Weekoverzicht Defensieoperaties
Voorbereiden op oorlog betekent ook explosieven ruimen op zee en onderzeese infrastructuur beschermen. Dat waren dan ook de voornaamste ingrediënten van een grote door Finland geleide oefening op de Oostzee. Zr.Ms. van Amstel en Zr.Ms. Willemstad deden mee. Dat gebeurde binnen de snel inzetbare NAVO-vlootverbanden waarvoor zij varen. Een overzicht van Defensieoperaties in de week van 27 november tot en met 3 december 2024.
Aan de oefening deden 4.000 militairen mee uit 15 NAVO-landen. Het was voor beide marineschepen de afsluiting van 3 maanden NAVO-inzet.
De Van Amstel droeg in die periode onder meer bij aan de monitoring van Russische onderzeeërs en andere verdachte schepen. Vóór vertrek richting Nederland ontving de bemanning minister Ruben Brekelmans. Die noemde Van Amstels taak van wezenlijk belang voor onze veiligheid. Dit gezien alle spionage en mogelijke sabotage van infrastructuur op zee. (Zie nieuwsbericht.)
Estland
Nederlandse F-35-gevechtsvliegtuigen zijn begonnen met de bewaking van het luchtruim aan de oostgrens van het NAVO-verdragsgebied. Dat doen ze vanaf vliegbasis Ämari in Estland. Het luchtmachtdetachement bestaat uit 4 toestellen en zo’n 90 tot 150 militairen. (Zie nieuwsbericht.)
Dat hun taak belangrijk is, onderstreepte het bezoek van minister Brekelmans aan de eenheid. “Een robuuste aanwezigheid van de NAVO in de Baltische staten blijft cruciaal om de veiligheid van ons allen te garanderen." (Zie nieuwsbericht.)
Met de 4 maanden durende inzet draagt Nederland bij aan de afschrikking richting Rusland. Ook dienen de toestellen ter geruststelling van Estland en omliggende NAVO-landen.
Litouwen
De battlegroup in Litouwen draait een ‘live firing exercise’ op oefenterrein Pabrade. Die is bedoeld voor een betere uitwisseling van onderlinge (wapen)systemen. Militairen schieten tijdens deze multinationale oefening met scherp. Dit draagt bij aan de verdere versterking van de gevechtsgereedheid.
Defensie levert 270 tot 300 militairen aan de vooruitgeschoven aanwezigheid (eFP) van de NAVO in Litouwen. De focus van de eFP ligt op het afschrikken van Rusland zodat het land niet overgaat tot agressieve acties. Een ander hoofddoel is het geruststellen van de bevolking.
Berging Spitfire
Defensie heeft een kleine hoeveelheid stoffelijke resten aangetroffen bij de berging van een Britse Spitfire uit de Tweede Wereldoorlog. Die zijn zeer zeker van de Belgische vlieger Henri Goldsmit. (Zie nieuwsbericht.)
De bergingswerkzaamheden zijn inmiddels afgerond.
Trainingen Oekraïense militairen
Voor operatie Interflex geven Nederlandse trainers Oekraïense rekruten in het Verenigd Koninkrijk een basisopleiding. Dat gebeurt op grote schaal. De Oekraïense militairen krijgen onder meer les in tactisch optreden, schieten, wapenkennis en het omgaan met explosieven. Na het 5 weken durende traject vertrekken zij naar het front.
18 Nederlandse F-16-gevechtsvliegtuigen doen dienst in het Europese F-16-trainingscentrum in Roemenië. De toestellen zijn bedoeld om onder anderen Oekraïense vliegers op te leiden. In de staf van het opleidingscentrum werken enkele Nederlandse militairen.
Militairen van 11 Luchtmobiele Brigade trainen Oekraïense eenheden in Duitsland. Dat gebeurt onder de vlag van EU Military Assistence Mission in support of Ukraine (EUMAM). Wapenhandelingen, optreden in verstedelijkt gebied en commandovoering staan hierbij centraal.
Nederland levert militairen voor diverse hoofdkwartieren. Daaronder het NATO Security Assistance and Training for Ukraine (NSATU) in het Duitse Wiesbaden en EUMAM in Brussel. Nederlandse militairen werken ook bij het EUMAM Special Training Command in het Duitse Strausberg en het EUMAM Combined Arms Training Command in het Poolse Żagań. Verder nemen stafofficieren deel aan internationale zogeheten capability coalitions. Die dragen bij aan de doorontwikkeling van de Oekraïense strijdkrachten op de lange termijn.
Veel van het militair materieel dat Nederland en NAVO-bondgenoten naar Oekraïne sturen, wordt geleverd via een knooppunt in Polen. Bij deze internationale hub werken ook Nederlandse militairen. Zij zorgen dat onder meer gedoneerde wapens, munitie en andere spullen op de plekken komen waar ze het hardst nodig zijn.
Verder traint defensiepersoneel Oekraïense militairen om de grote variatie aan gedoneerd materieel goed te gebruiken. Dat doen ze bijvoorbeeld in Zeebrugge. Daar leren ze toekomstige Oekraïense scheepsbemanningen te opereren met de nog over te dragen mijnenjagers die Nederland heeft toegezegd.
Lopende operaties buitenland:
Operaties Irak:
- Het Nederlandse helikopterdetachement dat deelneemt aan de NAVO-missie in Irak (NMI) opereert met 3 Chinook-transporthelikopters vanaf Al Asad Airbase. De toestellen worden ingezet voor bevoorrading en verplaatsing van adviseurs, eenheden en materieel. De eenheid, met een mandaat voor maximaal 120 militairen, ondersteunt ook de tegen Islamitische Staat gerichte operatie Inherent Resolve (OIR).
- NMI is bedoeld om de veiligheid en stabiliteit in Irak te versterken en terroristische dreiging te verminderen. Dat gebeurt door het trainen, adviseren en assisteren van de defensie- en veiligheidssector. De missie wordt geleid door een Nederlandse commandant. Naast de 5 militaire adviseurs werken 10 Nederlandse stafofficieren op het hoofdkwartier.
- Binnen NMI is verder een eenheid van 11 Luchtmobiele Brigade samen met Spaanse en Poolse eenheden verantwoordelijk voor de force protection. De compagnie, met een mandaat voor maximaal 145 militairen, beveiligt in en rond Bagdad militaire en civiele adviseurs.
- In Erbil werken 5 Nederlandse militairen als adviseur voor de Koerdische strijdkrachten in de strijd tegen ISIS. Zij zijn onderdeel van OIR. Aan het hoofdkwartier van deze missie zijn 3 stafofficieren toegevoegd: 1 in Koeweit en 2 in Bagdad.
- Een National Support Element ondersteunt de Nederlandse bijdragen in Bagdad, Erbil en op Al Asad Airbase.
Overige operaties:
- In het Midden-Oosten werken 11 Nederlandse militairen al langer als waarnemer in de grensgebieden tussen Israël en Libanon en Israël en Syrië. Dit doen ze voor de United Nations Truce Supervision Organization (UNTSO). Een Nederlandse genderadviseur werkt voor de United Nations Interim Force in Lebanon (Unifil) op het hoofdkwartier in het Libanese Naqoura.
- In Jeruzalem en Ramallah zijn 6 Nederlanders betrokken bij de United States Security Coordinator (USSC). Het gaat om 4 militairen en 2 burgers. De missie richt zich op het professionaliseren van de Palestijnse veiligheidssector. USSC probeert bij te dragen aan de levensvatbaarheid van een stabiele Palestijnse staat. De Verenigde Staten coördineert de missie.
- Zr.Ms. Van Amstel vaart voor Standing NATO Maritime Group 1 (SNMG1). Dit vlootverband opereert op de Noordzee, Oostzee en Atlantische Oceaan. SNMG1 is een van de 4 permanente maritieme reactiemachten van de NAVO.
- Zr.Ms. Willemstad vaart voor de Standing NATO Mine Countermeasures Group 1. Dit NAVO-vlootverband richt zich op het ruimen van explosieven. Verder oefent het vlootverband in de Noordzee, Oostzee en Atlantische Oceaan. SNMCMG1 is een van de 4 permanente maritieme reactiemachten van de NAVO.
- Met 3 Nederlandse MQ-9 Reapers in Roemenië verzamelt de luchtmacht informatie aan de oostflank van het NAVO-gebied. Zo’n 40 militairen zijn met de MQ-9’s gestationeerd op een militaire basis in de Roemeense gemeente Luna. Zij zorgen voor het onderhoud en de bewaking van de onbemande toestellen en de benodigde verbindingen. Het besturen van de vliegtuigen en verwerking van de verzamelde informatie gebeurt vanaf Vliegbasis Leeuwarden. Daarmee houden zich nog zo’n 100 militairen bezig.
- Een aantal stafofficieren en een klein team van het National Support Element leveren in Bosnië en Herzegovina een bijdrage aan het hoofdkwartier van EUFOR Althea.
- Nederlandse militairen leveren ook een bijdrage aan diverse hoofdkwartieren en vooruitgeschoven posten van missies. De geüniformeerden zijn individueel uitgezonden naar het Spaanse Rota (European Union Naval Forces), Bahrein (Combined Maritime Forces), Kosovo (European Union Rule of Law Mission in Kosovo) en Qatar (Operation Inherent Resolve).
Operaties/acties binnenland:
- De Explosieven Opruimingsdienst Defensie vernietigde 45 explosieven. Ze zijn verdeeld over het land gevonden.
- De bewaking van het luchtruim van Nederland gebeurt 24/7 door de luchtgevechtsleiding vanaf Air Operations Control Station Nieuw Milligen. Voor de beveiliging van de hele Benelux wordt gebruikgemaakt van afwisselend Nederlandse en Belgische straaljagers. Op dit moment ligt de taak van deze quick reaction alert bij Nederland.
- Defensie draagt bij aan de opvang van Oekraïense vluchtelingen. Dat gebeurt nu alleen nog op Legerplaats Harskamp in Ede.