Op vele fronten
Organisatie
Tijdens de publicatie van mijn vorige blog zaten we nog middenin de evacuatie uit Afghanistan. Inmiddels heeft de Tweede Kamer een scherp oordeel geveld over de handelswijze van het kabinet. De voormalige minister van Defensie Ank Bijleveld is vorige week afgetreden. Met haar vertrek verliezen we een betrokken minister die altijd voor onze mannen en vrouwen stond.
Ik benadruk hier nogmaals dat het politieke oordeel los staat van het geweldige werk van onze mensen en diplomaten, zowel ter plaatse in Kaboel en Pakistan als in Nederland. Ook staatssecretaris Barbara Visser is onverwachts vertrokken. Het verlies van deze 2 ervaren bewindspersonen in korte tijd is voor onze organisatie niet goed, want we zitten in een onzekere tijd.
Afghanistan kreeg afgelopen tijd terecht veel prioriteit. Achteraf beschouwd zijn we in staat geweest meer mensen te evacueren dan vooraf gedacht. Vanuit militair perspectief is dat een prestatie op zich. Maar we hebben ook mensen achtergelaten en dat geeft een dubbel gevoel. De klus is daarom nog niet af, we doen er intussen met de collega’s van Buitenlandse Zaken alles aan om meer mensen terug te halen. Daarnaast moeten we lessen trekken uit de afgelopen 20 jaar. Ik heb daar tijdens de recente NATO Military Committee conferentie met de andere Chiefs of Defence indringend over gesproken.
Groot beroep
De aandacht voor Afghanistan doet overigens niets af aan onze andere activiteiten deze zomer. We hebben in juli en augustus weer gezien dat er nationaal en internationaal een steeds groter beroep wordt gedaan op Defensie. Recente voorbeelden zijn de bijstand in Limburg en de ondersteuning in Haïti en Albanië na natuurgeweld, maar ook het voorkomen van cyberaanvallen en ondersteuning bij hybride en andere dreigingen in de Baltische staten.
Vorige week bracht ik met de directeur Operaties, schout-bij-nacht Peter Reesink, een virtueel troepenbezoek aan Zr.Ms. Evertsen. Ik sprak met de bemanning over de unieke reis die het schip momenteel maakt. Helaas zijn door de covid-situatie in Azië veel havenbezoeken gecanceld en dat is een grote teleurstelling. Dat gevoel begrijp ik goed, niet voor niets zeggen we ‘join the navy, see the world’. De bemanning was echter unaniem over het feit dat varen in een vlootverband als de Carrier Strike Group (CSG), met de beste schepen ter wereld, een enorm trots gevoel geeft en leerzaam is. Met onze aanwezigheid in de CSG geven we bovendien een belangrijke strategische boodschap af.
Als CDS vind ik het ongelofelijk mooi om te zien dat we snel en op zoveel fronten tegelijk kunnen acteren. Maar om in de toekomst te kunnen voldoen aan al deze inzetten, hangt wel een prijskaartje. Juist de actuele inzet in Afghanistan laat onze tekortkomingen pijnlijk zien. We hebben een gebrek aan strategisch luchttransport, aan ondersteuning van speciale eenheden, aan inlichtingen en medische ondersteuning. Om de gevechtskracht op orde te kunnen houden, is er te lang hard gesneden in de ondersteuning en bedrijfsvoering rondom onze eenheden. Het zijn juist deze tekorten die de gevechtskracht van morgen belemmeren. Willen we snel, zelfstandig en slim kunnen opereren is dus een investering noodzakelijk. Alleen dan blijft onze krijgsmacht in de breedte inzetbaar, zoals we dat deze zomer ook hebben laten zien.
Investeringen
Op Prinsjesdag is duidelijk geworden dat Defensie er voor 2022 in totaal structureel €95 miljoen bij krijgt. Daarnaast is tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen besloten dat Defensie 300 miljoen extra krijgt toegewezen. Hiermee kunnen we investeren in extra munitie voor opleiden en trainen, zorg voor veteranen, de versterking van de MIVD en verduurzaming van het vastgoed, maar ook de materiële gereedheid versterken. Dit laat zien dat onze boodschap weliswaar wordt gehoord, maar lost onze problemen nog lang niet op. Sinds mijn aantreden vraag ik daarom aandacht voor de ruim 4 miljard euro die nodig is om een krijgsmacht te worden met de basis op orde en middenin in het digitale tijdperk. Zolang er geen nieuwe regering is, hebben we helaas geen duidelijkheid over het budget van Defensie. Met die onzekerheid moeten nu dealen en tegelijkertijd moeten we de transformatie in gang zetten.
Op 8 oktober zal ik mijn commanders intent uitspreken. Dan ga ik verder in op de opdracht die er voor onze organisatie ligt en waarom verandering nodig is. Een ding is zeker: er gaat een krijgsmacht komen die er fundamenteel anders uit ziet.
Generaal Onno Eichelsheim
Commandant der Strijdkrachten
24 september 2021