Cognitieve communicatiestoornis

Oorzaken

Cognitieve communicatiestoornissen kunnen ontstaan bij bepaalde hersenbeschadigingen:

• Bij een beroerte (officiële naam: cerebrovasculair accident (CVA).
• Bij hersentrauma (bijvoorbeeld door een ongeluk of na een hersenoperatie).
• Bij een hersentumor.

Waar u op moet letten

Cognitieve communicatiestoornissen vallen niet direct op en worden daardoor vaak onderschat. Om erachter te komen of u of iemand anders een cognitieve communicatiestoornis heeft, kunt u letten op problemen met taal begrijpen, taal gebruiken en gespreksregels toepassen.

Problemen met taal begrijpen:

• Humor niet begrijpen en grapjes maken op ongepaste momenten.
• Informatie niet kunnen organiseren.
• De bedoeling van een gesprek niet begrijpen.
• Verhaallijnen niet herkennen.
• Geen figuurlijke opmerkingen begrijpen.
• Verkeerde conclusies trekken en feiten en situaties slecht beoordelen.
• Geen hoofd- en bijzaken kunnen scheiden.

Problemen met taal gebruiken:

• Veel woorden nodig hebben om een punt te maken (breedsprakigheid).
• Van onderwerp veranderen zonder reden.
• Woorden moeilijk kunnen vinden.
• Onnodige details toevoegen.
• Emoties slecht uitdrukken.

Problemen met gespreksregels toepassen:

• Moeilijk uw beurt nemen.
• Geen rekening houden met de luisteraar.
• Geen oogcontact maken. 
• De sfeer van een situatie slecht beoordelen.

Logopedie

Cognitieve communicatiestoornis behandelen we bij de logopedie. Na een intake beoordelen we of onderzoek nodig is. Na dit onderzoek heeft de logopedist een beeld van uw problemen.

De logopedist bespreekt met u het behandelplan. Samen kijken jullie vooral naar mogelijkheden in plaats van beperkingen. En samen beslissen jullie waar u aan gaat werken tijdens uw revalidatie. De behandeling kan individueel, maar ook in een groep. In elk geval werkt u tijdens de behandeling aan uw specifieke problemen.

Advies voor gesprekspartners

Als het nodig is geeft de logopedist ook informatie en begeleiding aan de mensen om u heen (partner, familie, vrienden). Hier zijn alvast een aantal adviezen voor gesprekspartners.

Advies bij problemen met taal begrijpen

• Gebruik zoveel mogelijk duidelijke taal.
• Spreek in korte zinnen met één boodschap tegelijk.
• Vraag niet teveel tegelijk.
• Stel zoveel mogelijk vragen die u met ja of nee kan beantwoorden.
• Geef tijd om de informatie te verwerken.
• Herhaal per punt wat jullie besproken hebben.
• Schrijf belangrijke punten in het gesprek op.

Advies bij problemen met taal gebruiken

• Stel vragen waar u met één woord op kan antwoorden.
• Wissel tijdens het gesprek niet van onderwerp.
• Leid iemand die afdwaalt steeds terug naar het gespreksonderwerp door vragen te stellen.
• Onderbreek bij breedsprakigheid met een korte vraag over het onderwerp.
• Vat steeds samen waar jullie over spreken en herhaal dit.

Advies bij problemen met communicatieregels

• Ga niet in discussie.
• Maak oogcontact tijdens het spreken.
• Als iemand voor zijn beurt praat of u niet uit laat praten, geef dit dan voorzichtig aan.
• Maak samen afspraken over wat in een gesprek kan en mag en wanneer u mag ingrijpen.

Bel voor vragen

Voor vragen kunt u bellen met de afdeling logopedie op telefoonnummer (0343) 59 83 44.