mijnenbestrijdingstaakgroepen van de NAVO.

  • NAVO-luchtruimactiviteiten

    • Benelux
      Als onderdeel van NATO Air Policing bewaakt Nederland afwisselend (per kwartaal) met België het Benelux-luchtruim. De jachtvliegtuigen staan 24/7 klaar om ongeïdentificeerde toestellen te onderscheppen. Dit is de zogenoemde Quick Reaction Alerttaak.

    • Estland
      Nederland stuurt van december 2024 tot maart 2025 F-35-gevechtsvliegtuigen naar Estland. Het gaat om 3 tot 10 vliegtuigen en zo’n 90 tot 150 militairen. Ze worden ingezet om het luchtruim te bewaken en om de situatie aan de grens van het NAVO-verdragsgebied in de gaten te houden. Er gaat ook een team van de Nationale Datalink Management Cel (NDMC) mee. Dit zorgt dat F-35-vliegers, andere eenheden en bondgenoten tijdens operaties onderling informatie kunnen uitwisselen.

  • Multinational Battle Group Litouwen (voorheen eFP)
    Nederland draagt sinds februari 2017 met ongeveer 250 militairen bij aan de enhanced Forward Presence (vanaf 2025 Multinational Battle Group) van de NAVO in Litouwen, Het mandaat loopt tot minimaal eind 2026 en Nederland zet vanaf medio 2022 tot maximaal 350 militairen in.

  • eVA Roemenië
    Nederland maakt deel uit van de enhanced Vigilant Activities (eVA) in Roemenië met 3 MQ-9 Reapers en ongeveer 140 personeelsleden, waarvan meer dan de helft vanuit Nederland.

  • NMI Irak
    Nederland levert een Force Protection compagnie voor de NAVO-missie in Irak (NMI). Dit was een inzet van circa 145 militairen voor de duur van 1 jaar vanaf 1 januari 2024 tot en met 31 december 2024. Vanaf juni leverde Nederland ook de Force Commander met staf en 3 transporthelikopters met personeel. Nederland droeg daarmee in 2024 met ongeveer 300 militairen bij aan de NAVO-Missie in Irak (NMI).